بررسی تأثیر آموزش به کمک رایانه (CAI) در مقایسه با روش آموزش سنتی بر یادگیری زبان انگلیسی سال دوم دبیرستان های دخترانه ناحیه 1 تبریز

نشریه علمی آموزش و ارزشیابی (فصلنامه)

مقاله 4، دوره 7، شماره 26، شهریور 1393، صفحه 59-74   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

بیتا یزدانی¹؛ سیدداود حسینی‌نسب²؛ محمّدعلی فرنیا³

¹دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، دانش‌آموخته برنامه‌ریزی درسی، تبریز، ایران

²استاد گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

³استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، گروه علوم‌تربیتی، تبریز، ایران.

چکیده

کاربرد صحیح فناوری‌های جدید مثل رایانه و تجهیزات وابسته به آن، به خصوص چند رسانه‌ای‌ها، در آموزش و یادگیری اهمیت بسزایی دارد و به بهبود فرایند یاددهی و یادگیری کمک می‌کند. هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین تأثیر آموزش به کمک رایانه (CAI) در مقایسه با آموزش سنتی بر یادگیری زبان‌انگلیسی سال دوم دبیرستان‌ها می‌باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر عبارت است از کلیه دانش‌آموزان دختر پایه دوم دبیرستان‌های دخترانه ناحیه یک تبریز که در سال‌تحصیلی 92-1391 مشغول تحصیل بودند و تعداد آنها 489 نفر بود. حجم نمونه برای هر گروه 22 نفر (گروه آزمایش و گروه کنترل) که به روش نمونه‌گیری تصادفی از بین کلاس‌های دوم دبیرستان‌ها انتخاب شد. در پژوهش حاضر روش تحقیق، نیمه آزمایشی می‌باشد. به منظور گردآوری داده‌ها از آزمون پیشرفت تحصیلی معلم ساخته به صورت پیش‌آزمون و پس‌آزمون و بسته آموزشی زبان انگلیسی استفاده شد. با استفاده از نرم‌افزار spss برای تجزیه و تحلیل فرضیه‌ها از آزمون‌های  tو Ancova استفاده شد. نتایج یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که آموزش به کمک رایانه بر یادگیری زبان‌انگلیسی (دستور و ساختار جملات، مهارت‌های نوشتاری، درک مطلب و لغات و اصطلاحات) مؤثر است.    

کلیدواژه‌ها

آموزش به کمک رایانه؛ آموزش سنتی؛ یادگیری زبان‌انگلیسی

اصل مقاله

 

 

 

 

 

بررسی تأثیر آموزش به کمک رایانه (CAI) در مقایسه با روش آموزش سنتی بر یادگیری زبان انگلیسی سال دوم دبیرستان های دخترانه ناحیه 1 تبریز

 

بیتا یزدانی[1]

دکتر سیّدداود حسینی‌نسب[2]

دکتر محمّدعلی فرنیا [3]

 

 

 

چکیده:

کاربرد صحیح فناوری‌های جدید مثل رایانه و تجهیزات وابسته به آن، به خصوص چند رسانه‌ای‌ها، در آموزش و یادگیری اهمیت بسزایی دارد و به بهبود فرایند یاددهی و یادگیری کمک می‌کند. هدف از انجام پژوهش حاضر تعیین تأثیر آموزش به کمک رایانه (CAI) در مقایسه با آموزش سنتی بر یادگیری زبان‌انگلیسی سال دوم دبیرستان‌ها می‌باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر عبارت است از کلیه دانش‌آموزان دختر پایه دوم دبیرستان‌های دخترانه ناحیه یک تبریز که در سال‌تحصیلی 92-1391 مشغول تحصیل بودند و تعداد آنها 489 نفر بود. حجم نمونه برای هر گروه 22 نفر (گروه آزمایش و گروه کنترل) که به روش نمونه‌گیری تصادفی از بین کلاس‌های دوم دبیرستان‌ها انتخاب شد. در پژوهش حاضر روش تحقیق، نیمه آزمایشی می‌باشد. به منظور گردآوری داده‌ها از آزمون پیشرفت تحصیلی معلم ساخته به صورت پیش‌آزمون و پس‌آزمون و بسته آموزشی زبان انگلیسی استفاده شد. با استفاده از نرم‌افزار spss برای تجزیه و تحلیل فرضیه‌ها از آزمون‌های  tو Ancova استفاده شد. نتایج یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که آموزش به کمک رایانه بر یادگیری زبان‌انگلیسی (دستور و ساختار جملات، مهارت‌های نوشتاری، درک مطلب و لغات و اصطلاحات) مؤثر است.    

 

واژگان کلیدی : آموزش به کمک رایانه، آموزش سنتی، یادگیری زبان‌انگلیسی

 

مقدمه:

