بررسی میزان تعارض کار- خانواده و عوامل مرتبط با آن در بین‏ زنان شاغل همسردار شهر تبریز

زن و مطالعات خانواده

مقاله 5، دوره 3، شماره 7، فروردین 1389، صفحه 133-151   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

هدف این تحقیق بررسی تعارض کار- خانواده در بین زنان شاغل شهر تبریز و عوامل مرتبط با آن می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه زنان شاغل همسردار شهر تبریز است و حجم نمونه 50 نفر می‌باشد که به شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. روش تحقیق به صورت پیمایشی انجام گرفته است. ابزار اندازه‌گیری پژوهش پرسش‌نامه محقق ساخته با  45سوال در مقیاس طیف لیکرت می‌باشد. که اعتبار آن با تکنیک تحلیل عاملی و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ سنجیده شد و نتایج قابل قبولی به­ دست آمد. اطلاعات به­ دست آمده با استفاده از نرم‌افزار spss‌ نسخه 17 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و آزمون‌های پیرسون، t-test‌ و F-test‌ و در نهایت برای تبیین میزان تعارض کار - خانواده در بین زنان شاغل همسردار شهر تبریز از روی متغیرهای پیش‌بین تحقیق از رگرسیون چندگانه به روش گام‌ به‌ گام (stepwise) استفاده شد. یافته‌های تحقیق نشان داد که میزان تعارض کار - خانواده در بین زنان شاغل همسردار در حد متوسط می‌باشد و بین تعارض کار - خانواده با نگرش به تقسیم کار جنسیتی و رضایت شغلی زنان همبستگی معکوس معنی‌دار وجود دارد. هم­چنین نتایج تحلیل رگرسیون چند متغیره  نشان داد که 40 درصد از واریانس تعارض کار- خانواده در بین زنان شاغل همسردار از روی متغیرهای پیش‌بین تحقیق تبیین می‌شود. در نتیجه می‌توان گفت که نوع شغل، رضایت شغلی و سطح تحصیلات زنان پیش‌بینی کننده مناسبی برای میزان تعارض کار – خانواده در زنان می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

‏ تعارض کار - خانواده - نگرش به تقسیم کار جنسیتی - رضایت شغلی- زنان شاغل همسردار. ‏

مراجع

آبرکرامبی، نیکلاس. (1376). فرهنگ جامعه‌شناسی. ترجمه: حسن پویان، تهران، انتشارات چاپ پخش، چاپ 1.

 تورس، اماری لیس.  (1375). جنسیت و توسعه. ترجمه: جواد یوسفیان. تهران، انتشارات بانو چاپ 1.

 کار، مهرانگیز.  (1373). زنان در بازارکار ایران. تهران، انتشارات روشنگران، چاپ 1.

کورمن، آبرهام. (1370). روان‌شناسی صنعتی و سازمانی، ترجمه حسین شکرکن، انتشارات رشد، تهران، چاپ 1.

 گالن، مارتین. (1370). جامعه‌شناسی تاریخی خانواده. ترجمه: حمید الیاسی. تهران ، نشر مرکز، چاپ 1.

آبوت، پاملا و کلروالاس. (1381). جامعه‌شناسی زنان. ترجمه: منیژه نجم عراقی. تهران، نشر نی، چاپ 2.

اعزازی، شهلا. (1373). جامعه‌شناسی خانواده. تهران، انتشارات روشنگران، چاپ 1.

دفتر امور زنان نهاد ریاست جمهوری. (1376)، شاخص‌های اجتماعی و اقتصادی زنان در جمهوری اسلامی ایران. نهاد ریاست جمهوری، چاپ 1.

 Duxbury, Linda Elizabeth Christopher Ala Nn, Higgins. (1991). gender differences in work family conflict. journal of applied psychology, Vol 76, No 1. p. 64.

 Frone Michal R. and Marcia Russell and M. Lynne Cooper. (1992), Antecedents and outcomes of the work family interface, journal of applied psychology, Vol 77, No.1. p. 124.

