مدلی در باب اثرات تعارض کار- خانواده، خطرات شغلی و گرانباری نقش‎ ‎بر عملکرد پرستاران زن

زن و مطالعات خانواده

مقاله 5، دوره 4، شماره 13، مهر 1390، صفحه 83-98   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی مدلی در باب اثرات تعارض کار ـ خانواده، خطرات شغلی و گرانباری نقش بر عملکرد پرستاران زن به مرحله اجرا درآمد. جامعه آماری پژوهش پرستاران و بهیاران زن سه درمانگاه بودند که از بین آنها 94 نفر برای شرکت در این پژوهش بر مبنای روش طبقه‌ای و به شیوه تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه‌های تعارض کار- خانواده، خطرات شغلی، گرانباری نقش و تعهد سازمانی از لمبرت و همکاران (2007) و پرسشنامه‌های دلبستگی شغلی و علمکرد از اویانگ (2009) بودند. داده‌های حاصل از پرسشنامه‌های پژوهش از طریق ضریب همبستگی پیرسون و مدل‌سازی معادله ساختاری مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها نشان داد که: 1. بین تعهدسازمانی با تعارض کار- خانواده رابطه منفی و معنادار، ولی با دلبستگی شغلی و عملکرد رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. 2. گرانباری نقش با تعارض کار- خانواده دارای رابطه مثبت و معنادار بود. 3. خطرات شغلی نیز با تعارض کار- خانواده دارای رابطه مثبت معنادار بود. 4. بالاخره دلبستگی شغلی نیز با عملکرد دارای رابطه مثبت و معنادار بود. 5. نتایج حاصل از مدل‌سازی معادله ساختاری نشان داد که، ابتدا گرانباری نقش، خطرات شغلی و تعارض کار- خانواده باعث تضعیف تعهدسازمانی، سپس تعهدسازمانی باعث تضعیف سطح دلبستگی و در پایان تعهدسازمانی و دلبستگی سطح عملکرد پرستاران و بهیاران را کاهش می‌دهند.

کلیدواژه‌ها

گرانباری نقش؛ تعارض کار- خانواده؛ خطرات شغلی؛ تعهد؛ دلبستگی؛ عملکرد؛ پرستاران و بهیاران

مراجع

-   حسن‌زاده، رمضان (1382)، روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. چاپ اوّل، تهران: نشر ساوالان.

-   سرمد،‌زهره.، بازرگان، عباس، و حجازی، الهه (1376)، روشهای تحقیق در علوم رفتاری. چاپ اوّل، تهران: نشر آگه.

 

-   Akintayo, D.I. (2010), Work-family role conflict and organizational commitment among industrial workers in Nigeria. Journal of Psychology and Counseling, 2(1), 1-8

-   Cohen, A., & Liani, E. (2009), Work-family conflict among female employees in Israeli hospitals. Personnel Review, 38(2), 124-141

-   Cullen, F., Link, B., Cullen, J., & Wolf, N. (1989), How satisfying is prison work? A comparative occupational approach. Journal of Offender Counseling, Services and Rehabilitation, 14, 89-108

-   Dimetriades, Z.S. (2007). The influence of service climate and job involvement on customer oriented organizational citizenship behavior in Greek service organizations: a survey. Employee Relations, 29(5), 469-491

-   Dowden, C., & Tellier, C. (2004), Predicting work-related stress in correctional officers: a Meta analysis. Journal of Criminal Justice, 32(?), 31-47

-   Esson, P.L. (2004), Consequences of work-family conflict: Testing a new model of work-related, non-work related and stress-related outcomes. Master of Science theses in Psychology, Virginia Polytechnic Institute and State University

-   Grandy, A.A., & Cropanzano, R. (1999), The conservation of resources model applied to work-family conflict and strain. Journal of Vocational Behavior, 54(?), 350-370

-   Grandy, A.A., Cordeiro, B.L., & Crouter, A.C. (2005), A longitudinal and multi-source test of the work-family conflict and job satisfaction relationship. Occupational and Organizational Psychology, 78(?), 1-20

-   Jamal, M., & Baba, V.V. (2000), Job stress and burnout among Canadian managers and nurses: An empirical examination. Revue Canadienne De Sanle Publique, 91(6), 454-458

-   Kato, M., & Yamazaki, Y. (2009), An examination of facots related to work to family conflict among employed men and women in Japan. Journal of Occupational Health, 51, 303-313

-   Lambert, E.G., Hogan, N.L., & Griffin, M.L. (2007), The impact of distributive and procedural justice on correctional staff job stress, job satisfaction, and organizational commitment. Journal of Criminal Justice, 35, 644-656

-   McVicar, A. (2003), Workplace stress in nursing: A literature review. Journal of Advanced Nursing, 44(6), 633-642

-   Meyers, L.S., Gamst, G., & Guarrino, A.J. (2006), Applied multivariate research: design and interpretation. Thausand Oaks, London: SAGE publications

-   Namayandeh, H., Yaacob, S.N., & Juhari, R. (2010), The effect of gender role orientation on work interference with family (WIF) and family interference with work (FIW) among married female nurses in Shiraz-Iran. Asian Culture and History, 2(2), 165-171

-   Ouyang, Y. (2009), The mediating effects of job stress and job involvement under job instability: Banking service personnel of Taiwan as an example. Journal of Money, Investmen