امروزه با ورود فناوری‌های نوین آموزشی و به خصوص دسترسی به اینترنت در بین جامعه فراگیر در مدارس و تأثیر پذیری آنها از فرهنگ های جهانی و غیر بومی، موقعیتی به وجود آمده است که آموزش و پرورش ناگزیر است تا کارکردهای نوینی را متناسب با نیازهای زمان برای خود برگزیند. گزینش و دستیابی به کارکردهای نو مستلزم نگاهی نو به نظام آموزش و پرورش است آنچه تلقی از نظام های نوین آموزشی را به عنوان یک تکنولوژی مدرن آموزشی و نه به عنوان یک چالش در نظامی آموزشی به ما می‌شناساند، تأثیرات این فناوری‌ها در به کارگیری وسائل کمک آموزشی در کلاس درس برای قوت بخشیدن به یادگیری فراگیران است که در تحقیقات مکرر به اثبات رسیده است(صیف و بیرانوند، 1388). با کاربرد کامپیوتر در آموزش، برنامه درسی با شرایط و ویژگی‌های فراگیر تنظیم می‌شود و مشکل تفاوت‌های فردی که از دیرباز در تعلیم و تربیت مطرح بوده کاهش می‌یابد بدین معنی که اگر در آموزش‌های سنتی معلمان فرصت کافی برای شناخت دانش‌آموزان و کار کردن انفرادی با آنها را ندارند، کامپیوتر می‌تواند فرصت‌ها و تجارب یادگیری متفاوت و متنوعی در اختیار فراگیران قرار دهد. با صرف زمان بیشتری در مورد فراگیرانی که مشکلات یادگیری دارند آنها را به سطح مطلوب رسانده و بدین طریق مشکلات فردی در آموزش را بر طرف نماید همچنین کامپیوتر محدودیت‌های زمانی و مکانی را در هم شکسته و آموزش را در هر زمان و مکانی امکان‌پذیر می‌سازد(سعادتمند و همکاران، 1381). یکی از جنبه‌های استفاده از کامپیوتر در آموزش، روشی است که اصطلاحاً [4]CAI نامیده می‌شود اگر چه CAI مفهوم جدیدی نیست و ریشه‌های آن حداقل به 40 سال پیش که ماشین‌های آموزشی نامیده می‌شد برمی‌گردد، ولی همزمان با پیشرفت و تحول سایر جنبه‌های کامپیوتر و روش‌های استفاده از آن، این مفهوم نیز سیر تحولی خود را پیموده است. تعدادی از صاحب‌نظران، هر نوع استفاده آموزشی از کامپیوتر را که در آن، کامپیوتر به عنوان ابزاری کمکی برای آموزش مورد استفاده قرار می‌گیرد، تحت عنوان CAI می‌نامند، در حالی که بعضی دقیق‌تر به این مفهوم می‌نگرند و طراحی دقیق آموزش به کمک کامپیوتر و عوامل وابسته به آن را مد نظر قرار می‌دهند در این صورت است که یک برنامه CAI خوب طراحی شده، می‌تواند به یادگیرنده درباره موضوعات درسی آگاهی دهد، تمرینات و تجارب کافی در اختیار فراگیر قرار دهد مرور مهارت­های لازم که برای موفقیت دانش‌آموزان در درس جدید نیاز است را امکان‌پذیر سازد، باز خورد مناسب ارایه دهد و پیشرفت فراگیر را بطور مداوم ارزشیابی کند یکی از کاربردهای کامپیوتر نقش مهم آن در آموزش است که از نقاط ضعف نیروی انسانی مانند خستگی، فراموشی و سایر عللی که باعث افت بازده آموزش می‌شود مبرا هستند و با دقت، سرعت و ویژگی‌های منحصر به خود می‌توانند نقش مهمی در آموزش و یادگیری ایفا نمایند (سعادتمند و همکاران، 1381). هنگام استفاده از کامپیوتر و یادگیری از طریق نرم‌افزار آموزشی، توجه فراگیران به جای تختة کلاس، معلم و دیگر همکلاسی‌ها جلب صفحه کاری خود می‌شود و همین امر سبب تمرکز، تفکر و در نهایت عکس‌العمل بهتر و سریع‌تر آنان می‌شود (بهرنگی و اسدی، 1387). شبیه‌سازی جالب‌ترین نوع یادگیری توسط رایانه بوده و به فراگیر اجازه می‌دهد که نقش مهمی در شبیه‌سازی موقعیت‌ها و شرایط ایفا نماید. از محاسن دیگر استفاده از رایانه در آموزش، می‌توان به سرگرم نمودن فراگیر، به عنوان معلمی بردبار ولی با قابلیت انعطاف محدود، امن بودن فراگیر، هزینه های کمتر نسبت به حوادث واقعی زندگی، حداکثر استفاده برای یادگیری و قابلیت آن در ارتباط از راه دور را نام برد (احدیان و همکاران، 1378 (از جمله ایرادهای وارد به استفاده از رایانه در آموزش می‌توان به عدم توانایی آن در برقراری روابط انسانی و عاطفی، گران بودن تجهیزات و غیر واقعی بودن شبیه‌سازی‌ها اشاره کرد (بیاتی، 1376). نفوذ گونه‌ای از آموزش دو سویه یا متعامل به کلاس‌های درس در کشورهای پیشرفته باعث شده است که رابطه معلم و شاگرد از اساس دگرگون شود و معلمان به جای ایفای نقش یک معلم کاملاً آگاه، در نقش یک راهنما ظاهر شوند. در این وضعیت، دانش پژوه دیگر به صورت یک گیرنده منفعل عمل نمی‌کند بلکه مشتاقانه با راهنمایی معلم و با توجه به نقاط ضعف و قوت خویش مسیر یادگیری را تعیین می‌کند البته بسته به شرایط سنی و ذهنی فراگیر می‌توان مسئولیت بیشتر یا کمتری از معلم خواست. بدین ترتیب کامپیوتر با طرح پیشنهادی در هر مرحله از تعلیم، فراگیر را به مرحله بعدی یا حتی توقف او در مرحله فعلی محدود می‌کند. با واگذاری ارزشیابی کار فراگیر به کامپیوتر، معلم اکنون بیشتر شبیه تکنولوژیست آموزشی عمل می‌کند که با استفاده از نرم‌افزارهای چند رسانه‌ای ویژه تهیه برنامه‌های آموزشی، بیشتر به تولید و تدوین برنامه‌های درسی خود می‌پردازد (صیف و بیرانوند، 1388). آموزش به کمک رایانه با قابلیت چند رسانه‌ای می‌تواند حواس گوناگون را همزمان در فرآیند تجربة چند حسی به کار گیرد و برای افراد با ویژگی‌های متفاوت، محیط مطلوب یادگیری ایجاد نماید (عالمی، 1379) بطوریکه 75 درصد یادگیری از طریق وسایل دیداری و تصویری وبه وسیله حس بینایی انجام خواهد شد. در صورتی که تنها 13درصد یادگیری از طریق حس شنوایی وسایل صوتی انجام می‌گیرد و دیگر حواس به ترتیب بساوایی 6درصد، بویایی و چشایی هر کدام 3درصد در حافظه یادگیری تأثیر دارند و فرآیند یادگیری کامل را متأثر و اثر بخش می‌نمایند (دلف عچرش، 1389). هافستتر[5] (1996) بیان می‌دارد که چند رسانه‌ای‌ها امکان برقراری تعامل و دادن بازخورد به عملکردهای کاربر را به آنها می‌دهد. در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که این نکته مورد اجماع نسبی است که نرم‌افزارهای چندرسانه‌ای در آموزش برای تشویق مهارت‌های یادگیری بلندمدت و مستقل و «قابلیت فوق متنی فضای شبکه‌ای، مجالی برای فراگیران فراهم ساخته است، تا فعالانه دانش به وجود آورند (عطاران، 1381: ص37).

در این بخش برخی از مطالعات انجام شده در زمینه کاربرد فناوری اطلاعات و راتباطات در امر آموزش مورد بررسی قرار می گیرد:

سوین[6] و همکاران(2008) پژوهشی با عنوان «نقش نرم‌افزارهای شبیه‌ساز در پیشرفت تحصیلی در دروس رشته‌های فنی» انجام دادند که نتایج آن حاکی از تأثیر استفاده از این نرم‌افزارها در پیشرفت تحصیلی دروس فنی دانشجویان بوده است. تحقیقی توسط ولفه[7] و همکاران(2002) با عنوان «بررسی آموزش دروس با استفاده از شبیه‌سازها در رشته معماری» انجام شد. گروه مورد بررسی، دانش‌آموزان رشته معماری بودند و از ابزارهای شبیه‌ساز درکلاس درس استفاده شد که نتایج آن حاکی از تأثیر مطلوب این نرم‌افزارها در یادگیری دروس بود. ریمون و شپارد [8] (1997) در پژوهشی نقش نرم‌افزارهای شبیه‌ساز در یک محیط آموزشی ایده‌آل را با دو گروه آزمایش و کنترل بررسی کردند. نتایج حاکی از اثربخشی مثبت نرم‌افزارهای چند رسانه‌ای در تدریس دروس فنی فراگیران بود. تحقیقی توسط رضوی(1383) تحت عنوان«تأثیر ترتیب ارایه مثال و تعمیم از طریق چند رسانه‌های آموزشی بر یادگیری و یادداری مفاهیم علوم تجربی پایه پنجم ابتدایی مدارس پسرانه شهر دلیجان» انجام شد که نتایج نقش چشم‌گیر چند رسانه‌های آموزشی بر ارتقاء یادگیری و یادداری مفاهیم بوده است. کرمی و عطاران(1385) تأثیر ساخت چند رسانه‌ای توسط دانش‌آموزان بر میزان یادگیری آنها را بررسی کردند. نتایج نشان داد که دانش‌آموزانی که درس علوم را با روش ساخت چند رسانه‌ای در کلاس درس آموزش دیده‌اند در مقایسه با دانش‌آموزانی که با روش سنتی آموزش دیده‌اند، یادگیری بهتر و عمیق‌تری داشته اند. امروزه استفاده از رایانه در کلاس‌ها از اهمیت ویژه‌ای در زمینه‌های درس دادن و یادگرفتن زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم برخوردار است. از اینرو پژوهشگران زیادی را واداشته تا مطالعاتی مبنی بر کاربرد آموزشی و تأثیرات آن دست به تحقیق و پژوهش زنند. اُرتیز [9] (2007) تحقیقی در زمینة عوامل مؤثر در یادگیری زبان‌انگلیسی انجام داد. وی برنامة درسی و آموزشی مناسب، درگیر کردن دانش‌آموزان در فرایند آموزش و یادگیری، ایجاد محیط مناسب یادگیری، سهیم کردن دبیران، مدیران و والدین در تصمیم‌گیری‌های مدرسه و کارایی دانش دبیران را از مهمترین عوامل رسیدن به اهداف تعیین شدة زبان‌انگلیسی بر شمرد. همچنین ایجاد فرصت برای یادگیری مهارت‌ها و دسترسی به برنامه‌های درسی و آموزشی را از عواملی دانست که در آموزش و یادگیری زبان‌انگلیسی مؤثرند. لوردز[10]، در سال 2000 تحقیقی انجام داد که این پژوهش برای یادگیری زبان‌انگلیسی با به کارگیری رایانه برای کسانی بود که این زبان، زبان مادری آنها نیست، و نسبت به کسانی که زبان مادری‌شان انگلیسی است مهارت‌های کمی دارند. تحقیق روی دانش‌آموزان کلاس سوم در آزمایشگاه کامپیوتر انجام شد. روش کار این گونه بود که کلمات مترادف، متضاد و مرکب از طریق کامپیوتر با اشکال و تصاویر مربوط همراه با صدا به دانش‌آموزان ارایه می‌شد و دانش‌آموزان امکان تعامل با کامپیوتر هم داشتند. نتیجة تحقیق نشان داد که توانایی تشخیص مترادف و متضادها و کلمات مرکب توسط کسانی که از این طریق آموزش دیده‌اند به صورتی معنی‌دار افزایش داشته است. ( نقل از پورجمشیدی، 1381). برینتون[11] (1378) منطق کاربرد رسانه‌ها در آموزش زبان خارجی را به شرح زیر بیان می دارد:

1. رسانه‌ها به همان صورت که در زندگی اجتماعی افراد نقشی مهم دارند، در کلاس هم عاملی مهم برای ایجاد انگیزش یادگیری زبان‌آموزان هستند.

2. رسانه‌ها با ایجاد محیط آموزشی واقعی‌تر، فرآیند یادگیری را آسان می‌کنند.

3. رسانه‌ها با اصالت بخشیدن به موضوع درسی، رابطة میان کلاس درس و موقعیت‌های زندگی اجتماعی روزمره را برای زبان‌آموزان ملموس‌تر می‌سازند.

4. رسانه‌ها با توجه به اینکه سبک‌های یادگیری زبان‌آموزان متفاوت است، نیازهای شنیداری، دیداری فرد به فرد آنها را برآورده می‌کنند.

5. معلم با بهره‌گیری از رسانه‌ها از نقشی مهم که اطلا عات درونداد در یادگیری زبان ایفا می‌کند بهره می‌ج‍‌وید، منابع اطلاعاتی گوناگون را در اختیار زبان‌آموزان قرار می‌دهد، با آن از وابستگی آنان به لهجه زبانی معلم می‌کاهد و تجارب یادگیری آنها را غنی‌تر می‌سازد.

6. نتایج پژوهش‌های انجام شده حاکی از آن است که رسانه‌های آموزشی ارایه منسجم و اثربخش مطالب را برای معلم امکان‌پذیر می‌کنند و با تحریک حواس گوناگون زبان‌آموزان، درک مطالب را برای آنها آسان‌تر می‌سازند.

دانشگاه کالیفرنیا، تحقیقی در زمینة تأثیر رسانه‌ها انجام داد که میزان پیشرفت تحصیلی کودکان در مهارت‌هایی اساسی نظیر خواندن، نوشتن و حل مسئله را پیش و پس از کاربرد رسانه‌های آموزشی مقایسه کرد و نتیجه تحقیق با 95درصد اطمینان در 32درصد از نمونه‌ها نشان داد که رسانه‌های آموزشی مؤثر بوده است (نقل از هویدا، 1357، ص 42). تحقیقی تحت عنوان«بررسی تأثیر آموزش به کمک رایانه درمقایسه با روش آموزش سنتی بر یادگیری زبان‌انگلیسی سال اول دبیرستان» توسط فاضلیان و سعادتمند (1383) به روش شبه تجربی انجام گرفت که نتیجه آن بیانگر تأثیر مثبت آموزش به کمک رایانه بر یادگیری درس زبان‌انگلیسی بوده است. در پژوهشی که عباسی و همکارانش(1388) با عنوان مشکلات یاددهی و یادگیری درس زبان‌انگلیسی دانش‌آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان از دیدگاه دبیران انجام دادند به این نتیجه رسیدندکه نقش عوامل فرهنگی اجتماعی، فردی و آموزشی بیش از سطح متوسط است و عوامل نظام آوایی، واژگان زبان فارسی و دستور زبان فارسی تأثیر چندانی در مشکلات یاددهی یادگیری درس زبان‌انگلیسی در دورة متوسطه نداشته است. همچنین براساس یافته‌ها تفاوت معنی‌داری بین نظرات دبیران در خصوص مشکلات یاددهی یادگیری زبان‌انگلیسی برحسب مدرک تحصیلی و سابقة خدمت وجود ندارد، اما این تفاوت برحسب جنسیت در خصوص عوامل فردی معنی‌دار بود. نتایج پژوهشی که عباسی و همکارانش، انجام دادند به این نتیجه رسیدند که سطح متوسط از مشکلات یاددهی یادگیری درس زبان‌انگلیسی در دورة متوسطه است. این عامل ممکن است ناشی از ضعف محتوای کتب درسی زبان‌انگلیسی، تناسب نداشتن متون کتب درسی در مقایسه با توان دانش‌آموزان، استفاده نکردن از روش‌های تدریس متنوع و فعال، کمبود ساعات اختصاص داده شده به درس زبان، استفاده نکردن از آزمایشگاه زبان، کلاس‌های پرجمعیت، استفاده نکردن از معلمان کارآمد و توانمند و آزمون‌های مستمر کلاسی، تسلط نداشتن معلم به مهارت‌های دانش زبان‌انگلیسی و حتی تدریس زبان‌انگلیسی به کمک زبان فارسی و مواردی از این قبیل باشد. نتایج یافته‌های پژوهشی که بهرنگی و اسدی (1387) با عنوان همراه سازی نرم‌افزار مولتی مدیابیلدر با الگوی تدریس استقرای نگاره کلمه برای آموزش زبان‌انگلیسی پایه اول راهنمایی انجام دادند، به این نتیجه رسیدند که استفاده از نرم‌افزار مذکور باعث افزایش دایره واژگان، قدرت درک مفاهیم و مهارت در جمله سازی و گرامر، املاء و نوشتن کلمات انگلیسی در مقایسه با گروه کنترل بود.

این پژوهش مبتنی بر اهداف و متغیرهای مورد مطالعه از نوع پژوهش‌های نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون بین دو گروه آزمایش و کنترل است که در آن اثرات یک متغیر مستقل (آموزش به کمک رایانه) بر متغیر وابسته (یادگیری زبان انگلیسی) مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش به کمک رایانه در مقایسه با روش آموزش سنتی بر یادگیری زبان انگلیسی از جنبه‌های دستور و ساختار جملات، مهارت‌های نوشتاری، درک مطلب و لغات و اصطلاحات مورد بحث قرار می‌گیرد.

