شناسائی نیازهای اطلاعاتی دانشجویان دوره‌های تحصیلات تکمیلی دانشگاه بوعلی سینای همدان با تأکید بر پایگاههای اطلاعاتی در دسترس در این دانشگاه

دانش شناسی

مقاله 6، دوره 3، شماره 9، شهریور 1389، صفحه 63-76   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

معصومه لطیفی^{* 1}؛ فریده عصاره²

¹دانشجوی کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان

²استاد گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف: این پژوهش بمنظور بررسی نیازهای اطلاعاتی دانشجویان دوره­های تحصیلات تکمیلی دانشگاه بوعلی سینای همدان با تأکید بر پایگاههای اطلاعاتی الکترونیکی در دسترس در این دانشگاه (شامل کتابخانه دیجیتالی رزنت و پایگاههای دانشیار) انجام شد.
روش پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- پیمایشی انجام گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه­ای بود که پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ بیش از 85/0 محاسبه شد.
یافته ها: مهمترین هدف دانشجویان از جستجوی اطلاعات، پیدا کردن پیش زمینه برای انجام کارهای پژوهشی و پروژه­های درسی است. از بین پایگاههای الکترونیکی موجود، میزان اهمیت Science Direct/ Elsevier برای دانشجویان بیشتر است (2/89%) و پس از آن به ترتیب پایگاههای Springer، ISI، Scopus، Proquest، ACS، Oxford Journals، Emerald، ASME، Ebsco، ASCE، IOP و AMS رتبه های دوم تا سیزدهم را به خود اختصاص داده­اند.
نتیجه گیری: عوامل اصلی عدم دسترسی آسان به اطلاعات مورد نیاز از دیگاه دانشجویان عبارتند از: عدم آشنایی کافی با زبان انگلیسی و قطع اشتراک دانشگاه در مورد برخی پایگاههای اطلاعاتی الکترونیکی.
 
 

کلیدواژه‌ها

نیازهای اطلاعاتی؛ دانشجویان تحصیلات تکمیلی؛ پایگاههای اطلاعاتی الکترونیک؛ کتابخانه دیجیتال رزنت؛ پایگاههای اطلاعاتی دانشیار؛ دانشگاه بوعلی سینا؛ همدان

مراجع

1. افزایش سطح کمی و کیفی امکانات سخت افزاری و نرم افزاری کامپیوترهای موجود در سایتهای کامپیوتر دانشگاه.

1. برگزاری کارگاههای آموزشی به منظور آشنا نمودن دانشجویان با منابع اطلاعات الکترونیکی در دسترس در دانشگاه.
2. برگزاری دوره­های آموزشی زبان انگلیسی.

4. حل مشکلات مربوط به ترافیک شبکه و سرعت کم شبکه با تهیه وسایل و تجهیزات مورد نیاز.

1. تجدید اشتراک منابع الکترونیکی و روزآمد کردن آنها.

6. معرفی پایگاههای اطلاعاتی مهم و پر استفاده در رشته­های تخصصی توسط اساتید به دانشجویان و تهیه جزوات آموزشی مربوط به استفاده از پایگاههای اطلاعاتی.

 

منابع:

اسدی، مریم؛ شریفی، شهرزاد، 1385. "نیازسنجی
پایگاه های اطلاعاتی و مجلات الکترونیکی موجود در کتابخانه دانشگاه صنعتی شریف". نما (مجله الکترونیکی پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران).6، 3.

[on- line: Available at: http://www.irandoc.ac.ir/data/e_j/vol6/asadi_sharifi.pdf] (2009/10/4)

بابائی، محمود، 1382. نیاز سنجی اطلاعات. تهران: مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران.

بشیری، جواد، 1386. "بررسی نیازهای اطلاعاتی اعضای هیأت علمی سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی".  پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی. 75: 50-58.

