اثرات همگرایی درآمدی و گسترش جریان های تجاری بر رشد اقتصادی ایران وعمده شرکای تجاری از جمله کشورهای OECD

دو فصلنامه علمی - تخصصی اقتصاد توسعه و برنامه ریزی

مقاله 6، دوره 1، شماره 1، شهریور 1391، صفحه 115-126   

نویسندگان

کمیل طیبی^{* 1}؛ سعید دائی کریم زاده²؛ مائده رمضانی³

¹دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان

²استادیار ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد خوراسگان(اصفهان)

³دانشجوی کارشناسی ارشد ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان(اصفهان)-

چکیده

با توجه به مطالعات انجام شده، رشد اقتصادی بر اساس مجموعه ای از ساز و کارها اتفاق می‌افتد که در این مجموعه، غیر از نهاده های اولیه تولید ، عوامل دیگری نیز دخیل هستند. می‌توان تجارت را به عنوان موتور رشد اقتصاد و نقطه عزیمت برای آغاز فرآیند رشد و توسعه دانست. در این تحقیق، اثرات متقابل همگرایی درآمدی و گسترش جریان های تجاری برای ایران و عمده شرکای تجاری از جمله کشورهایOECD  [1] طی دوره زمانی 1996- 2006مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین اثر همگرایی درآمدی و جریانهای تجاری روی رشد اقتصادی کشورهای مذکور مورد مطالعه قرار گرفته است.
هدف از این تحقیق بررسی اثرات متقابل جریان­های تجاری دو جانبه و همگرایی درآمدی و بررسی عوامل موثر بر آن ها است. بر اساس مطالعات سدربم و تیل[2] (2003) یک معادله رگرسیونی برای ارزیابی اثرات همگرایی درآمدی و گسترش جریان های تجاری دو طرفه بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب اختصاص داده شده است. برآورد الگو برای ایران و عمده شرکای تجاری از جمله کشورهایOECDطی دوره زمانی مذکور با استفاده از داده های پانل انجام شده است.
نتایج بدست آمده از برآورد الگو، حاکی از اثر مثبت و معنی دار جریان­های تجاری و همگرایی درآمدی بر یکدیگر است. به این ترتیب وجود یک رابطه­ی مکملی بین این دو متغیر مشاهده گردید. همچنین نتایج نشان می دهد اثر جریان‌های تجاری، نیروی کار و سرمایه فیزیکی بر رشد اقتصادی مثبت می باشد، اما همگرایی درآمدی بر روی رشد اقتصادی چندان اثر بخش نیست.



4- این کشورها شامل اتریش، بلژیک، دانمارک، فرانسه، آلمان، یونان، ایسلند،ایرلند، ایتالیا، لوکزامبورگ، هلند، نروژ ،پرتغال، اسپانیا، سوئد، سوئیس، ترکیه، انگلستان، آمریکا، ژاپن، فنلاند، استرالیا، نیوزلند، مکزیک، جمهوری چک، مجارستان، کانادا ، جمهوری کره، لهستان وجمهوری اسلواکی هستند.


5-Soderbon and Teal- 

کلیدواژه‌ها

همگرایی درآمدی؛ جریان های تجاری؛ رشد اقتصادی؛ ایران وشرکای تجاری؛ الگوی جاذبه؛ داده های تابلویی

مراجع

-آذربایجانی، کریم (1381)، جهانی شدن،همگرایی اقتصادی-منطقه ای و تاثیر آن بررشد کشورهای حوزه دریای خزر و جمهوری های قفقاز، مجله تحقیقات اقتصادی،شماره 61.

- اکبری،نعمت الله (1378)، مباحثی از توسعه در ایران، اصفهان، نشر هشت بهشت.

- رحیمی بروجردی، علیرضا (1385)، همگرایی اقتصادی، ترتیبات تجاری منطقه­ای و بازارهای مشترک، انتشارات سمت، تهران.

- شیخ بهائی آزیتا(1386)، تأثیر تجارت خارجی و سرمایه انسانی بربهره وری عوامل تولید و رشد اقتصادی در کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان.

- فرهادی،علیرضا (1384)، تجزیه و تحلیل رابطه تعادلی و بلند مدت بین واردات سرمایه ای واسطه ای و صادرات غیر نفتی(76-1340)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان.

 

-Ben-david D ,; B.Loewy M. 1997. Free Trade, Growth, and Convergence. Working    Paper Series.

 

-Bigsten A,P.;Collier S.; Dercon M.; Fafchamps B.; Gauthier J.W.; Gunning J.;Habarurema A.; Oduro R.; Oostendorp C.; Pattillo M.; Soderbom F.; Teal F.; Zeufack A. 2000. Exports and firm-level efficiency in African manufacturing. CSAE Working Paper,2000 ,OxfordUniversity.

 

-Chen.C and R.Gupta. 2006. An Investigation of Openness and Economic Growth Using Panel Estimation. Department of Economics Working Paper Series.

 

-Dobson, Stephen & Ramlogan, Carlyn, 2002. Convergence  and Divergence in Latin America,1970-1998. Applied Economics, Taylor and Francis Journals, pp: 465-486.

 

-Salvatore D. 1990. International Economics. New York, McMillan Publishing Company

 

-Soderbom M.;Teal F. 2003.  Trade and Human Capital as determinant of Growth. department of economics, University of Oxford.

 

-Linder S.B. 1961. An Essays on trade and Transformation. New York. Wily.

 

-Miller S.M.; Upadhyay M.P.2000. The Effects of Openness, Trade Orientation,and Human Capital on Total Factor Productivity. Journal of Development  Economics.

 

-Van Den Berg H.  2001.  Economic Growth and Development. MC Graw Hill.

 

-Viner J. 1953. The Customs Union Issue. New York: The Carnage