روش تحقیق

در انجام این تحقیق در دو دبیرستان ناحیه یک شهر تبریز دو کلاس بطور هم سطح انتخاب شدند. در این طرح دو گروه آزمودنی هر یک به تعداد 22 نفر در نظر گرفته شد. در ابتدا جهت سنجش پیش دانسته­های دانش‌آموزان آزمون پیشرفت تحصیلی از کتاب انگلیسی پایه دوم متوسطه که از نوع محقق ساخته بوده و به تأیید متخصصان در این حوزه رسیده بود بصورت پیش‌آزمون برگزار گردید و مشخص شد که هر دو گروه در ابتدا از لحاظ توانایی زبانی هم سطح می‌باشند. یک گروه به عنوان گروه کنترل با روش سنتی آموزش داده شد و یک گروه به عنوان گروه آزمایش تحت تأثیر متغیر مستقل یعنی تأثیر آموزش به کمک رایانه بر یادگیری زبان انگلیسی قرار گرفت. از آن جا که یادگیری به کمک رایانه مستلزم داشتن پیش زمینه درباره چگونگی کار با رایانه، آَشنایی با محیط word و استفاده از امکانات آن، نحوه ارایه مطالب با استفاده از power point، چگونگی کار با اینترنت و نرم‌افزارهای مختلف و نحوه ارسال پست الکترونیکی و چندین مهارت دیگر فناورانه ارتباطی می‌باشد، لذا پنج جلسه به آموزش گروه آزمایش دراین زمینه‌ها اختصاص یافت و سپس به آموزش زبان‌انگلیسی پرداخته شد. حدود ده جلسه آموزش زبان‌انگلیسی با استفاده از روش زیر صورت گرفت:

جلسه اول:آموزش لغات جدید درس با استفاده از تصاویر مناسب و یافتن مترادف و متضاد کلمات از لغت‌نامه نصب شده در رایانه‌های کلاس درس توسط دانش‌آموزان از جمله لغت‌نامه: لغت‌نامه پیشرفته کمبریج[12]

جلسه دوم:استفاده از اینترنت برای جستجوی اطلاعات، یافتن تصویرهای مناسب، جستجوی موضوعات مختلف کتاب درسی و کسب اطلاعات درباره نویسندگان از جمله: چارلز دیکنز[13]

جلسه سوم:یافتن فیلم اُلیور تویست[14] به زبان اصلی از اینترنت توسط دانش‌آموزان و نمایش آن در کلاس درس و بیان خلاصه‌ای از آن توسط دانش‌آموزان و پرسش و پاسخ در این زمینه جهت درک و فهم بهتر

جلسه چهارم: طراحی پاور پوینت [15] توسط زبان‌آموزان برای ارایه لغات جدید درس و انجام فعالیت‌های درسی در زمینه‌ی یادگیری زبان

جلسه پنجم:استفاده از نرم‌افزارهای مختلف [16] برای آموزش موضوعات کتاب درسی از جمله: فضا و ماه

جلسه ششم:استفاده از لوح‌های فشرده آموزشی در زمینه مهارت‌های گوناگون شامل طرز نوشتن کلمات-تلفظ

جلسه هفتم:استفاده از بازی‌های رایانه‌ای: بازی‌های کلمه‌سازی، دیکته، دستور زبان

جلسه هشتم:پست الکترونیکی: نامه‌نگاری با دوستان، همکلاسی‌ها و معلم زبان به زبان‌انگلیسی و نوشتن متن‌های انگلیسی و ارایه باز خورد.

جلسه نهم:پرکردن جاهای خالی متون انگلیسی با استفاده از رایانه

جلسه دهم:طراحی یک صفحه وبلاگ به زبان‌انگلیسی و استفاده از لغت‌نامه انگلیسی

به این ترتیب این آموزش که به کمک رایانه صورت گرفت به مدت ده هفته ادامه یافت و در پایان آزمون پیشرفت تحصیلی دیگری از چهار درس آخر کتاب انگلیسی دوم متوسطه که به تأیید استادان زبان‌انگلیسی رسیده بود به صورت پس‌آزمون به عمل آمد. در این تحقیق برای تعیین پایایی پیش‌آزمون و پس‌آزمون پیشرفت تحصیلی از فرمول کودر ریچاردسون 21 استفاده گردید که پایایی پیش‌آزمون 871/0 و پس‌آزمون 789/0به دست آمد.

یافته‌ها

در این بخش اطلاعات و داده‌های جمع آوری شده در دو گروه کنترل و آزمایش در دو مرحله پیش‌آزمون و پس‌آزمون با استفاده از آزمونt و تحلیل کواریانس Ancova مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

در جدول شماره 1، نتایج آزمون t مستقل بین دو گروه کنترل و آزمایش در مرحله پیش‌آزمون آمده است. بر اساس اطلاعات این جدول ملاحظه می‌شود در هر 4مهارت سطح معنی‌داری از 05/0بالاتر است. نتیجه می‌شود تفاوت نمرات پیش آزمون مهارت‌های یادگیری زبان براساس گروه‌های مورد مطالعه معنی‌دار نیست. یعنی دو گروه قبل از اجرای آزمایش تقریباً یکسان بوده‌اند.

جدول1: مقایسه نمرات پیش آزمون مهارت‌های یادگیری زبان‌انگلیسی درگروه های کنترل و آزمایش

متغیر	گروه	تعداد	میانگین	انحراف استاندارد	آزمون T	درجه آزادی	سطح معنی‌داری
املاء	کنترل	22	0000/9	04654/1	710/0	42	482/0
	آزمایش	22	2045/9	85439/0
واژگان	کنترل	22	6364/7	76105/2	460/0-	42	648/0
	آزمایش	22	9545/7	70370/1
گرامر	کنترل	22	4545/8	28090/1	042/1-	42	303/0
	آزمایش	22	8182/8	01823/1
درک مطلب	کنترل	22	5455/8	76547/1	972/0	42	337/0
	آزمایش	22	0000/8	95180/1

فرضیه 1: آموزش به کمک رایانه( CAI) در یادگیری دستور و ساختار جملات زبان‌انگلیسی مؤثر است.

بر اساس اطلاعات جدول‌های ذیل و مطابق آزمون تحلیل Ancova انجام شده ملاحظه می‌شود. متوسط نمرات مهارت دستور و ساختار جملات در گروه کنترل برابر 52/7 با انحراف استاندارد 51/1 و در گروه آزمایش36/9 با انحراف استاندارد80/0 بدست آمده است که به دلیل متفاوت بودن نمرات پیش‌آزمون بر اساس تحلیل کواریانس نمرات پیش‌آزمون کنترل شد (00/0=p و 423/28=f) و پس از کنترل مشخص شد، تفاوت مشاهده شده بین دو گروه از نظر مهارت دستور و ساختار جملات معنی‌دار است (00/0=p 702/30=f) میانگین نمرات در گروه آزمایش بالاتر است. نتیجه می‌شود آموزش به کمک رایانه در یادگیری مهارت دستور و ساختار جملات زبان انگلیسی مؤثر بوده است.

 

جدول 2: توزیع پراکندگی نمرات مهارت دستور و ساختار جملات در دو گروه کنترل و آزمایش

انحراف استاندارد	میانگین	تعداد	گروه
51561/1	5227/7	22	کنترل
80448/0	3636/9	22	ازمایش

 

جدول3: نتایج تحلیل کواریانس نمرات مهارت دستور و ساختار جملات بین گروه کنترل وآزمایش با کنترل نمرات پیش‌آزمون

سطح معنی‌داری	آزمونF	میانگین مجذورات	درجه‌آزادی	مجموع مجذورات	منبع
000/0	423/28	314/25	1	314/25	مهارت دستور و ساختار جملات (پیش‌آزمون)
000/0	702/30	344/27	1	344/27	گروه‌ها

 

فرضیه 2 : آموزش به کمک رایانه (CAI) در یادگیری مهارت نوشتاری زبان انگلیسی مؤثر است.

براساس اطلاعات جدول‌های ذیل مطابق آزمون تحلیل Ancova انجام شده ملاحظه می‌شود متوسط نمرات مهارت نوشتاری در گروه کنترل برابر 56/8 با انحراف استاندارد 42/1 و در گروه آزمایش 56/9 با انحراف استاندارد 56/0 بدست آمده است، که به دلیل متفاوت بودن نمرات پیش‌آزمون بر اساس تحلیل کواریانس نمرات پیش‌آزمون کنترل گردید( 003/0=p و 929/9=f) و پس از کنترل مشخص شد، تفاوت مشاهده شده بین دو گروه از نظر مهارت نوشتاری معنی‌دار است( 004/0=p و 047/9=f) میانگین نمرات در گروه آزمایش بالاتر است. نتیجه می‌شود آموزش به کمک رایانه در یادگیری مهارت نوشتاری زبان انگلیسی مؤثر بوده است.

