اثر متقابل تغذیه گیاه و بیماری پژمردگی فوزاریومی خیار ناشی از Fusarium oxysporum f. sp. cucumerinum

تحقیقات نوین در گیاه پزشکی

شناسنامه علمی شماره، دوره 6، شماره 3 - شماره پیاپی 17، آذر 1393، صفحه 308-297   

نویسندگان

پروین یونسی^* ؛ حسن رضا اعتباریان؛ علی محمد روستایی

چکیده

بیماری پژمردگی فوزاریومی (Fusarium oxysporum f. sp. cucumerinum) یکی از مهم ترین بیماری های خیار می باشد. شدت بیماری با مدیریت تغذیه گیاه به خصوص میزان نیتروژن می­تواند کاهش یابد. در این بررسی اثرات منابع نیتروژن از جمله نیترات پتاسیم و نیترات آمونیوم روی سطح رشدی قارچ F. oxysporum f. sp. cucumerinum  در محیط PDA و اثر متقابل تغذیه گیاهی نیتروژن و بیماری پژمردگی فوزاریومی در برخی ارقام خیار به صورت کشت هیدروپونیک در گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. اثرات سطوح مختلف منابع نیتروژن از جمله نیترات پتاسیم و نیترات آمونیوم روی سطح رشدی قارچ  F. oxysporum f. sp. cucumerinum  در محیط PDA در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار مطالعه شد. تجزیه واریانس سطح رشدی قارچ اختلاف معنی داری بین سطوح مختلف عناصر مورد استفاده نشان داد، بالاترین سطح رشدی قارچ در تیمار 1/0 گرم در لیتر نیترات پتاسیم بدست آمد. نیترات آمونیوم به طور معنی­داری باعث کاهش رشد میسلیوم نسبت به شاهد شد. سطوح مختلف نیتروژن روی دو رقم خیار گلخانه ای سلطان و اکسترم در حضور قارچ عامل بیماری مطالعه شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار انجام گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که افزایش میزان نیتروژن (20 میلی اکی والانت در لیترNO₃^-) نسبت به شاهد آلوده (آب مقطر + قارچ عامل بیماری) باعث کاهش شدت بیماری گردید. نتایج  به روشنی نشان داد که تغذیه خیار به وسیله عنصر غذایی نیتروژن روی بیماری پژمردگی فوزاریومی خیار اثر دارد و اهمیت مدیریت تغذیه گیاه جهت کاهش شدت بیماری مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها

خیار؛ بیماری پژمردگی فوزاریومی؛ تغذیه گیاه؛ نیتروژن

مراجع

Agarwal, G. P. 1958. Utilization of different sources for Fusarium udum. Phyton, 11: 143 – 151.

Agrios, G. N. 2005. Plant Pathology, 5th ed. San Diego: Academic Press.

Bashour, A. l., Saad, A., Nimah, M., Sidahmed, M., Gilkes, R.J. & Prakongkep, N. 2010. Effect of NH₄OH on nematode, fusarium and verticillium wilt infections in tomato. 19th World Congress of Soil Science, Soil Solutions for a Changing World, Brisbane, Australia, 1 – 6 August 2010, p. 5-7

Borges-Gómez, L. C., Chale, C. V., Canul, G. D., Tun, S. J., Reyes, O. V., Ruiz, S. E., Urrestarazu, G. M., Gómez-Merino, F. C., Trejo-Téllez, L. I. & Rodríguez-Mendoza, M. N. 2012. Influence of mineral nutrition on the tolerance to Begomovirus on 'Habanero' peppers plants (Capsicum chinense Jacq.). International Society for Horticultural Science (ISHS), Leuven, Belgium, Acta Horticulturae, 947: 329-335.

Desaid, S., Nene, N. L., & Ramachandra Reddy, A. G. 1994. Races of Fusarium oxysporum causing wilt in chickpea. Indian Journal of Mycology and Plant Pathology. 24: 120 – 127.

Dhobe, S. G., Solanki, K. U., Hajare, A. R. & Shinde, B. B. 2008. Effect of various nitrogen sources on the growth and sporulation of Fusarium solani. Journal of Soils and Crops, 18: 390-391.

Gerlagh, M., & Blok, W.J. 1988. Fusarium oxysporum f.sp. cucurbitacearum n. f. embracing all formae specialis of F. oxysporum attacking cucurbitaceous crops. Netherland Journal of Plant Pathology, 94:17-31.

Gurjar, M. S., Shekhawat, K. S. & Bag, T. K. 2011. Effect of C and N₂ sources on growth and sporulation of Fusarium oxysporum causing wilt of muskmelon. Annals of Plant Protection Sciences, 19: 254-255.

