اثرات زیرکشنده‌ی حشره‌کش‌های آزادیراکتین، سایپرمترین و متوکسی‌فنوزاید روی زنبورHabrobracon hebetor Say (Hym.: Braconidae)

حشره شناسی گیاهان زراعی

مقاله 5، دوره 1، شماره (2) پاییز 1390، بهمن 1390، صفحه 45-56   

چکیده

زنبور Habrobracon hebetor Say یکی از پارازیتوییدهای مهم لارو بسیاری از آفات به­خصوص بال­پولک­داران
خانواده­های Noctuidae و Pyralidae می­باشد. با توجه به پتانسیل این پارازیتویید در کنترل برخی از آفات مهم بالپولکی، اثرات چند حشره­کش روی آن مورد اررزیابی قرار گرفت. پرورش زنبور پارازیتویید روی لاروهای سن آخر شب پره­ی مدیترانه­ای آرد Zeller Anagasta kuehniellaدر اتاقک رشدی با شرایط دمایی ^ºC 1 26، رطوبت نسبی 5 70% و دوره­ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام گرفت. آزمایش­های زیست­سنجی روی حشرات کامل زنبور به­روش تماس با باقیمانده­ی سموم صورت گرفت. در این مطالعه، اثرات زیرکشندگی حشره­کش­های سایپرمترین، متوکسی­فنوزاید و دو فرمولاسیون تجاری آزادیراکتین (بیونیم^®و نیم­گارد^®)روی فراسنجه­های جدول زندگی و تولیدمثلی زنبور پارازیتویید بررسی شد. در شاهد و تیمارهای حشره­کشی، با افزایش سن زنبور نرخ بقا روند نزولی داشت. تیمارهای شاهد و سایپرمترین به­ترتیب بیشترین و کمترین امید زندگی را داشتند. حداکثر طول عمر ثبت شده برای زنبور در شاهد، بیونیم، نیم­گارد، متوکسی­فنوزاید و سایپرمترین به­ترتیب 40، 36، 30، 33 و 21 روز بود. بیشترین نرخ خالص باروری در شاهد (64/93 تخم) دیده شد و تیمار نیم گارد (69/53 تخم) بیشترین اثر سوء را روی نرخ خالص باروری داشت. درصورت تایید نتایج توسط مطالعات تکمیلی مزرعه­ای، می­توان غیر از سایپرمترین از بقیه­ی
حشره­کش­های مورد مطالعه، همراه با این عامل کنترل بیولوژیک در برنامه­های مدیریت تلفیقی آفات استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

Habrobracon hebetor؛ حشره‌کش‌های زیست‌سازگار؛ فراسنجه‌های جمعیتی؛ زنبور اکتوپارازیتویید

مراجع

Ahmad S, Zia K, Rehman Shah N. 2004. Validation of chemical control of gram pod borer,
 Helicoverpa armigera with new insecticide. International Journal of Agriculture and Biology 6(6): 978-980.

Alan JD, Daniel RE. 1982. Life table evaluation of chronic exposure of Eurytemora affinis
(Copepoda) to kepone. Marin Biology 66: 179-184.

Attaran MR. 1996. Effect of laboratory hosts on the biological attributes of parasitoid wasp, Habrobarcon hebetor (Hymenoptera: Braconidae). M.Sc. Thesis on Agricultural Entomology, Tarbiat Modarres University, 83 pp.

Bartlet BR. 1964. Toxicity of some pesticides to egg, larvae and adults of the green lacewing,
Chrysoperla carnea. Journal of Economic Entomology 57: 366-369.

Carey JR. 1993. Applied Demography for Biologists with Special Emphasis on Insects. Oxford
University Press, Inc. 205 pp.

Croft BA. 1990. Arthroptera Biological Control Agents and Pesticides. Wiley, New York.

Dhadiallaa TS, Le D, Palli SR, Raikheld A, Carlson GR. 2007. A photoaffinity, non-steroidal,
ecdysone agonist, bisacylhydrazine compound, RH-131039: Characterization of binding and
functional activity. Insect Biochemistry and Molecular Biology 37: 865–875.

Eliopoulos PA, Stathas GJ. 2008. Life tables of Habrobracon hebetor Say (Hymenoptera:
Braconidae) parasitizing Anagasta kuehniella and Plodia interpunctella (Lepidoptera:
Pyralidae): effect of host density. Journal of Economic Entomology 101: 982-988.

Elzen GW, Maldonado SN, Rojas MG. 2000. Lethal and sublethal effects of selectes and an insect
growth regulator on the boll weevil (Coleoptera: Curculionidae) Ectoparasitoid Catolaccas
grandis (Hymenoptera: Pteromalidae). Journal of Economic Entomology 2: 300-303.

