تبیین سطح تعارض زناشویی بر اساس هیجان خواهی و تاب آوری در زوجین ‏

زن و مطالعات خانواده

مقاله 7، دوره 6، شماره 20، تیر 1392، صفحه 105-122   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

 این پژوهش با هدف بررسی نقش هیجان خواهی و تاب آوری در پیش بینی سطح تعارض زناشویی در زوجین انجام شد. روش پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه زوجین مراجعه کننده به خانه های سلامت منطقه 21 شهرداری تهران بودند. نمونه مورد مطالعه شامل 60 زوج (30 زن و 30 مرد)  بودند که به صورت تصادفی خوشه ای چند مرحله انتخاب شدند. از مقیاس تاب آوری  کونور و دیویدسون (2003)، پرسشنامه تعارض زناشویی ثنایی و براتی(1379) و مقیاس هیجان خواهی زاکرمن(1978) برای جمع آوری داده ها استفاده شد. داده ها از طریق تحلیل رگرسیون چندگانه، ضریب همبستگی پیرسون و t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تاب آوری (0.687-r=) و هیجان­خواهی (0.696-r=) با تعارض زناشویی ارتباط دارند. نتایج تحلیل واریانس چندگانه نشان داد که هیجان­خواهی )0.01 (P<و تاب آوری )0.01 (P<60 درصد از واریانس تعارض زناشویی در زوجین را تبیین می کند. همچنین نتایج آزمون t مستقل نشان داد که بین زنان و مردان تفاوت معناداری در سطح هیجان خواهی وجود دارد )0.01 (P<و هیجان خواهی در مردان بیشتر از زنان است.

کلیدواژه‌ها

تعارض زناشویی؛ هیجان خواهی؛ تاب‌آوری

مراجع

-   اتکینسون، ریتا ال؛ اتکینسون، ریچارد سی؛ اسمیت، ادوارد ای؛ بم، داریل ج؛ هوکسما، سوزان نولن (1983)، زمینه روانشناسی هیلگارد. ترجمه براهنی، محمدنقی و همکاران. تهران: رشد 1384.

-   براتی، ط (1375)، تاثیر تعارضات زناشویی بر روابط متقابل زن و شوهر. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن

-   ثنایی، باقر؛ براتی، طاهره(1379)، مقیاس­های سنجش خانواده و ازدواج، تهران، انتشارات بعثت.

-   حسن شاهی، محبوبه؛ ابوالقاسم نوری و حسین مولوی (1387)، بررسی رابطه کانون کنترل با سازگاری زناشویی همسران شاغل در آموزش و پرورش (دبیران) شهرستان شیراز، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.

-   سامانی، سیامک؛ جوکار، بهرام؛ صحراگر، نرگس(1386)،  تاب آوری، سلامت روان و رضایت از زندگی. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، سال سیزدهم، شماره 3، 295-290

-   سرآبادانی، زهرا (1382)، نقش هیجان­خواهی در بروز تعارضات زناشویی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم، دانشکده روانشناسی و  علوم تربیتی.

-   شولتز، دوان پی و شولتز، سیدنی الن (1386)، نظریه های شخصیت)ویراست هشتم)، ترجمه: یحیی سید محمدی،  (2005)، تهران: نشر ویرایش.

-   فرحبخش، ک (1383)، مقایسه میزان اثربخشی مشاوره زناشویی به شیوه شناختی الیس، واقعیت درمانی گلاسر و اختلاطی از آن دو در کاهش تعارضات زناشویی. رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.

-   قربانی، ک (1384)، تاثیر زوج درمانی به شیوه درمان عقلانی-هیجانی رفتاری بر تعارض ها و افکار غیرمنطقی زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، اصفهان.

-   کجباف، محمدباقر، حمید طاهر نشاط دوست و قاسم خالویی (1384)، بررسی رابطه بین هیجان خواهی و میزان رضایت زناشویی، ماهنامه علمی پژوهشی دانشگاه شاهد، شماره 10

-   کربلایی شیری فرد، ر (1385)، ساخت و هنجاریابی پرسشنامه ای برای اندازه گیری کیفیت زندگی خانواده هایی با فرزند کم توان ذهنی. پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته سنجش و اندازه گیری. دانشگاه علامه. پایان نامه چاپ نشده. دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی.

-   کرمانی، زهرا؛ دانش، عصمت (1390)، تاثیر نگرش مذهبی و هیجان خواهی بر سازگاری زناشویی دبیران متاهل شهرستان پاکدشت. مطالعات روانشناختی، 2. 7. 129-154.

-   گدازنده، مهناز (1378)، مقایسه میزان هیجان خواهی بین مجرمان با تعداد موارد محکومیت و نوع جرم در زنان 35-20 ساله زندانی در بند نسوان زندان اوین شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.

-   نریمانی، محمد؛ غفاری، مظفر؛گنجی، مسعود و ابوالقاسمی، عباس (1384)، مقایسه خود پایی و هیجان خواهی در ورزشکاران حرفه ای و غیر حرفه ای. پژوهش در علوم ورزش، 3 (9). 137-149.

-   محمدی، مسعود (1384)، بررسی عوامل موثر بر تاب آوری در افراد درمعرض خطر سوءمصرف مواد. پایان نامه دکتری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی.