Hoffland E., van Beusichem M.L. & Jeger M.J. 1999. Nitrogen availability and susceptibility of tomato leaves to Botrytis cinerea. Plant and Soil, 210: 263–272.

Hoffland E., Jeger M.J. & van Beusichem M.L. 2000. Effect of nitrogen supply rate on disease resistance in tomato depends on the pathogen. Plant and Soil, 218: 239–247.

Huber, D.M. & Watson, R.D. 1974. Nitrogen form and plant disease. Annuual Review of Phytopathology, 12: 139-165.

Kubota M. & Abiko, K.2001. Induced Resistance in Cucumbers against Fusarium oxysporum f. sp. Cucumerinum and Rhizoctonia solani AG2±2 by Infection of the Cotyledons.  Journal of Phytopathology , 149(5): 297-300.

Liu, L., Kloepper, J.W. & Tuzun, S. 1995. Induction of systemic resistance in cucumber against Fusarium wilt by plant growth-promoting rhizobacteria. Phytopathology, 85:695-698.

Marlatt, M.L., Correll, J.C., Kaufmann P., & Cooper, P.E. 1996. Tow genetically distinct populations of Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici race 3 in the United States. Plant Disease,80:1336-1342.

Morard, P. 1973. Contribution a l´ edude de la nutrition potassique du sorgho grain. These doctorat es sciences, Universite Paul Sabatier. Toulouse.

Moore, E. S. 1924. The physiology of Fusarium coeruleum. Annals of Botany, 149: 137 – 161.

Owen, J.H. 1956. Cucumber wilt, caused by Fusarium oxysporum f. sp. cucumerinum n.f. Phytopathology, 46: 153-157.

Parker, M. 1997. Fusarium root and stem rot of greenhouse cucumbers in British Columbia- host range, epidemiology and disease control. M.Sc. Thesis, Department of Biological Sciences. Simon Fraser University.

Parry, D. 1990. Plant Pathology in Agriculture. University Press, Cambridge. 385 p.

Pramod, S., Etienne, D. & Sharma, R. C. 2006. Effect of mineral nutrients on spot blotch severity in wheat, and associated increases in grain yield. Elsevier, Amsterdam, Netherlands, Field Crops Research, 95: 426-430.

Qiu,M., Zhang,R., Xue,C., Zhang,S., Li,S., Zhang,N. & Shen,Q. 2012. Application of bio-organic fertilizer can control Fusarium wilt of cucumber plants by regulating microbial community of rhizosphere soil. Biology and Fertility of Soils, 48:807–816.

Qureshi, S. H. & Yildiz, M. 1982. A study of the prevalence, pathogenicity and physiological races of Fusarium wilt of watermelon and the effect of macroelements nutrition of host on disease development in relation to the production of pectolytic enzymes. Journal of Turkish Phytopathology, 11:15-32.

Richard, E., Mathre, D.E. & Olsen, A. 1991. Interaction between iron nutrition and Verticillium wilt resistance in tomato. Plant and Soil, 134:281-286.

Roustaee, A.  2002. Plant disease management. Jahad daneshgahi publications, Tehran, Iran. (In persian)

Roustaee, A. 2005. Les cultures vegetales hors sol. Jahad daneshgahi publications, Tehran, Iran.(In persian)

Roustaee, A., Mohammadian, M. 2005. Study of interaction between plant nutrition (N,P,K and Ca) and cucurbit wilt disease (Phytophthora drechsleri Tucker) in some cucumber cultivars.  Journal of Seed and Plant, 21:461-470.

Roustaee, A. & Baghdadi A. 2007. Study of interaction between plant nutrition (N,P,K and Ca) and verticillios wilt disease (Verticillium dahliae) in cucumber. Communications in Agricultural and Applied Biological Sciences.

Sayed, M.Q. 1961. The effect of nutrition, pH and nematodes on damping-off disease of pea, tomato and cucumber. Dissertation Abstracts,  21: 1701-2.

Sarhan, A. R. T., Barna, B. and Kiraly, Z. 1982. Effect of nitrogen nutrition on Fusarium wilt of tomato plants. Annals of Applied Biology, 101: 245–250.

Selvaraj, T. C. 1971. Morphological and physiological studies on isolates of Verticilliumdahlia. Indian Phytopathology, 24:471– 480.

Walters, D.R. & Bingham, I.J. 2007. Influence of nutrition on disease development caused by fungal pathogens: implications for plant disease control. Annals of Applied Biology, 151 : 307–324.

Zhou, X.G. &Wu, F.Z. 2009. Differentially expressed transcripts from cucumber (Cucumis sativus L.) root upon inoculation with Fusarium oxysporum f. sp. cucumerinum Owen. Physiological and Molecular Plant Pathology, 74:142-150.