بررسی عوامل موثر برمشارکت اجتماعی و فرهنگی دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور ‏«بررسی موردی پیام نور مرکز رشت» ‏

زن و مطالعات خانواده

مقاله 3، دوره 3، شماره 9، مهر 1389، صفحه 37-55   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

   طرح مسأله:  افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی به عنوان پدیده‌ای فراگیر در یک صد سال اخیر هم کشورهای صنعتی و هم کشورهای در حال توسعه را با چالش‌های جدیدی رو به رو ساخته است. توجه به نقش مشارکت اجتماعی در توانمند سازی انسان­ها، افزایش بهره‌وری، کاهش مشکلات شهری و تحقق توسعه، مشکلات ناشی از عدم مشارکت و مشارکت محدود در فعالیت‌های اجتماعی شهری در جامعه ایران که در دوران گذار از جامعه سنتی به مدرن است به عنوان یک مسأله اساسی در مدیریت شهری است.
مقاله حاضر بر مبنای پژوهشی تدوین یافته است که در سال 1389 با عنوان «بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت اجتماعی و فرهنگی دانشجویان دختر دانشگاه پیام نور» انجام گرفت و در آن متغیرهای میزان تحصیلات، احساس تعلق اجتماعی، مشکلات اقتصادی، عضویت در تشکل­های اجتماعی و فرهنگی به عنوان عمده­ ترین عامل تأثیرگذار در زمینه سازی مشارکت اجتماعی و فرهنگی دانشجویان تحلیل و تبیین گردید.
روش: پژوهش با استفاده از روش­های اسنادی و پیمایش انجام گرفت، برای جمع آوری اطلاعات از تکنیک پرسشنامه که پیش آزمایش شده بود، استفاده گردید و پس از تکمیل پرسشنامه، داده­های        گردآوری شده، بر اساس مقیاس­های ‌اندازه گیری متغیرها کدگذاری و با نرم افزار  spss  پردازش و تجزیه و تحلیل شده­اند. داده­های به دست آمده از این پژوهش به صورت آمار توصیفی ارائه گشته و نتایج تحلیل آن در آمار استنباطی با استفاده از آزمون T.test و پیرسون در روش انجام  شده است.
یافته­ها: بین متغیرهای احساس تعلق اجتماعی و مشکلات اقتصادی و عضویت در تشکل­ها و نهادهای اجتماعی و فرهنگی رابطه معناداری مشاهده شده است. اما تأثیر  میزان تحصیلات بر مشارکت اجتماعی و فرهنگی دانشجویان دختر همواره قابل تأیید نیست و می‌­تواند وجهی سلبی به خود بگیرد و از مشارکت مورد انتظار آنان بکاهد.
نتایج: با کاهش مشکلات اقتصادی  میزان مشارکت دانشجویان افزایش چشم گیری داشته، افزایش احساس تعلق اجتماعی و عضویت در تشکل­های اجتماعی هم کمک شایانی به  میزان مشارکت دانشجویان کرده است. افزایش سطح تحصیلات بر  میزان مشارکت دانشجویان تأثیر معناداری نشان نداد. بنابراین تلاش برای اصلاح و تغییر قوانین حاکم بر شئون دختران جامعه تحصیل کرده دانشگاه نسبت به مسأله مشارکت و هم چنین کاهش مشکلات اقتصادی و گسترش احساس تعلق اجتماعی، پیش شرط اساسی برای ارتقای مشارکت آنان است.

کلیدواژه‌ها

مشارکت؛ مشکلات اقتصادی؛ احساس تعلق اجتماعی؛ سطح تحصیلات ‏

مراجع

 

آبراهامسون، پل. (1383). مشارکت سیاسی. ترجمه: نسرین طباطبایی. در کتاب مارتین لیپست (زیر نظر) دائرالمعارف دموکراسی، ترجمه به سر پرستی کامران فانی و نوراله مرادی. تهران: کتابخانه تخصصی وزارت امور خارجه :1241تا1250.

ابوت، پاملا. والاس، میشل. (1376). درآمدی بر جامعه‌شناسی نگرش‌های فمنیستی. ترجمه: مریم خراسانی، حمید احمدی. تهران: انتشارات صنوبر

ازکیا، مصطفی. (1377).  جامعه‌شناسی توسعه. تهران: نشر کلمه

بیرو. آلن. (1366). فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمه:  باقر ساروخانی، تهران. کیهان

پیشه‌ور، احمد. (1374). جامعه‌شناس سیاسی. تهران: انتشارات دوران.

