تغییرات جمعیت شته مومی کلم Brevicoryne brassicae و شناسایی دشمنان طبیعی آن در مزارع کلزای شمال استان فارس

تحقیقات نوین در گیاه پزشکی

شناسنامه علمی شماره، دوره 3، شماره 3 - شماره پیاپی 11، آذر 1390، صفحه 200-189   

نویسندگان

ایمان خزدوزی نژاد کمالی؛ مجید فلاح زاده^* ؛ ابوفاضل دوستی

چکیده

در این تحقیق تغییرات جمعیت شته مومی کلم و شناسایی دشمنان طبیعی آن در طول فصل زراعی سال های 89 - 1388 در مزارع کلزا منطقه شمال استان فارس مورد بررسی قرار گرفت. سه گـونه شتــه، به اسامی شته سبز هلو، Myzus persicae Sulzer، شته مومی کلم،Brevicoryne brassicae (L.) و شته سبز پنبهAphis gossypii Glover شناسایی شد. شته مومی کلم با فراوانی نسبی 5/75 درصد گونه غالب شناخته شد و شته های سبز هلو و سبز پنبه به ترتیب با فراوانی نسبی 5/16 و 8 درصد در رده های بعدی قرار گرفتند. هم چنین برای بررسی تغییرات جمعیت شته مومی کلم، در هر یک از مزارع انتخابی کلزا با وسعت تقریباً دو هکتـار، به طور هفتـگی و منظم  تعــداد 30 برگ از بوته هـای کلـزا، به صــورت کاملاً تصـادفـی برداشته شد و بر اســاس ایـن نمونه برداری ها، مشخص شد که جمعیت شته مومی از اواخر دهه سوم اسفند شروع و در نیمه دوم اردیبهشت ماه که میانگین دمای روزانه 5/7 درجه سلسیوس، میانگین رطوبت نسبی 77 درصد و مصادف با حداکثر گل دهی و شروع مرحله غلاف دهی بود، به اوج خود رسید. در بررسی های مربوط به شناسایی دشمنان طبیعی، 13 گونه شکارگر و یک گونه پارازیتوئید از خانواده های Coccinellidae، Syrphidae، Chrysopidae و Braconidae نیز جمع آوری و شناسایی گردید. برآورد آماری جمعیت دشمنان طبیعی نشان داد که اوج جمعیت آنها از نیمه دوم اردیبهشت تا نیمه اول خرداد ماه و بعد از  پیک جمعیت شته ها در منطقه شمال استان فارس است. از بین گروه های دشمنان طبیعی، کفشدوزک Coccinella septempunctata (L.)، مگس سیرفید (Macquart 1842) Scaeva albomaculata و بال توری  (Stephens 1836)Chrysoperla carnea فراوانی بالاتری نسبت به سایر گونه های شکارگر داشتند و زنبور(M'Intosh 1855)  Diaeretiella rapae تنها گونه پارازیتوئید در این منطقه است.   

کلیدواژه‌ها

کلزا؛ شته مومی کلم؛ تغییرات جمعیت؛ دشمنان طبیعی

مراجع

Aslam, M. & Razaq. M. 2007. Arthropod funna of Brassica napus and Brassica  juncea from southern Panjab (Pakistan). Journal Agriculture Urban Entomology, 24: 49-50.

Costello, M. J. & Altiere, M. A. 1995. Abundance, growth rate and parasitism of Brevicoryne brassicae and Myzus persicae (Homoptera: Aphididae) on broccoli grow living mulches. Agriculture Ecosystem Environment, 52: 1-10.

Esmaili, M., Azmayesh Fard, P. & Mirkarimi, A. A. 2002. Agriculture Entomology: Destructive, Insects, Mites, Rodents, Molluscs and their Control, University of Tehran Publication, Tehran, Iran.

Gharaii, B. & Lotfalizadeh, H. A. 2002. Canola syrphids funna (Dip.: Syrphidae) in Moghan region. In: Proceeding of the 15 th Iranian Plant Protection Congress, 7-11 September 2002, Kermanshah, Iran, P 103.

Khajehzadeh, Y. A., Malkeshi, S. H. & Keyhanian, A. A. 2010. The population dynamics of canola aphids, biology of Lipaphis erysimi Kalt. And its natural enemies efficiency in the rapseed fields of Khuzestan Province, Iran. Iranian Journal of Plant Protection Science (Iranian Journal of Agricultural Science), 41(1): 165-178.

Khanjani, M. 2006. Vegetable Pests in Iran. Bu- Ali Sina University Publication, Hamedan, Iran.

Khan, S. M. & Rabbani, M. G. 1992. Seasonal abundance of aphid, Brevicoryne brassicae L. Sarhad Journal of Agriculture, 8(1): 95-99.

Khazduzi Nejad Jamali, E., Fallahzadeh, M. & Dousti, A. 2012. Study of the population dynamics of cabbage aphid, Brevicoryne brassicae (L.) and identification the natural enemis in canola farms in the North of Fars province. In: Proceeding of the 20th Iranian Plant Productions Congress, 25- 28 August, Shiraz, Iran.

Keyhanian, A. A., Taghizadeh, M., Taghaddosi, M. V. & Khajehzadeh, Y. A. 2005. A faunstic study on insect pest and its natural enemies in canola feilds at different region of Iran. Journal of Pajohesh and Sazandegi, 68: 2-8.

Malkeshi, S. H., Ghilasian, A., Ranji, H., Ghadiri rad, S., Modarres Najafabadi, S. S., Pirhadi,  A. & Khajehzadeh, Y. A. 2004. An investigation on the natural enemies of the cabbage aphid,  Brevicoryne brassicae L. in canola farms. Proceeding of the 16^th Iranian Plant protections   Congress, 28 August - 1 September, Tabriz, Iran, P 48.

Modarres Najafabadi, S. S., Akbari Moghaddam, H. & Gholamian, G. 2005. Population fluctuations of cabbage aphid (Brevicoryne brassicae) and identification of its natural enemies in Sistan region. Iranian Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources, 4: 175-184.

Nieto, D. J., Shennan, C., Settel, W. H., Omalley, R., Bros, S. & Honda, J. Y. 2006. How natural enemies and cabbage aphid (Brevicoryne brassicae) population dynamics affect  organic broccoli harvest. Environment Entomology, 35(1): 94-101.

Ranji, H. & Pirmoradi, A. 2005.Cabbage Aphid and the Ways of Decreasing Its Damages in Canola Farms. Agricaultural Jehad Publication, 12 pp (In Pershian).

Satar, S., Kersting, U. & Ulvsoy, M. 2005. Temperature dependent life history traits of Brevicoryne brassicae (Hom.: Aphididae) on white cabbage. Turkish Journal Agriculture, 29:341-346.

Shadmehri, A. & Rezvani, A. 1995. An investigation funna aphids Torbate haydariye region. In: Proceeding of the 12th Iranian Plant Protection Congress, 2-7 September, Karaj, Iran, P 305.

Thakhur, I. W., Rawat, U. S., Pawar, A. D. & Sidhu, S. S. 1998. Natural enemy complex of the cabbage aphid (Brevicoryne brassicae) in Kulla Valley, Himachal Paradesh. Biological Control, 3: 1-69.

Trumble, J. T. 1982. Aphid (Homoptera: Aphididae) population dynamics on broccoli an interior Valley of California. Journal of Economic Entomology, 75: 841-847.