 Coke, R.A. and Rousseau , D.M. (1984). Stress and Strain from Family Roles and Work role expectations. Journal of Applied Psychology Vol 69, No.2. p. 255.

 Odriscoll , M.P. and Llgen, D.r. and hildreth. (1992). Time devoted to job and off - job Activates, Interrole Conflict and Affective experiences. Journal of Applied Psychology, Vol 77, No.3. p. 212.

 Sieber Sam Avo D. (1998). Toward a theory of role Accumulation. Bureau of Applied social Research Comparison of mate and female doctor. journal of occupational and organizational psychology , Leicester, Vol 71, No. 3. p. 1.

 Marks Stephen R. (1997), Multiple Roles and Role Strain: Some Notes on Human energy, Time and commitment, American Sociological, Review Vol24. p. 21.

 Thois Pfggy A. (1983). Multiple identities and psychology well-being: A reformulation and test of the social isolation hypothesize. American sociological, Vol 48, April. p.175.

 Tangri Sandra A. & Sharon Rae Jenkins, (1997), why expecting conflict is good sex roles Women marriage careers, Vol 36, issue11/12. p. 2.

 Aryee & Samul & Luk & Vivienne. (1996). Balancing two major parts of adult life experience work and family identity among dual earner couples human relations , studies sex roles Regression analysis families & family life dual career couples social research families & family life Employment. Vol 1, 49, lssue4. p. 465.

 Diederiks & HANS Philipsen & Frd C. J Stevens & et al. (2000). The competing demands of paid work and parent care. Research on Aging, Beverly Hills, Vol 22, lssue 2, mar. p. 166.

 Hyde Janet Shibley & Jonh D.DE Lamater & Erric C. Hewitt. (1998). Sexuality and the Dual- Earner Couple: Multiple Roles and Sexual Functioning. Journal of family psychology Vol12, No. 3. p. 335.

 Reid Jennifr & Melissa Hardi. (1999). Multiple Roles and well - being among midlife women: Testing role strain and enhancement theories. The Journals of Gerontology, Vol 548, lssue 6. p. 334.

 Swanson V. & K.G. Power & R.J. Simpson. (1998). Occupational stress and family life: A comparison of mate and female doctor. journal of occupational and organizational psychology, leiceter, Vol 71, No.3. p. 239.

 Roxburgh, Susan. (1999). Exploring the work and family relationship, journal of family lssue Beverly Hillis. Vol 2, No. 6. p. 772.

 Macdermid, Shelley M. Stephen R. Marks. (1996). Multiple Roles and the self, A theory of Role balance, Journal of marriage and the family. 58, May 1996. p. 421.

 Voydanoff Patrica & Brenda, W Donnelly. (1999). Multiple roles and psychological distress: The intersection of the paid worker, spouse, and parent roles with the rote of the adult child, journal of Marriage and the family Minnea polis. Vol 61, lssue 3. p. 126.

 Barnet Rosalind. C; nanny. L. marshal and Judith D. Singer, (1992). Job Experiences Over Time Multiple Roles, and Women’s Mental Health. A longitudinal study , journal of personality and social psychology, Vol 62, No.4. p. 635.

 Giele, Janet Z. (2005). Methods of Life Course Research: Qualitative and Qualitative and Approaches. (Internet). p. 6.

 Gutek Barbera and Sabrina Searle , Lillian Klepa. (1991). Rational versus Gender Role Explanations for Work- Family Conflict. Journal of Applied Psychology, Vol 76, No. 4. p. 561

 Bilby. T. and Denis. D. Bielby. (1989). Family Ties: Balancing Commitments to Work and Family in Dual Earner Households American Sociological Review. Vol 54, October. p.118.

Hackman J.R. Oldham G.R. (1975). Development of the job diagnostic survey, Journal of applied psychology. Vol.60, No 2. p.259.