Forouzan M. 2003. Demography of Habrobracon hebetor (Hymenoptera: Braconidae) on two pyralid
 hosts of  Ephestia kuehniella Zeller and Galleria mellonella L. (Lepidoptera: Pyralidae). M. Sc. Thesis on Agricultural Entomology, Guilan University, Rasht, Iran, 160 pp.

Garcia JF, Grisoto E, Vendramim JD, Machado BPS. 2006. Bioactivity of neem, Azadirachta
indica, against spittlebug Mahanarva fimbriolata (Hemiptera: Cercopidae) on sugarcane.
Journal of Economic Entomology 99: 2010-2014.

Heydari A, Moharramipour S, Poormirza AA, Talebi AA. 2006. Effects of buprofezin, fenpropathrin on the reproductive parameters of Encarsia formosa (Hymenoptera: Aphelinidae). Journal of Entomological Society of Iran 25(2): 17- 34.

Ilio VW, Cristofaro M, Marchini D, Nobili P, Dallai R. 1999.  Effects of a neem compound on the
fecundity and longevity of Ceratitis capitata (Diptera: Tephritidae). Journal of Economic
 Entomology 92: 76–82.

Naumann  K, Isman MB. 1995. Evaluation of neem Azadirachta indica seed extracts and oils as
 oviposition deterrents to noctuid moths. Entomologia Expermentalis et Applicata 76: 115–120.

Pineda S, Martinez AM, Figueroa JI, Schneider MI, Estal PD. 2009. Influence of azadirachtin and
Methoxyfenozide on life parameters of Spodoptera littoralis (Lepidoptera: Noctuidae). Journalof Economic Entomology 102(4): 1490-1496.

Rafiee-Dastjerdi, H. 2008. Lethal effects of thiodicarb, profenofos, spinosad and hexaflumeron on Helicoverapa armigera Hübner (Lep., Noctuidae) and their lethal and sublethal effects on  Habrobracon hebetorSay (Hymenoptera: Braconidae). Ph.D. Thesis on Agricultural Entomology, University of Tabriz, 108pp.

Saber M. 2002. Sublethal effects of fenithrothion and deltamethrin on the life table parameters of the Trissolcus grandis and T. semistriatus. Ph.D. Thesis on Agricultural Entomology, University of Tarbiat Modarres, Tehran, 144pp.

Saber M. 2011. Acute and population level toxicity of imidacloprid and fenpyroximate on an
important egg parasitoid, Trichogramma cacoeciae (Hymenoptera: Trichogrammatidae).
Ecotoxicology 20(6): 1476-1484.

Sak O, Gülügnül EE, Uckan F. 2009. Effects of cypermethrin exposed to host on the developmental
 biology of Pimpla turionellae (Hymenoptera: Ichneumonidae). Annals of the Entomological
 Society of America 102(2): 288-294.

Sarmadi S. 2009. Lethal and sublethal effects of imidacloprid, indoxacarb and deltamethrin on Habrobracon hebetorSay (Hymenoptera: Braconidae). M.Sc. thesis on Agricultural Entomology, University of Mohaghegh Ardebili, Ardebil, 103 pp.

SAS Institute. 2002. The SAS System for Windows. SAS Institute, Cary, NC.

Southwood R, Henderson PA. 2000. Ecological Methods. Blackwell Science, Oxford, USA. 3^th ed.

Schmutterer H. 1990. Properties and potential of natural pesticides from the neem tree, Azadirachta
 indica. Annual Review of Entomology 35: 271-297.

Spollen KM, Isman MB. 1996. Acute and sublethal effects of a neem insecticide on the commercial
biological control agents Phytoseilus persimilis and Amblyseius cucumeris (Acari., Phytoseiidae) and Aphidoletes aphidimyza (Diptera: Cecidomyiidae). Journal of Economic Entomology 89: 1379–1386.

Suh CPC, Orr DB, Van Duyn JW. 2000. Effect of insecticides on Trichogramma exiguum
(Hymenoptera: Trichogrammatidae) preimaginal development and adult survival. Journal of
 Economic Entomology 93: 577-583.

Taylor AD. 1988. Host effect on functional and ovipositional response of Bracon hebetor. Journal of
Animal Ecology 57: 173-184.

Usmani KA, Knowles CO. 2001. Toxicity of pyrethroids and effect of synergists to larval and adult
Helicoverpa zea, Spodoptera frugiperda, and Agrotis ipsilon (Lepidoptera: Noctuidae). Journal
of Economic Entomology 94: 868-873.

Wright DJ, Verkert RHJ. 1995. Integration of chemical and biological control systems for
arthropods; evaluation in a multitrophic context. Pesticide Science 44: 207–218.

Xu YY, Liu TX, Leibee GL, Jones WA. 2004. Effects of selected insecticides on Diadegma insulare
 (Hymenoptera: Ichneumonidae), a parasitoid of Plutella xylostella (Lepidoptera: Plutellidae).
 Biocontrol Science and Technology 14: 713–723.