جدول4: توزیع پراکندگی نمرات مهارت نوشتاری (املاءء) در دو گروه کنترل و آزمایش

انحراف استاندارد	میانگین	تعداد	گروه
42508/1	5682/8	22	کنترل
56264/0	5682/9	22	آزمایش

 

جدول5: نتایج تحلیل کواریانس نمرات مهارت نوشتاری بین گروه کنترل وآزمایش با کنترل نمرات پیش‌آزمون

سطح معنی‌داری	آزمونF	میانگین مجذورات	درجه آزادی	مجموع مجذورات	منبع
003/0	929/9	611/9	1	611/9	مهارت نوشتاری(پیش‌آزمون)
004/0	047/9	757/8	1	757/8	گروه‌ها

فرضیه 3 : آموزش به کمک رایانه(CAI) در یادگیری مهارت درک مطلب زبان انگلیسی مؤثر است.

براساس اطلاعات جدول‌های ذیل و مطابق آزمون تحلیل Ancova انجام شده ملاحظه می‌شود متوسط نمرات درک مطلب در گروه کنترل برابر 40/8 با انحراف استاندارد 70/1 و در گروه آزمایش 18/ 9 با انحراف استاندارد 95/0 بدست آمده است که به دلیل متفاوت بودن نمرات پیش‌آزمون بر اساس تحلیل کواریانس نمرات پیش‌آزمون کنترل گردید (00/0=p و 913/46=f) و پس از کنترل مشخص شد تفاوت مشاهده شده بین دو گروه از نظر مهارت درک مطلب معنی‌دار است (001 /0=p و 419/13=f) در کل میانگین نمرات در گروه آزمایش بالاتر است. نتیجه می‌شود آموزش به کمک رایانه در یادگیری مهارت درک مطلب زبان انگلیسی مؤثر بوده است.

جدول6: توزیع پراکندگی نمرات مهارت درک مطلب در دو گروه کنترل و آزمایش

انحراف استاندارد	میانگین	تعداد	گروه
70878/1	4091/8	22	کنترل
95799/	1818/9	22	ازمایش

 

جدول7: نتایج تحلیل کواریانس نمرات مهارت درک مطلب بین گروه کنترل و آزمایش با کنترل نمرات پیش‌آزمون

سطح معنی‌داری	آزمونF	میانگین مجذورات	درجه‌آزادی	مجموع مجذورات	منبع
000/0	913/46	006/43	1	006/43	مهارت درک مطلب (پیش‌آزمون)
001/0	419/13	301/12	1	301/12	گروه ها

فرضیه4: آموزش به کمک رایانه(CAI) در یادگیری مهارت لغات و اصطلاحات زبان انگلیسی مؤثر است.

بر اساس اطلاعات جدول‌های ذیل و مطابق آزمون تحلیل Ancova انجام شده ملاحظه می‌شود متوسط نمرات لغات و اصطلاحات در گروه کنترل برابر97/7 با انحراف استاندارد 95/1 و در گروه آزمایش 40/9 با انحراف استاندارد 71/0 بدست آمده است که به دلیل متفاوت بودن نمرات پیش‌آزمون بر اساس تحلیل کواریانس نمرات پیش‌آزمون کنترل گردید (00/0=p و 309/36=f) و پس از کنترل مشخص شد تفاوت مشاهده شده بین دو گروه از نظر مهارت لغات و اصطلاحات معنی‌دار است (00/0=p و 508/15=f) در کل میانگین نمرات در گروه آزمایش بالاتر است. نتیجه می‌شود آموزش به کمک رایانه در یادگیری مهارت لغات و اصطلاحات زبان انگلیسی مؤثر بوده است.

جدول8: توزیع پراکندگی نمرات مهارت لغات و اصطلاحات در دو گروه کنترل و آزمایش

انحراف استاندارد	میانگین	تعداد	گروه
95471/1	9773/7	22	کنترل
71774/0-	4091/9	22	ازمایش

 

جدول9: نتایج تحلیل کواریانس نمرات مهارت لغات و اصطلاحات بین گروه کنترل وآزمایش با کنترل نمرات پیش‌آزمون

سطح معنی‌داری	آزمونF	میانگین مجذورات	درجه‌آزادی	مجموع مجذورات	منبع
000/0	309/36	766/42	1	766/42	مهارت لغات و اصطلاحات(پیش‌آزمون)
000/0	508/15	266/18	1	266/18	گروه ها

بحث و نتیجه‌گیری

همان طور که بحث شد فرضیه شماره یک تحقیق در این بخش مورد تأیید قرار گرفت و این بدین معنی است که به طور کلی بر اساس یافته‌های این پژوهش آموزش به کمک رایانه در یادگیری مهارت دستور و ساختار جملات زبان انگلیسی مؤثر است. سیستم‌های آموزش به کمک کامپیوتر در پیشرفت سطح آموزش نقش بسزایی دارند. این سیستم‌ها در آموزش شخصی، گروهی و کلاس درس، آموزش از راه دور و نیز به عنوان ابزار کمک آموزشی کمک بسیاری را به آموزش گیرندگان و آموزش دهندگان ارایه می‌کنند (مجیدی و صدیقی مشکنانی، 1387). دستور و ساختار جملات، مجموعه­ای از قواعد است که به ما امکان می‌دهد تا واژگان زبان را ترکیب کرده و به صورت اجزای بزرگتری درآوریم (علوی، 1383). آموزش به کمک رایانه می‌تواند به یادگیرنده در مورد موضوعات درسی آگاهی دهد، تمرینات و تجارب کافی در اختیار دانش‌آموز قرار دهد، فراگیر را درگیر فرایند یادگیری نموده و بالطبع یادگیری فعال آنان را موجب شود. در پژوهشی که بهرنگی و اسدی (1387) انجام دادند به این نتیجه رسیدند که استفاده از نرم‌افزار مولتی مدیا بیلدر باعث افزایش مهارت جمله‌سازی وگرامر در زبان‌انگلیسی دانش‌آموزان مورد مطالعه گردیدکه نوید مدلل موفقیت در تعمیم کاربرد این ترکیب مشخص تکنولوژی آموزش، الگوی تدریس در زبان‌انگلیسی و نیز تعمیم کاربرد نرم‌افزارهای مفید دیگر و الگوهای تدریس را می‌دهد. کولی، کرادور و وانگل خاطر نشان کردند که فناوری می‌تواند برای ازمیان برداشتن فرصت‌های نابرابر دانش‌آموزان باپیش زمینه‌های تحصیلی گوناگون به آنان امکان بدهد تا از گنجینه اطلاعات موجود در شبکه اینترنت بطور مساوی به مساوی بهره‌مند شوند( نقل از صیف و بیرانوند، 1388). نتایج یافته‌های پژوهش بشیری و عطاران (1386)، نشان داد، بهره‌گیری از رایانه در افزایش یادگیری دانش‌آموزان افزایش تعامل آنان با یکدیگر و تقویت روحیه انجام دادن کارگروهی در آنان تأثیر معنی‌داری دارد. نتایج یافته‌های پژوهش حاضر همسو با یافته‌های پژوهش بهرنگی و اسدی (1387) و کولی، کرادور و وانگل و یافته‌های پژوهش بشیری و عطاران است.

فرضیه دوم مبنی بر تأثیر آموزش به کمک رایانه در یادگیری مهارت نوشتاری زبان انگلیسی تأیید شد. این یافته همسو با یافته‌های پژوهش بهرنگی و اسدی(1387)، فاضلیان و سعادتمند(1383) و با یافته‌های پژوهش جونز[17] (1972)که تفاوت قابل ملاحظه‌ای را در میانگین نمرات دانش‌آموزانی که به کمک رایانه آموزش دیده بودند نشان نداد و همچنین با نتایج یافته‌های پژوهش مورگیل اینسی و همکاران[18] (2005) در مورد مقابله آموزش به کمک رایانه و به روش سنتی حاکی از عدم تفاوت معنی‌دار بین گروه آموزش و کنترل بود، نا همسو است. در تبیین این یافته می‌توان گفت که با توجه به اینکه یکی از اساسی‌ترین استراتژی‌های زبان، تمرین و تکرار می‌باشد آموزش به کمک رایانه می‌تواند این نیاز را برطرف سازد. زبان آموز با استفاده از رایانه می‌تواند املاء صحیح کلمات را با کلیک کردن روی تصاویر بیاموزد و در صورت نیاز چندین بار آن را تکرار نماید ولی این امر در کلاس‌های سنتی امکان‌پذیر نیست.

