بررسی میزان آمادگی دانشجویان دانشگاه ارومیه برای شرکت در نظام یادگیری الکترونیکی

دانش شناسی

مقاله 8، دوره 5، شماره 18، آذر 1391، صفحه 123-139   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

منظر ملکی مرشت¹؛ علیرضا قلعه ای²؛ سید امین موسوی³

¹کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه ارومیه

²استادیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ارومیه

³دانشجوی دکتری سنجش آموزش دانشگاه تهران

چکیده

هدف: یادگیری الکترونیکی یکی از مطرح­­ترین محیط­های یادگیری در عصر اطلاعات محسوب می­شود. با وجود غلبه­ی یادگیری الکترونیکی در محیط­های آموزشی، آمادگی یادگیرنده برای این محیط جدید به ندرت ارزیابی شده است، اما با توجه به این که فراگیران شامل کسانی هستند که ممکن است تجربه­ی شرایط یادگیری آنلاین را نداشته باشند؛ اطلاع از آمادگی آنان به عنوان مهم­ترین عناصر سیستم آموزشی که نقش محوری را در این سیستم دارند جهت پیاده سازی و اجرای موفقیت آمیز چنین روشی ضروری می­نماید، لذا پژوهش حاضر در راستای  جامه­ی عمل پوشاندن به چنین ضرورتی صورت گرفته و با هدف بررسی میزان آمادگی دانشجویان دانشگاه ارومیه برای شرکت در نظام یادگیری الکترونیکی طراحی گردیده است.
روش پژوهش: پژوهش توصیفی- پیمایشی حاضر بر روی 327 نفر از دانشجویان دانشگاه ارومیه در نیمسال دوّم سال تحصیلی90- 1389 که با روش نمونه­گیری خوشه­ای چند مرحله­ای و از طریق جدول مورگان انتخاب شدند، انجام گرفت. میزان آمادگی دانشجویان برای یادگیری الکترونیکی با استفاده از پرسشنامه استاندارد سنجیده شد.­ تحلیل­های آماری مورد استفاده در این پژوهش، آمار توصیفی و استنباطی (جدول فراوانی، نمودار ستونی، میانگین و انحراف استاندارد، آزمون خی دو تک نمونه­ای، کروسکال والیس و آزمون یومن ویتنی) بود.
یافته ها: یافته­های پژوهش نشان داد که دانشجویان دانشگاه ارومیه برای شرکت در یادگیری الکترونیکی از آمادگی در سطح متوسط برخوردار هستند.
نتیجه گیری: تجزیه و تحلیل نتایج مشخص کرد که بین میزان آمادگی دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد برای شرکت در یادگیری الکترونیکی تفاوت معناداری وجود دارد، اما در مورد بقیه­ی سؤال­ها (تفاوت میزان آمادگی دانشجویان با توجه به جنسیت و دانشکده­ی محل تحصیل آن­ها) تفاوت معنادار نبود. همچنین نتایج نشان داد که دانشجویان دانشگاه ارومیه از نظر دسترسی به تکنولوژی مورد نیاز و انگیزه­ی شرکت در یادگیری الکترونیکی در سطح عدم آمادگی هستند. در نهایت پیشنهادهایی برای بهبود آمادگی دانشجویان برای شرکت در یادگیری الکترونیکی ارائه شده است.
 

کلیدواژه‌ها

یادگیری الکترونیکی؛ آمادگی یادگیری الکترونیکی؛ دانشجویان دانشگاه ارومیه؛ آمادگی دانشجویان

مراجع

ابراهیم­زاده، عیسی(1386). انتقال از دانشگاه آموزش از راه دور سنتی به دانشگاه مجازی:  نو­آوری و چالش تغییر (مطالعه­ ی موردی). فصلنامه­ی پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی،­ (15).

داراب، بهناز؛ منتظر، غلامعلی. (1389). ارزیابی میزان آمادگی یادگیری الکترونیکی در دانشگاه­ها. نشریه­ علمی پژوهشی فناوری آموزش،(3)، 190- 181.    

سراجی، فرهاد؛ عطاران، محمد؛ عسگری، مجیدعلی(1387). ویژگی­های طرح برنامه­ی درسی دانشگاه های مجازی ایران و مقایسه­ی آن با الگوی راهنمای طراحی برنامه درسی دانشگاه مجازی. فصلنامه­ پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی،(50)، 118-97.

سعادت، مریم؛ عصاره، فریده(1390). ارزیابی میزان استفاده اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد واحد شیراز از کتابخانه دیجیتالی رزنت به منظور پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی آنان. فصلنامه دانش شناسی،  (13)، 30. 

شعبانی، حسن(1385). مهارت های آموزشی و پرورشی (روش ها و فنون تدریس). تهران: انتشارات سمت، 11.

صفری راد، فاطمه(1379). بررسی نیازهای اطلاعاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز و نقش کتابخانه ها در تأمین این نیازها. پایان نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه شیراز، شیراز.