بیگدلی، زاهد؛ یوسف آقلی، ناهید، 1384. "بررسی
انگیزه ها، اهداف و منابع اطلاعاتی مورد استفاده متخصصان شرکت توسعة نیشکر و صنایع جانبی استان خوزستان و بررسی مشکلات آنان در دسترسی به اطلاعات مورد نیازشان". مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز. سال دوازدهم، 3، 2: 91-112.

جمشیدی پور، الهام، 1380. بررسی مشکلات دانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی اهواز در دسترسی و تهیه مقالات علمی خارجی. پایان نامه کارشناسی ارشد (علوم کتابداری و اطلاع رسانی)، دانشگاه شهید چمران اهواز.

حاجی شمسایی، علی، 1387. بررسی خدمات شبکه رزنت مرکز اطلاع رسانی و کتابخانه دیجیتالی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات از دیدگاه کاربران. فصلنامه دانش شناسی (علوم کتابداری و اطلاع رسانی و فناوری اطلاعات). 1، 27-38.

سامانیان، مصیب،‌ 1378. "تحلیل رفتار اطلاع یابی پزشکان شهرستان بجنورد". فصلنامه کتاب. 10، 89-100.

فتاحی، رحمت ا...، 1381. مدیریت نشریه­های اداواری: جنبه­های نظری و کاربردی در گزینش، فراهم آوری، سازماندهی و ارائه خدمات ادواری (چاپی و الکترونیکی).  تهران: دبیزش.

مرادی مقدم، حسین، 1382. بررسی نیازهای اطلاعاتی اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال تحصیلی 82-81 به منظور تعیین اولویتهای خدماتی کتابخانه های دانشگاه. پایان نامه کارشناسی ارشد (علوم کتابداری و اطلاع رسانی)، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

ملکیان، فرشته،‌ 1385. مطالعة نیازهای اطلاعاتی دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری دانشکده های کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران و میزان برآورده شدن این نیازهای از طریق کتابخانه های دانشکده های فوق. پایان نامه کارشناسی ارشد (علوم کتابداری و اطلاع رسانی)، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.

نواده قره سید، مریم السادات، 1387. رفتار اطلاع یابی مدیران سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد (علوم کتابداری و اطلاع رسانی)، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان.

واعظی، رضا؛ نور افروز، علی حسین، 1387. "نیاز سنجی اطلاعاتی دانشجویان دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی و نقش کتابخانه در تأمین آن نیازها". علوم و فناوری اطلاعات. 24، 2، 65-88.

Majid, Shaheen; Anwar, Mumtaz Ali; Eisenschitz, Tamara S, 2000. "Information Needs and Information Seeking Behavior of Agricultural Scientists in Malaysia. Library and Information Science Research. 22, 2, 145-163. [on- line: Available at: http://cat.inist.fr/.aModele=afficheN&cpsidt=1460572] (2009/8/1)

Mehta, Usha & Young, Virginia, 1995. Use of Electronic Information Resources: A survey of Science and Engineering Faculty. Science and Technology Libraries. 15, 3, 43-54. [on- line: Available at: http://cat.inist.fr/?aModel=afficheN&cpsidt=3198112] (2008/12/20)

Nnadozie, Chuma Opara & Nnadozie, Chizoba doris, 2008. "The Information Needs of Faculty Members in a Nigerian Private University: A Self Study". Library Philosophy and Practice. [on- line: Available at: http://findarticles.com/p/articles/mi_7005/is_2008_July/ai_n31316318/] (2009/9/12)

Nwagwu, W.E. & Oshiname, R., 2009. "Information Needs and Seeking Behaviour of Nurses at the University College Hospital, Ibadan, Nigeria". African Journal of Library, Archives and Information Science. 19, 1.[on- line: Available at: http://ajol.info/index.php/ajlais/article/view/42874] (2009/10/15)

Zhixian, Yi, 2007. "International Students Perceptions of Information Needs and Use". The Journal of Academic Librarianship. 33, 6, 666-673.