برنامه ریزی توسعه پایدار گردشگری بر اساس مدل ترکیبی SWOT و ANP مطالعه موردی: استان خراسان جنوبی

فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری

مقاله 5، دوره 4، شماره 16، آذر 1394، صفحه 77-96   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

استان خراسان جنوبی دارای پتانسیل­های فراوان گردشگری است که امکان و فرصت مناسبی برای توسعه پایدار گردشگری پدید آورده است. در این مقاله، برنامه­ریزی استراتژیک توسعه پایدار گردشگری در استان خراسان جنوبی در راستای کمک به توسعه گردشگری و تبدیل استان به یک مقصد گردشگری بین­المللی پایدار و رقابتی و تعیین نوع استراتژی مناسب در راستای توسعه گردشگری استان مورد مطالعه هستیم. در این مقاله، عوامل استراتژیک مؤثر در گردشگری استان شناسایی و با استفاده از مدل ترکیبیSWOT  و ANP، اهمیت و اولویت عوامل و گروه­ها و روابط آنها بررسی و پس از رتبه­بندی عوامل استراتژیک، مهمترین فرصت­ها و تهدیدها، نقاط قوت و ضعف گردشگری استان در راستای توسعه پایدار صنعت گردشگری در استان ارائه شد. نتایج حاصل از ارزیابی کارشناسان از عوامل سوات در قالب تکنیک فرآیند تحلیل شبکه­ای نشان می­دهد که در گروه نقاط قوت، جاذبه های متنوع طبیعی در زمینه ژئوتوریسم و اکوتوریسم (7940/0)، در زمینه نقاط ضعف، ظرفیت پایین مدیریتی (3531/0)، در گروه فرصت­ها، معرفی استان به عنوان پایلوت توسعه پایدار با تأکید بر گردشگری از طرف سازمان ملل (4741/0)، در گروه تهدیدها، عدم تمایل بخش خصوصی و سرمایه­گذاران به سرمایه­گذاری در عرصه گردشگری (3411/0)، از مهمترین عوامل استراتژیک استان خراسان جنوبی محسوب می­گردند. در نهایت با هدف برنامه­ریزی استراتژیک استان از بُعد گردشگری پایدار، با تلفیق عوامل استراتژیک محدوده مطالعه، استراتژی تهاجمی و رشد و توسعه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. سرانجام با توجه به استراتژی انتخاب شده پیشنهادات اجرایی و پژوهشی به منظور تحقق هدف توسعه پایدار گردشگری ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

برنامه ریزی استراتژیک؛ توسعه پایدار گردشگری؛ فرآیند تحلیل شبکه؛ تحلیل سوات؛ استان خراسان جنوبی