توسلی، غلامعباس. (1382). مشارکت اجتماعی در شرایط آنومیک. تهران: موسس چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.

خلیلی، محسن. (1386). آسیب‌شناسی مشارکت زنان درجامعه معاصر ایران. فصلنامه پژوهش زنان، دوره 5، شماره 2، پاییز 1386: 186-165.

رسول‌زاده، بهزاد و فروزنده سجانعلی. (1380). بررسی علل کاهش مشارکت مردم استان اردبیل در هشتمین دوره انتخابات ریاست جمهوری. استان اردبیل.

ریتزر، جورج. (1374). نظریه های جامعه شنایس در دوران معاصر. ترجمه: محسن ثلاثی. انتشارات علمی

رضایی، عبدالعلی. (1375). مشارکت اجتماعی، هدف یا ابزار توسعه. ماهنامه اطلاعات سیاسی و : 109-110، تهران: موسسه اطلاعات

زاهدی، شمس السادات. (1383). ارتقای مشارکت زنان در سطح مدیریتی. در کتاب: نجفقلی حبیبی (کوشش و گردآوری)، مجموعه مقالات همایش مشارکت سیاسی زنان در کشورهای اسلامی، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، 133 تا 97.

  ستوده، هدایت الله. (1386).  جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران. تهران: نشر ندای آریانا

 سیف‌زاده، حسن، (1374). نظریه­های ‌مختلف ‌درباره‌ راه­های‌گوناگون نوسازی و دگرگونی‌های سیاسی. تهران: انتشارات قومس.

  صمدی‌راد، انور. (1383). مکانیسم‌های ارتقای مشارکت زنان در ابعاد سیاسی و اقتصادی. فصلنامه علمی و پژوهشی رفاه اجتماعی، سال پنجم، شماره 21 :121-99.

  علوی‌تبار، علیرضا. (1379). بررسی الگوی مشارکت شهروندان در ادراه امور شهرها. تهران. انتشارات سازمان شهرداری های کشور.

عفتی، محمد. (1371). بررسی عوامل موثر در مشارکت روستائیان درطرح­های توسعه روستایی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران

غفاری، نیازی. (1385). جامعه‌شناسی مشارکت، نشر نزدیک، چاپ اول

کوثری. (1379). مشارکت فرهنگی، تهران، انتشارات آن

 لهسایی‌زاده، عبدالعلی. (1368). تحولات اجتماعی در روستاهای ایران، نوید، شیراز.

 محسنی، منوچهر. (1374). بررسی زمینه‌های مشارکت روستائیان و ارتباط آن باترویج کشاورزی، معاونت ترویج و مشارکت مردمی‌ و وزارت جهاد سازندگی.

محسنی‌تبریزی، علیرضا. (1375). بیگانگی، مانعی برای مشارکت و توسعه ملی. تهران، نامه پژوهش سال اول، شماره یک.

 مصفا، نسرین. (1375). مشارکت سیاسی زنان، دفتر مطالعات وزارت امور خارجه، تهران، موسسه چاپ و انتشارات قائم.

هانتیگتون، ساموئل. (1370). سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگون، ترجمه: محسن ثلاثی، تهران، نشر علم.

BuckLand,jerry. (1998). From ReLief and Deve Lopment to assisted self  ReLiance: NongovernaentaL organization in Bang Ladesh.

 colin ,Ronald. (1986). the institutionalization of participation in development, in, unesco document 328 STR, pp.59-120.

GouLet,Denis. (1995). participation in DeveLopment Ethics, AGuide to theory and               practice, London, ned books Ltd.

Henderson, trang T.,phd.,university of Washington. (2004). crossing cultural prticipation borders: Vietnamese students in amerrican science classroom, extracted from: http://proguest.umi.com

Lerner , DaniaL. (1964). the passing of traditional sociotymodernizeing thy middle east. new york : free press.

MUSHI,SAMUL. (1986). INSTITUTIONALIZATION OF PPULAR PARTICIPATION " IN WORLD DEVELOPMENT ,PARIS : UNESCO

MacNeaL. Ramona s.,ph. D, kent state unirer sity, the interent and political participation extracted From: http//proguest.umi.com.       

noble,trevor. (2000). social theory and social change ,new York :palgave.