عباس­ زاده، میر محمد(1386). روش­های عملی تحقیق در علوم انسانی. ارومیه: انتشارات دانشگاه ارومیه، 212-139.

فتوحی قزوینی، فرانک؛ خزاعی، زهرا(1387). ارزیابی اخلاق دانشگاه مجازی. فصلنامه­ اخلاق در علوم و فناوری، (1و2)، 42-31.

کریمی، احمد رضا(1385). ارزیابی و تحلیل کیفی ظرفیت­های یادگیری الکترونیکی در نظام آموزش عالی ایران. پایان نامه­ کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.

کمالیان، امین­­ ­رضا؛ فاضل، امیر(1388). بررسی پیش نیازها و امکان سنجی اجرای نظام یادگیری الکترونیکی. نشریه­ علمی پژوهشی فناوری آموزشی،­(1)،27-13.

ماجداسماعیل، عبدالله(1385). محک نمودن الزامات برقراری آموزشی الکترونیکی در دانشگاه تربیت مدرس. پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.

مصدق، هادی؛ خرازی، سید کمال؛ بازرگان، عباس(1390). امکان سنجی برگزاری یادگیری الکترونیکی در شرکت گاز استان یزد. فصلنامه علوم و فناوری اطلاعات،(3)، 566.

میری، الهام؛ چشمه سهرابی، مظفر(1390). بررسی سواد اطلاعاتی دانشجویان سال آخر کارشناسی دانشگاه علو م صنعت ایران- واحد اراک در محیط دیجیتال (88-1387). فصلنامه دانش شناسی،(13)، 75 .

سیدنقوی، میرعلی(1386). بررسی نگرش استادان و دانشجویان به یادگیری الکترونیکی: پیمایشی در دانشگاه های دارای آموزش الکترونیکی در ایران. فصلنامه­ پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی،(43­)، 176-157.

یعقوبی، جعفر؛ ملک محمدی، ایرج؛ ایروانی، هوشنگ؛ عطاران، محمد (1387). ویژگی­های مطلوب دانشجویان و اعضای هیأت علمی در یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی ایران: دیدگاه دانشجویان دوره­ی مجازی. فصلنامه­ پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی،(47)،162.

 

Aydin, C. H., ; Tasci, D. (2005). Measuring Readiness for e-Learning: Reflections from an Emerging Country. Educational Technology & Society,  8(4), 244-257.

Bagheri, M. S., ; Yamini, M., ; Riazi, A. (2009). Motivational and Learning Strategies of Iranian EFL Learners Exposed to an E-Learning Program. The Journal of Teaching Language Skills (JTLS),  1(1) , 1-30.

Dray, B. J., ; Lowenthal, P. R., ; Miszkiewicz, M. J., ; Ruiz-Primo, M. A., ; Marczynski, K. (2011). Developing an instrument to assess student readiness for online learning: a validation study. Distance Education,  32(1) ,  29–47.

Hasmi, M., ; Asaari, A. H. ( 2005). Adult Learners And E-Learning Readiness: A Case Study. European College  Teaching  &  Learning  Conference Athens, Greece.

Hussen­ Ali, I. E. (2010). Measuring Students E-readiness for E-Learning at Egyptian Faculties of  Tourism and HotelS. in: The 6 International Scientific Conference eLearning and Software for Education, Bucharest, April 15-16.

Jariangprasert, N. (2003). The Opinion of Faculty of Business Administration Lecturers and Students, Chiang Mai University about the Use of E-Learning. Songklanakarin J. of Social Sciences & Humanities,  9(2) ,  136-145.

Kaur, K., ; Abas, Z.W. (2004). An Assessment of  E-Learning Readiness at the Open University Malaysia. In  International Conference on Computers in Education, 1017-1022.

Kim, K. J. (2005). Adult Learners' Motivation in Self-directed Elearning. Unpublished Doctoral Dissertation, Indiana University.

Liaw, S. S., ; . Huang, H. M. (2003). An Investigation of Users Attitudes toward Search Engines as an Information Retrieval Tool. Computers in Human Behavior, 19(6), 751-765.

Lopes­, C.T. (2007). Evaluating e-Learning Readiness in a health Sciences Higher Education Institution. IADIS International Conference e-Learning, 59-67.

Poonsri Vate, U. (2007). Readiness of eLearning connectivity in Thailand. Fourth International Conference on eLearning for Knowledge-Based Society, November 18-19, 2007, Bangkok, Thailand.

Rhema, A., ; Miliszewska, I. (2010). Towards E-Learning in Higher Education in Libya. Issues in Informing Science and Information Technology, 7, pp. 423-434.

Robertson, I. (2007). Technology-based learning: Problematising VET students’ preferences and readiness. AVETRA Conference, 11-13 April 2007, Victoria University.

Sadik, A. (2007). The readiness of faculty members to develop and implement ELearning: The case of an Egyptian university. International Journal of ELearning, 6(3), 433-453.

Watkins, R., & Leigh, D., & Triner, D. (2004). Assessing Readiness for E-learning. Performance Improvement Quaterly, 17(4), 66-79.