در این پژوهش فرضیه سوم یعنی تأثیر آموزش به کمک رایانه بر یادگیری درک مطلب تأیید شد. یعنی همانطور که نتایج نشان دادند، تفاوت میانگین دو گروه معنی‌دار بود. این یافته با یافته‌های پژوهش‌های دیگر نیز همخوان است. به عنوان مثال فتسکو و مک کلر[19] (2005) در پژوهشی به این نتیجه رسیدند که وقتی دانش‌آموزان فعالانه دانسته‌های خود را می‌سازند، آموزش معنی‌دارتر و عمیق‌تر می‌شود و دانش خلق شده برای دانش‌آموزان معنی‌دارتر و معنی‌دارتر است و آسانتر در موقعیت‌های نوین بکار می‌رود. نتایج یافته‌های جعفری کوخالو و حمیدی (1388) نشان داد، کارکردهای شناختی بالای دانش‌آموزان (ارزشیابی، تجربه و ترکیب) در هم آموزی بیشتر از سنتی است. نتایج یافته‌های پژوهش بهرنگی و اسدی (1387) حاکی از افزایش درک مفاهیم دانش‌آموزان گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل بود. لذا نتایج یافته‌های پژوهش همسو با یافته‌های بهرنگی و اسدی (1387)جعفری کوخالو و حمیدی (1388) فتسکو و مک کلر (2005) است. در تبیین این یافته می‌توان گفت، با توجه به اینکه در آموزش به کمک رایانه دانش‌آموزان به صورت یک گیرنده منفعل عمل نمی‌کنند، بلکه مشتاقانه با راهنمایی معلم به نقاط ضعف و قوت خود پی می‌برند و همین باعث تعیین مسیر یادگیری می گردد، لذا یادگیری مهارت‌ها به ویژه مهارت درک مطلب به آسانی صورت می‌گیرد.

نتایج فرضیه شماره چهار نشان داد که میانگین نمرات دانش‌آموزان در یادگیری لغات و اصطلاحات زبان‌انگلیسی در گروهی که به کمک رایانه آموزش دیده بودند بالاتر از میانگین نمرات دانش‌آموزانی است که به سنتی آموزش دیده‌اند. این یافته با نتایج یافته‌های پژوهش لوردز[20] (2000) که نشان داد توانایی تشخیص مترادف و تضادها و کلمات مرکب کسانی که از طریق رایانه آموزش دیده‌اند، به صورت معنی‌دار افزایش یافت، همخوانی دارد و همچنین با بهرنگی و اسدی (1387) که به این نتیجه رسیدند که کاربرد نرم‌افزار باعث افزایش دایره واژگان زبان‌انگلیسی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل گردید همسو می‌باشد. نتایج یافته‌های پژوهش ولفه و همکاران[21] (2002) و سوین و همکاران[22] (2008) حاکی از اثر مثبت آموزش به کمک رایانه در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل بود. در پژوهشی دیگر کرمی و عطاران (1385)تأثیر ساخت چند رسانه‌ای توسط دانش‌آموزان به میزان یادگیری آنها را بررسی کردند. نتایج نشان داد دانش‌آموزانی که به کمک رایانه آموزش دیده بودند در مقایسه با گروهی که به کمک سنتی اموزش دیده بودند یادگیری بهتری داشتند. در تبیین این یافته می‌توان گفت با توجه به اینکه در آموزش زبان‌انگلیسی به کمک رایانه معلمان به جای ایفای نقش یک معلم کاملاً آگاه در نقش یک راهنما ظاهر می‌شوند. لذا دانش‌آموزان فعالانه لغات و واژگان را یاد می‌گیرند و آنها را در جملات به درستی به کار می‌گیرند، و به طور کلی همین نقش فعالانه دانش‌آموزان خود باعث یادگیری بهتر آنان می‌شود. در یک جمع‌بندی کلّی و نهایی می‌توان نتیجه تحقیق را با پشتوانه پژوهش‌های قبلی به این صورت بیان کرد که پیشرفت و یادگیری فراگیران در زبان انگلیسی به موازات کاربرد رایانه و نرم‌افزارهای آموزشی به مراتب بهتر و بیشتر از روش سنتی بوده است. برای توجیه این امر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- دادن بازخورد به موقع و مناسب به انتخاب‌ها و پاسخ‌های دانش‌آموزان

- استفاده مجدد از برنامه آموزشی با توجه به قابلیت تکرارپذیری آن

- بکارگیری همزمان چند حس بصورت آگاهانه، در جریان یادگیری، با وجود مؤلفه‌های یک برنامه چند رسانه‌ای‌ مانند: صدا، نگاره، گرافیک، رنگ، حرکت.

- جدید بودن، تازگی و جنبه جذابیت منحصر به فرد شیوه ارایه مطالب آموزشی با بکارگیری رایانه و نرم‌افزارهای آموزشی که علاقه و توجه فراگیران را جلب کرده و بالطبع یادگیری فعال آنان را موجب گردیده است.

- سرانجام اینکه برای توجیه پیشرفت و افزایش یادگیری دانش‌آموزان، فعالیت و درگیر شدن، ارتباط متقابل و تعامل آنها با محتوا در جریان یادگیری را می‌توان نام برد که منجر به یادگیری معنی‌دار می‌شود.

پژوهش حاضر مانند بیشتر پژوهش‌های انجام شده، محدودیت‌هایی داشت که به برخی از آنها اشاره می‌شود : از عمده‌ترین محدودیت‌های این پژوهش می‌توان به نبودن نرم‌افزار و بسته آموزشی حرفه‌ای مناسب از متون کتاب درسی در اختیار محقق نام برد که در نتیجه محقق خود نرم‌افزار را تهیه نموده است. یکی دیگر از محدودیت‌های این پژوهش عدم کنترل برخی از متغیرهای مزاحم در طول آموزش و همچنین عدم تمایل برخی از دانش‌آموزان به انجام تکالیف با رایانه بود که با تشویق محقق نهایتاً تکالیف را انجام دادند. در ضمن ابزارهای اندازه‌گیری یادگیری بصورت محقق ساخته می‌باشند.

بر مبنای نتایج این پژوهش می‌توان موارد زیر را به مثابه راهکارهایی برای متحول ساختن نظام آموزشی عنوان کرد:

نتایج یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد آموزش به کمک رایانه در یادگیری زبان‌انگلیسی مؤثر است، لذا پیشنهاد می‌شود آموزش و پرورش اقدامات و برنامه‌های لازم را جهت تسهیل آموزش به کمک فناوری‌های پیشرفته انجام دهد و با به روز کردن مدارس، استفاده از فناوری روز، برخورداری از خلاقیت‌های نوین در آموزش و پرورش و نیز اهمیت دادن به توانایی‌های دانش‌آموزان تحولی در این فرآیند ایجاد نماید.

با توجه به تأثیر کاربرد رایانه و نرم‌افزار های مناسب بر جذابیت دروس و پیشرفت تحصیلی فراگیران و عملی بودن اجرای آن در مدارس به مدرسان پیشنهاد می‌شود تا متناسب با ماده درسی و وقت خود از روش‌های مذکور استفاده نمایند.

اجرای مسابقات مبتنی بر ساخت و ارایه نرم‌افزارهای آموزشی در رابطه با مواد درسی و ترغیب و برپایی نمایشگاه‌هایی در این رابطه پیشنهاد می‌شود.

