مواضع سیاسی امام کاظم (ع) در مقابل خلفای عباسی

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 1، دوره 10، شماره 37، بهمن 1393، صفحه 1-16   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

ناهید رضی

کارشناس ارشد تاریخ اسلام دانشگاه آزاد اسلامی محلات

چکیده

این مقاله تحلیل مواضع سیاسی امام کاظم (ع) در مقابل خلفای عباسی و اثبات حق زمام داری ایشان در مقابل حاکمان وقت است. برای رسیدن به این امر مهم، براساس روش تحلیلی، تاریخی، در آغاز اصول کلی اندیشه سیاسی امامان شامل تربیت جامعه برای تشکیل حکومت دینی، اعتراض به حکومت­های زمانه، کناره­گیری مدبرانه و در مواردی همکاری با خلفای زمان برای حفظ اصل اسلام، به عنوان پیش در آمد خط مشی سیاسی امام کاظم (ع) تبیین می­شود. در ادامه، مواضع سیاسی حضرت در برابر خلفای عباسی، مانند موضع آشکار برای اثبات حق زمام­داری خود در احتجاج با حاکمان عباسی، توصیه شیعیان به قطع رابطه با حکومت و نفوذ دادن برخی از یاران در بدنه حاکمیت طرح می­گردد و سپس به سیاست­های ایشان در برابر فرقه­ها و گروه­های سیاسی شیعی مانند رهبری و نظارت مستقیم بر امور شیعیان، راهنمایی آنان از نظر عقیدتی، فکری، سازمان­دهی برخی از گروه­های شیعه، نظارت مستقیم بر پیروان خود و بیدار کردن وجدان انقلابی امت، پرداخته می­شود تا آن­جا که اتخاذ این مواضع، از دلایل زندانی شدن حضرت برشمرده شده است. 

کلیدواژه‌ها

امام کاظم (ع)؛ خلفای عباسی؛ فرقه‌های شیعی؛ زمام‌داری