بررسی آلودگی اطلاعات در پایگاه‌های مورد اشتراک دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران در بازیابی اطلاعات کتابداری از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی

دانش شناسی

مقاله 2، دوره 5، شماره 18، آذر 1391، صفحه 21-34   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

فهیمه باب الحوائجی¹؛ نافیه گرجی نژاد^{* 2}

¹دانشیار گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

²دانش آموخته کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر به تعیین آلودگی اطلاعات در پایگاه‌های مورد اشتراک دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران در بازیابی اطلاعات کتابداری از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی می پردازد و میانگین آلودگی اطلاعات محتوای چکیده ها، اطلاعات کتابشناختی، کلیدواژه های چکیده ها، آلودگی اطلاعات ناشی از شیوه نگارش را مشخص می کند.
روش پژوهش: روش پژوهش پیمایشی تحلیلی بوده و دو جامعه پژوهش شامل پنج پایگاه اطلاعاتی Pro Quest  ،Science direct ،  Emerald ،Scopus، Isi web of knowledge و دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته علوم کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهرانمی باشد. برای انجام این بررسی از دو نوع پرسشنامه استفاده شده است.
یافته ها: یافته ها نشان دادند آلودگی اطلاعات محتوای کتابشناختی در پایگاه ها تفاوت چشمگیری دارد. به طوری که Proquest در جایگاه اوّل قرار دارد. آلودگی محتوای چکیده در پنج پایگاه اطلاعاتی اختلاف زیادی ندارد، اما پایگاه اطلاعاتی Isi web of knowledge اندکی از آلودگی بیشتری برخوردار است. همچنین مقایسه میانگین آلودگی اطلاعات در کلیدواژه ها نشان داد Emerald از آلودگی بیشتری برخوردار است. در آلودگی اطلاعات  ناشی از شیوه نگارش نیز Science direct آلوده ترین پایگاه است.
نتیجه گیری: هر چند پنج پایگاه مورد بررسی در حوزه علوم انسانی خدماتی ارائه می دهند، اما نتایج نشان داد هر پایگاه اطلاعاتی تمام نیازهای یک کاربر را به صورت یکجا نمی تواند بر آورده کند. جهت کاهش آلودگی استفاده از تزاروس های استاندارد، رفع هر گونه غلط املایی و اطلاعات نا مناسب با داوری های شایسته، کاهش اطلاعات ضد و نقیض، تعصب آلود، مغرضانه، گمراه کننده و تکراری و بی اساس  پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه‌ها

آلودگی اطلاعات؛ اعتبار اطلاعات؛ پایگاه های اطلاعاتی؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران؛ کیفیت اطلاعات

مراجع

تافلر، آلوین (137٤). جابجایی در قدرت: دانایی و ثروت و خشونت در آستانهء قرن بیست و یکم.ترجمه شهیندخت خوارزمی. تهران: نشر سیمرغ ، 421-486.

حری، عباس (1383). «اطلاعات». دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی .‌ج 1،231.

زارعی، میترا (1387). بررسی آلودگی اطلاعات در پایگاه های منتخب دانشگاه علوم پزشکی مشهد از دیدگاه اعضای هیات علمی.  پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران.

نوروزی ، علیرضا (1383). «آلودگی اطلاعات». ‌دائره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی.‌ج1 ، ص52

هیل، مایکل(1381). تأثیر اطلاعات بر جامعه، بررسی ماهیت ،‌ارزش و کاربرد اطلاعات. ‌ترجمه محسن نوکاریزی. تهران : نشر چاپار.

ویسمان، هرمان(1373).  سیستم‌ها، خدمات و مراکز اطلاع‌رسانی.  ترجمه جعفر مهراد.  شیراز: نشر نوید.

Ball, R. ;  Tunger, D. (2006). Science indicators Revisited- science citation index versus SCOPUS: A Bibliometric comparison of both citation databases.  Information services and use.  26,  293-301.

Bray, D. A.  (2008). Information Pollution, Knowledge Overload, Limited Attention Spans, and Our Responsibilities as IS Professionals. Global Information Technology Management Association (GITMA) World Conference. Available at : http://ssrn.com/abstract=962732. [ 18 Dec 2010].

Flanagin, A. J. ; Metzger, M. J. (2000). Perceptions of Internet information credibility”. Journalism & Mass Communication Quarterly. 77(3),  515-540.

Kai Yuan, C. ; Chao Yang, Z. (1996). Towards a Research on Information Pollution. Proceedings of the IEEE International Conference on Systems, Man, and Cybernetics. 4 ,  3124-3129.

Mitchell, A. (1999).  High prize for tackling information pollution.  Marketing Week. 22(17),  28.

Nelson , D. E. (2007). Reducing Information Pollution in the Internet Age. Preventing Chronic Disease. 4(1). Available at: http://www.cdc.gov/pcd/issues/2007/jan/06_0119.htm. [18 Dec 2010].

 Nielsen, J. (2003). IM, Not IP (Information  Pollution).  ACM Queue. 1(8),  75-76.  Available at: http://www. useit. com/alertbox/. html . [20 Dec 2010].

Scheeder , D. (2005). Information quality standards:Navigating the seas of misinformation. presented at world library and information congress:71 th Ifla general conference and council.  Norway. Available at: http://archive.ifla.org/IV/ifla71/papers/192e-Scheeder.pdf.
[ 20 Dec 2010]