بهتر است نرم‌افزارهای مناسب و مفیدی جهت تدریس با رایانه در اختیار دبیران زبان‌انگلیسی و مدارس قرار گیرد.

جهت آشنایی کامل معلمان با روش آموزش به کمک رایانه پیشنهاد می‌شود که دوره­های آموزشی مناسب برگزار شود و در مراکز تربیت مدرس و آموزش‌های ضمن خدمت به مدرسان این روش‌ها آموزش داده شود تا بتوان از این روش‌ها بهره جست.

به مدرسان پیشنهاد می‌شود به تفاوت‌های فردی توجه نموده و از روش آموزش به کمک رایانه جهت رشد استعدادهای خلاق دانش‌آموزان استفاده نمایند.

مدرسان می‌توانند از طریق آموزش به کمک رایانه با ترکیب متن، تصاویر دیداری و صوت برای ارایه و آموزش لغات، موجب یادگیری و تعریف واقعی و عینی لغات شده و یادسپاری و یادآوری لغات را افزایش دهند.

معلمان می‌توانند با استفاده از آموزش‌ها و بازی‌های رایانه‌ای موجب بهبود عملکرد نوشتن، تقویت خواندن، ایجاد لذت و شادی و توجه و تمرکز دانش‌آموزان شوند.

منابع

احدیان، محمد، رمضانی، عمران و محمدی، داود (1378)، مقدمات تکنولوژی آموزشی (بخش روش‌های نوین تدریس)، تهران: نشر بعثت.

برینتون، دونا. ام (1378)، کاربرد رسانه‌ها در آموزش زبان خارجی ترجمه توحید صیامی؛ مجلهرشدتکنولوژی آموزشی، دوره چهاردهم، شماره یک، ص ص47-25.

بشیری، سیده فاطمه و عطاران، محمد (1386)، بهره گیری از نرم‌افزار کمک آموزشی فیزیک سوم دبیرستان و بررسی تأثیر آن در پیشرفت تحصیلی و تعامل دانش‌آموزان در کلاس، فصلنامه تعلیم و تربیت، دوره 23، شماره 89، ص ص 84 – 69.

بهرنگی، محمدرضا و اسدی، آرش (1387)، همراه سازی نرم‌افزار مولتی مدیا بیلدر با الگوی تدریس استقرای نگاره کلمه برای آموزش زبان‌انگلیسی پایه اول راهنمایی، فصلنامه تعلیم و تربیت، سال بیست و پنجم، شماره 97، ص ص28-9.

بیاتی، اکرم (1376)، کاربرد کامپیوتر در آموزش گروه پزشکی. فصلنامهرهآورددانش. سال اول، شماره سوم، ص ص45-43.

پورجمشیدی، مریم (1381)، مطالعهتأثیرآموزشیبهکمکشبکه‌هایاطلاعرسانیبرپیشرفت تحصیلیدرس ادبیاتفارسیمدارسراهنماییمنطقه14تهران. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تربیت معلم.

جعفری کوخالو، رقیه و حمیدی، منصور علی (1388)، مقایسه سودمندی روش‌های آموزش نوین(هم‌آموزی) و سنتی (سخنرانی) از نظر دستاوردهای شناختی، عاطفی و رفتاری دانش‌آموزان دبیرستانی، فصلنامه تعلیم و تربیت، شماره 97، ص ص 91-71.

دلف عچرش، هادی (1389)، تأثیر آموزش به کمک کامپیوتر بر پیشرفت تحصیلی در درس علوم. نشریه علمی پژوهشی فناوری آموزش، سال پنجم، شماره1، ص35.

رضوی، سید عباس (1383)، تأثیرترتیبارایهمثالوتعمیمازطریقچندرسانه‌هایآموزشیبر یادگیریویادداریمفاهیمعلومتجربیپایهپنجمابتداییمدارسپسرانهشهردلیجان درسال تحصیلی1383، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

سعادتمند، محسن؛ رستگارپور، حسن و فاضلیان، پوراندخت (1381)، مطالعه تأثیر آموزش به کمک کامپیوتر(CAI) بر یادگیری زبان‌انگلیسی سال اول دبیرستان و مقایسه آن با روش‌های سنتی آموزش، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد رشته تکنولوژی آموزشی، دانشگده روانشناسی و علوم تربیتی تربیت معلم.

صیف، محمد حسن و بیرانوند، علی (1388)، تأثیر فناوری اطلاعات بر نظام آموزشی مدارس. اطلاعات علوم و فناوری، چاپ نشده

عالمی، محمدحسین (1379)، چند رسانه‌ای‌های آموزشی، مجله رشد تکنولوژی آموزشی؛ دوره پانزدهم، شماره7، ص ص12-10

عباسی، مهوش؛ احمدی، غلامرضا و لطفی، احمدرضا (1388)، مشکلات یاددهی و یادگیری درس زبان‌انگلیسی دانش‌آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان از دیدگاه دبیران. دانش و پژوهش در علوم تربیتی-برنامه‌ریزی درسی، شماره 22، ص ص156-141.

عطاران، محمد (1381)، جهانیشدن، فناوریاطلاعاتوتعلیموتربیت. تهران: مؤسسه فرهنگی پژوهشی آفتاب مهر.

علوی، محمد (1383)، نقش دانش گرامر و واژگان در تست خواندن و درک مطلب، نشریه پژوهش ادبیات معاصر جهان، شماره17، ص ص114-93.

فاضلیان، پورنداخت و سعادتمند، محسن (1383)، بررسی تأثیر آموزش به کمک رایانه (CAI) در مقایسه با روش آموزش سنتی بر یادگیری زبان‌انگلیسی سال اول دبیرستان، نشریه زبان و ادبیات «رشد آموزش زبان»، شماره72، ص7.

کرمی، زهره و محمدرضا، عطاران (1385)، تأثیر ساخت چندرسانه‌ای توسط دانش‌آموزان بر میزان یادگیری آنها در درس علوم( پایه پنجم). مطالعاتبرنامهدرسی، 1(2)، ص ص82-55.

مجیدی، اردوان و صدیقی مشکنانی، محسن (1378)، بررسی راهکاری در تولید سیستم‌های آموزش مبتنی بر کامپیوتر، گزارش کامپیوتر، شماره پیاپی 144.

هویدا، طناز (1357)، تأثیرروشتدریستلویزیونبریادگیریدرسریاضیات، تهران: مدرسه عالی تلویزیون و سینما.

Fetsco, T & Mc clure, j. (2005). Educational psychology. New York: Allyn and Bcom Volfulk, A. (2001). Educational psychology Boston: Allyn Bacon.

Hofsteter, Fred. T (1996), Multimedia literacy. NY: MC Grow – Hill.

Jones J. E. (1972), Computer Simulated Experiments in High School Physics and chemistry, Dissertation Theses.

Morgil Inci S., Yavuz O. O. and et al. (2005). Traditional and computer – assisted learning in teaching acid and bases, Chemical education Research and practice (CERP), ol. 6، No. 2, pp. 52- 63.

Ortiz, Alba. A. (2007). English language learning with special needs; Effective instructional strategies. Journal of learning disabilities. 30. 420-321.

Reamon, D. T., Sheppard, S. D. (1997). The role of simulation software in an ideal learning environment. Proceedings of DETC '97, 1997 ASME design engineering technical conferences، September 14-17, 1997, Sacramento, California.

Swain, N. K., Anderson, J. A., Korrapati, R. B. (2008). Role of simulation software in enhancing student learning in computer organization and microcontroller courses. Proceedings of the 2008 IAJC-IGME International Conference. Retrieved from http://www. ijme. us/cd_08/PDF/135%20ENT%20207.pdf.

