سبک‌شناسی شعر کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی (مطالعة موردی؛ قصیدة نرگس)

پژوهش های نقد ادبی و سبک شناسی

مقاله 1، دوره 6، شماره 20، شهریور 1394، صفحه 11-30   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

پروین بخردی^{* 1}؛ عبدالرضا مدرس‌زاده^{* 2}

¹دانشجوی دکتری واحد کاشان‌‌، دانشگاه آزاد اسلامی‌‌، کاشان‌‌، ایران.

²دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی واحد کاشان‌‌، دانشگاه آزاد اسلامی‌‌، کاشان‌‌، ایران

چکیده

‌کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی از شاعران توانای زبان فارسی در قرن هفتم هجری قمری است. دیوان کمال اسماعیل شامل ترکیب بندها‌‌، قصاید‌‌، غزلیات‌‌، قطعات و رباعیات اوست که معانی و مضامین توحید‌‌، نعت‌‌، موعظه‌‌، مرثیه‌‌، عشق‌‌، عرفان و مدح بزرگان عصر خود را در بر دارد. از ویژگی‌های شعر کمال اسماعیل‌‌، استفاده از معانی ظریف و آرایه‌های ادبی فراوان و نو است که بدین سبب او را در تاریخ ادبیات فارسی به عنوان "خلاق المعانی" نامبردار کرده است. هدف از ارائه این مقاله بررسی سبکی یکی از قصاید کمال اسماعیل است با مطلع:





«سزد که تاجور آید به بوستان نرگس


 


که هست بر چمن باغ مرزبان نرگس»





و کوششی جهت آشنایی بیشتر با ویژگی‌های شعر اوست. روش مورد استفاده ما در سبک‌شناسی این قصیده بررسی ویژگی‌های زبانی‌‌، ادبی و فکری اثر است. در نتیجهُ بررسی سبکی این قصیده‌‌، گذار از سبک خراسانی به عراقی به جهت روی کرد­های زبانی و نوسان مضمون‌ها و تصویرها‌‌، نشان داده خواهد شد. 

کلیدواژه‌ها

کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی‌‌؛ سبک‌شناسی شعر‌‌؛ قصیدة نرگس