-   محمدی، مسعود؛علیرضا، جزایری؛ میرحسین، رفیعی؛ بهرام، جوکار؛ عباس، پورشهناز (1384)، بررسی عوامل مؤثر برتاب آوری در افراد در معرض سوء مصرف مواد مخدر. فصلنامه ی علمی- پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز،سال اول، شماره 3 و 2، تابستان و پاییز1384.

-    مهرابی، حسینعلی. کجباف، محمد­باقر. مجاهد، عزیزالله (1389)، پیش بینی رفتارهای پرخطر بر اساس هیجان خواهی و عوامل جمعیت شناختی در دانشجویان دانشگاه اصفهان. مطالعات روانشناختی. 6. 2. 158-141.

 

-   Arce. E, Simmons. A.W., Winkielman. P., stein. M.B., Hitckock. C. paulus. M. P. (2008), Association between individual differences in self- reported emotional resilience and the affective- perception of neutral faces. Journal of Affective Disorders. 222-210, 25.

-   Barwlds, D. P. H., Barelds–Dijikstra, P., (2006), Partner personality in Distressed Relation Ships, Clinical Psychology and Psychotherapy. 13: 392 – 396.

-   Benard, B. (1995), Fostering Resilience in Children. Council for Exceptional Children.

-   Block, J. (2002), Personality as an affect-processing system.Mahwah, NJ: Erlbaum.

-   Bonanno, A. G. (2004), "Loss, trauma, and human resilience". American Psychologist, 59, PP: 20-28.

-   Campbell-Sills, L., Cohan, S. L., & Stein, M. B. (2006), "Relationship of resilience to personality, coping, and psychiatric symptoms in young adults". Behaviour Research and Therapy, 44, PP: 585–599.

-   Campbell-Sills, L., Cohan, S.L., & Stein, M. (2006), Relationship of resilience to personality, coping, and psychiatric symptoms in young adult, Behaviour Research and Therapy, 44(4): 585-599.

-   Connor, K. M., Davidson, J. R. (2003), Development of a new resilience scale: the Connor-Davidson Resilience Scale (CD-RISC). Depress Anxiety; 18:76-82.

-   Carbonell, D. M., Reinherz, H. z., & Giaconia, R. M. (1998), Risk and resilience in late adolescence. Child and adolescent Social Work Journal, 15(4), 251-272.

-   Diener, E., Lucas, R., Schimmack, U., & Helliwell, J.(2009), Well-being for Public Policy. New York: Oxford University Press

-   Goldenberg, I.d & Goldenberg, H. (2002), Family Therapy: An overview. Canada: Thomson Learning

-   Greef, A & Bruyne, T, (2000), Conflict management style and marital satisfaction. journal of sex and marital therapy, 26 , 321 -334002E

-   GU, Q. & Day, C. (2007), "Teacher's resilience: A necessary condition for effectiveness". Teaching and Teacher Education, 23, PP: 1302–1316.

-   Henderson, L. (1996), Instructional design of interactive multimedia: A cultural critique. Educational Technology Research and Development, 44(4), 85-104.

-   Kumpfer, K. L. (1999), Factor and processes contributing to resilience: The resilience framework. In: M. D. Glantz & J. L. Johnson (Eds.), Resilience and development (pp. 179-224). New York: Kluwer Academic Publishers.

-   Liyd, L. (1996), Individual Marrage and Family. Wads worth. Publication. Co.

-   Masten, A. S. (2001), Ordinary majic: Resilience processes in development. American Psychology, 56, 227-238.

-   Reed, E, Amaro, H, Matsumoto, A, & Kaysen, D, (2009), The relation between interpersonal violence and substance use among a sample of university students: Examination of the role of victim and perpetrator substance use, Addictive Behaviors, Vol. 34, (3); pg. 316

-   Rice, F. & Phillip, G (1996), Intimate Relationships, Marriages and Family. California: Cole.

-   Siebert. Al. (2007), How to Develop Resiliency Stregths. Available: www.resiliency center.com

-   Storch, M, (2006), Piercings are a girls best friend ? Body art study shows gender preferences, Uf New. Now, 30.

-   Veselska, Z., Geckova, A. M., Orosova, O., Gajdosova, B., Dijk, G. P., &.Reijneveld, S. A. (2009),"Self-esteem and resilience: The connection with risky behavior among adolescents". Addictive Behaviors, 34,PP: 287–291.

-   Underhill, J, Wakeling, H. C, Mann, R. E & Webster. S. D, (2008), Mal Sexual Offenders' Emotional Openness with Men and Women, Criminal Justics and Behavior, Vol. 35,(9); pg 1156.

-   Waugh. C.E. Fredrickson. B.L. Taylor, S.F.(2008), Adapting to lifsslings and arrows: Individual differences in resilience when recovering from an anticipated threat: journal of Research in personality.

-   Wener, E.E. (1995), Resilience in development. Current Directions in Psychological Science, 4(3), 81-85.

-   Young, E. M., & Long, L. (1998), Counseling and Therapy for Couples. New York: Intonation Thomson publishing company.

-   Zuckerman, Marvin,.Kuhlman, D.Michael. (2000), Personality and Risk-Taking: common biosocial factors. Journal of personality, 68(6) 999-1029.