Wolffe، G. S., Yurcik, W., Osborne, H., Holliday, M. A. (2002). Teaching computer organization/Architecture with limited resources using simulators. SIGCSE '02 The 33rd Technical Symposium on Computer Science Education Covington, KY, USA —February 26-March 02, 2002, 176-180. Retrieved from http://citeseerx. ist. psu. edu/ viewdoc/download? doi=10. 1. 1. 99. 3066&rep=rep1&type=pdf

 

 

---

1- دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، دانش‌آموخته برنامه‌ریزی درسی، تبریز، ایران

2- استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، گروه علوم‌تربیتی، تبریز، ایران. نویسنده مسئول [e-mail]

3 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، گروه علوم‌تربیتی، تبریز، ایران.

[4]- Computer Assisted Instruction

[5]- Hofsteter

[6]- Swain

[7]- Wolffe

[8]- Reamon, D. T. , Sheppard, S. D

[9]- Ortiz

[10]- Lourdes

[11]- Brinton

[12]. Cambridge Advanced Learner's Dictionary

[13]. Charles Dickens

[14]. Oliver Twist

[15]. power point

[16]. Encarta

[17]. Jones

[18]. Morgil Inci S & et al.

[19]. Fetsco, T & Mc clure

[20]. Lourdes

[21]. Wolffe & et al.

[22]. Swain & et al. 

مراجع

احدیان، محمد، رمضانی، عمران و محمدی، داود (1378)، مقدمات تکنولوژی آموزشی (بخش روش‌های نوین تدریس)، تهران: نشر بعثت.

برینتون، دونا. ام (1378)، کاربرد رسانه‌ها در آموزش زبان خارجی ترجمه توحید صیامی؛ مجلهرشدتکنولوژی آموزشی، دوره چهاردهم، شماره یک، ص ص47-25.

بشیری، سیده فاطمه و عطاران، محمد (1386)، بهره گیری از نرم‌افزار کمک آموزشی فیزیک سوم دبیرستان و بررسی تأثیر آن در پیشرفت تحصیلی و تعامل دانش‌آموزان در کلاس، فصلنامه تعلیم و تربیت، دوره 23، شماره 89، ص ص 84 – 69.

بهرنگی، محمدرضا و اسدی، آرش (1387)، همراه سازی نرم‌افزار مولتی مدیا بیلدر با الگوی تدریس استقرای نگاره کلمه برای آموزش زبان‌انگلیسی پایه اول راهنمایی، فصلنامه تعلیم و تربیت، سال بیست و پنجم، شماره 97، ص ص28-9.

بیاتی، اکرم (1376)، کاربرد کامپیوتر در آموزش گروه پزشکی. فصلنامهرهآورددانش. سال اول، شماره سوم، ص ص45-43.

پورجمشیدی، مریم (1381)، مطالعهتأثیرآموزشیبهکمکشبکه‌هایاطلاعرسانیبرپیشرفت تحصیلیدرس ادبیاتفارسیمدارسراهنماییمنطقه14تهران. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه تربیت معلم.

جعفری کوخالو، رقیه و حمیدی، منصور علی (1388)، مقایسه سودمندی روش‌های آموزش نوین(هم‌آموزی) و سنتی (سخنرانی) از نظر دستاوردهای شناختی، عاطفی و رفتاری دانش‌آموزان دبیرستانی، فصلنامه تعلیم و تربیت، شماره 97، ص ص 91-71.

دلف عچرش، هادی (1389)، تأثیر آموزش به کمک کامپیوتر بر پیشرفت تحصیلی در درس علوم. نشریه علمی پژوهشی فناوری آموزش، سال پنجم، شماره1، ص35.

رضوی، سید عباس (1383)، تأثیرترتیبارایهمثالوتعمیمازطریقچندرسانه‌هایآموزشیبر یادگیریویادداریمفاهیمعلومتجربیپایهپنجمابتداییمدارسپسرانهشهردلیجان درسال تحصیلی1383، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

سعادتمند، محسن؛ رستگارپور، حسن و فاضلیان، پوراندخت (1381)، مطالعه تأثیر آموزش به کمک کامپیوتر(CAI) بر یادگیری زبان‌انگلیسی سال اول دبیرستان و مقایسه آن با روش‌های سنتی آموزش، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد رشته تکنولوژی آموزشی، دانشگده روانشناسی و علوم تربیتی تربیت معلم.

صیف، محمد حسن و بیرانوند، علی (1388)، تأثیر فناوری اطلاعات بر نظام آموزشی مدارس. اطلاعات علوم و فناوری، چاپ نشده

عالمی، محمدحسین (1379)، چند رسانه‌ای‌های آموزشی، مجله رشد تکنولوژی آموزشی؛ دوره پانزدهم، شماره7، ص ص12-10

عباسی، مهوش؛ احمدی، غلامرضا و لطفی، احمدرضا (1388)، مشکلات یاددهی و یادگیری درس زبان‌انگلیسی دانش‌آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان از دیدگاه دبیران. دانش و پژوهش در علوم تربیتی-برنامه‌ریزی درسی، شماره 22، ص ص156-141.

عطاران، محمد (1381)، جهانیشدن، فناوریاطلاعاتوتعلیموتربیت. تهران: مؤسسه فرهنگی پژوهشی آفتاب مهر.

علوی، محمد (1383)، نقش دانش گرامر و واژگان در تست خواندن و درک مطلب، نشریه پژوهش ادبیات معاصر جهان، شماره17، ص ص114-93.

فاضلیان، پورنداخت و سعادتمند، محسن (1383)، بررسی تأثیر آموزش به کمک رایانه (CAI) در مقایسه با روش آموزش سنتی بر یادگیری زبان‌انگلیسی سال اول دبیرستان، نشریه زبان و ادبیات «رشد آموزش زبان»، شماره72، ص7.

کرمی، زهره و محمدرضا، عطاران (1385)، تأثیر ساخت چندرسانه‌ای توسط دانش‌آموزان بر میزان یادگیری آنها در درس علوم( پایه پنجم). مطالعاتبرنامهدرسی، 1(2)، ص ص82-55.

مجیدی، اردوان و صدیقی مشکنانی، محسن (1378)، بررسی راهکاری در تولید سیستم‌های آموزش مبتنی بر کامپیوتر، گزارش کامپیوتر، شماره پیاپی 144.

هویدا، طناز (1357)، تأثیرروشتدریستلویزیونبریادگیریدرسریاضیات، تهران: مدرسه عالی تلویزیون و سینما.

Fetsco, T & Mc clure, j. (2005). Educational psychology. New York: Allyn and Bcom Volfulk, A. (2001). Educational psychology Boston: Allyn Bacon.

Hofsteter, Fred. T (1996), Multimedia literacy. NY: MC Grow – Hill.

Jones J. E. (1972), Computer Simulated Experiments in High School Physics and chemistry, Dissertation Theses.

Morgil Inci S., Yavuz O. O. and et al. (2005). Traditional and computer – assisted learning in teaching acid and bases, Chemical education Research and practice (CERP), ol. 6، No. 2, pp. 52- 63.

Ortiz, Alba. A. (2007). English language learning with special needs; Effective instructional strategies. Journal of learning disabilities. 30. 420-321.

Reamon, D. T., Sheppard, S. D. (1997). The role of simulation software in an ideal learning environment. Proceedings of DETC '97, 1997 ASME design engineering technical conferences، September 14-17, 1997, Sacramento, California.

Swain, N. K., Anderson, J. A., Korrapati, R. B. (2008). Role of simulation software in enhancing student learning in computer organization and microcontroller courses. Proceedings of the 2008 IAJC-IGME International Conference. Retrieved from http://www. ijme. us/cd_08/PDF/135%20ENT%20207.pdf.

Wolffe، G. S., Yurcik, W., Osborne, H., Holliday, M. A. (2002). Teaching computer organization/Architecture with limited resources using simulators. SIGCSE '02 The 33rd Technical Symposium on Computer Science Education Covington, KY, USA —February 26-March 02, 2002, 176-180. Retrieved from http://citeseerx. ist. psu. edu/ viewdoc/download? doi=10. 1. 1. 99. 3066&rep=rep1&type=pdf