انواع منسوجات یزد در عصر صفوی

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 8، دوره 8، شماره 32، آبان 1392، صفحه 1-24   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

دکتر سید منصور امامی میبدی¹؛ محمد کریم یوسف جمالی²؛ سیدعلیرضا ابطحی³

¹دانشجوی دکترا تاریخ ایران دوران اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

²دانشیار تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

³استادیار تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

چکیده

قدرتمند شدن دولت صفویه توسط پادشاهانی مثل شاه عباس اول باعث اتحاد سیاسی کشور، رونق تجارت، امنیت جادههاو در نتیجه بازرگانی شد. صنعت نساجی به تدریج به اوج اعتلای خود در تاریخ ایران رسید. در این میان، یزد که قدمتش در بافت انواع پارچه‌های مرغوب، به روزگاران اولیه اسلامی میرسید و از ایلخانان به بعد نام آن در کنار چند مرکز مهم نساجی ایران شهرت یافته بود، به چنان جایگاهی رسید که مأموری با عنوان کرک یراق، مسئول تهیه پارچه‌های مورد نیاز از این شهر شد. حمایت حکومت از کارگاه‌های نساجی موجب رونق صنعت نساجی شد و طراح برجسته، غیاث‌الدین نقشبند یزدی که در تاریخ نساجی ایران کم نظیر بود، ظهور یافت. او با عزیمت به اصفهان و ریاست بر کارگاه‌های سلطنتی عنوان برجسته‌ترین طراح پارچه در تاریخ نساجی ایران گرفت. در عصر صفوی دو ابتکار فنی در طراحی و بافت پارچه چندتایی و مخمل رخ داد که غیاث برجسته‌ترین استاد هردوی آنها بودویزد در تولید انواع منسوجات مثل زری، ترمه و. . . شهره خاص و عام بود. 

کلیدواژه‌ها

نسّاجی یزد؛ صفویه؛ غیاث الّدین یزدی؛ کِرک یراقی؛ زری بافی؛ مخمل؛ ترمه