نگرش و التزام عملی به نماز در تدوین مدل تعهد زناشویی زنان معلم شهر ‏بیرجند با واسطه گری تاب‌آوری

زن و مطالعات خانواده

مقاله 3، دوره 8، شماره 27، خرداد 1394، صفحه 53-72   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش نگرش و التزام عملی به نماز با واسطه گری تاب آوری بر تعهد زناشویی معلمان زن شهرستان بیرجند می باشد. نمونه شامل 187 زن معلم شاغل در مدارس دولتی شهرستان بیرجند در سال تحصیلی 93-1392 بود که با روش خوشه ای انتخاب شدند و مقیاس های نگرش و التزام عملی به نماز و تاب آوری (CD-RISC) و تعهد زناشویی (DCI) را تکمیل کردند و برای تحلیل نتایج از روش مدل یابی معادلات ساختاری بهره گرفته شد. مدل برازش یافته نشان داد نگرش و التزام عملی به نماز در پیش بینی تاب­آوری سهم مثبت معناداری دارد و نیز به طور غیر مستقیم با میانجی گری تاب آوری پیش بینی کننده تعهدزناشویی است، بدین ترتیب می توان گفت تاب آوری تبیین کننده نقش نگرش و التزام عملی به نماز بر افزایش تعهد زناشویی است.
 

کلیدواژه‌ها

نگرش و التزام عملی به نماز؛ تاب آوری؛ تعهد زناشویی؛ زنان معلم.‏

مراجع

 

-   ابراهیمی­قوام، صغری (1390)، «رابطه بین تاب­آوری و رضایت­مندی شغلی در میان معلمان مدارس عادی و استثنایی شهر تهران». مجله روان شناسی افراد استثنایی. سال اول.شماره 1. ص 81-67.

-   احمدی، خدابخش؛ فتحی­آشتیانی، علی؛ عرب­نیا، علی­رضا (1385)،«بررسی رابطه تقیدات مذهبی و سازگاری زناشویی». فصلنامه خانواده­پژوهی دانشگاه شهید بهشتی، دوره 2، ش 5. ص 67-55.

-   امینی، ابراهیم (1383)، آئین همسرداری یا اخلاق خانواده (چاپ­نوزدهم)، تهران: نشر اندیشة اسلامی.

-   امینی، فهیمه (1391)،«بررسی مقایسه­ای تاب­آوری، رضایت از زندگی و فرسودگی شغلی پرستاران بخش­های ویژه و عادی». پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی. پردیس آموزشهای نیمه حضوری.

-   آنجلیس، باربارا دی.بی­تا. آیا تو آن گمشده ام هستی؟. ترجمه: هادی ابراهیمی (1382)، تهران: انتشارات نسل نواندیش.

-   ایمانی، محسن (1390)، «نماز آرامش روانی خانواده». مجله رشد آموزش معارف اسلامی، ش 83. ص 36-32.

-   پورسردار، فیض­اله؛ عباسپور، ذبیح­اله؛ عبدی­زرین، سهراب؛ سنگری، علی­اکبر (1391)، «تاثیر تاب­آوری بر سلامت روانی و رضایت از زندگی یک الگوی روان شناختی از بهزیستی». فصلنامه یافته، دوره 14، ش 1.

-   چاری، مسعود­حسین؛ محمدی، مژگان (1390)، «پیش­بینی تاب­آوری روان­شناختی براساس اعتقادات مذهبی در دانشجویان شهری و روستایی». مجله روانشناسی معاصر، دوره 2، ش 6. ص 56-45.

-   حسینی­قمی، طاهر؛ سلیمی­بجستانی، حسین (1390)، «رابطه بین جهت­گیری­مذهبی و تاب­آوری در بین مادران دارای فرزند مبتلا به بیماری». مجله روانشناسی و دین، شماره 3. ص 82-69.

-   حق رنجبر، فرخ؛ کاکاوند، علیرضا؛ برجعلی، احمد؛ برماس، حامد (1390)، «تاب آوری و کیفیت زندگی مادران دارای فرزندان کم توان ذهنی». مجله سلامت و روان شناسی, دوره 1, ش 1. ص 187-177.

-   خدایاری فرد، محمد؛ شکوهی­یکتا، محسن؛ غباری بناب، باقر (1379)، «آماده­سازی مقیاس نگرش مذهبی دانشجویان». مجله روان شناسی. ش 4. ص 285-267.

-   راشدی، حسن (1380)، نماز شناسی ، قم: نشر ستاد اقامه نماز.

-   رضایی، جواد؛ احمدی، سیداحمد؛ اعتمادی، عذرا؛ رضایی­حسین­آبادی، مریم (١٣٩١)، «تأثیر آموزش زوج درمانی اسلام محور بر تعهد زناشویی زوجین». روان­شناسی دین، ش 1. ص 60-37.

-   رئیسی، حجت­الله؛ ظاهری­عبده­وند، ابراهیم؛ صفری، جهانگیر (1389)، «بررسی جلوه­های نماز در کشف المحجوب. مرصادالعباد و مصباح­الهدایه». مجله نامه پارسی، ش 55. ص 44-27.

-   بابلان، ­زاهد؛ جمالویی، عادل؛ رضایی، حسن؛ حرفتی­سبحانی، رعنا (1391)،«رابطة دلبستگی به خدا و تاب­آوری با معناداری در زندگی دانشجویان». مجله دانش و پژوهش در روان­شناسی­کاربردی، ش 3. ص 85-75.

-   سامانی، سیامک؛ جوکار، بهرام؛ صحراگرد، نرگس (1386)،«تاب­آوری سلامت­روان و رضایت­مندی از زندگی». مجله روان پزشکی بالینی. ش 3. ص 295-290.

-   شاه سیاه، مرضیه؛ بهرامی فاطمه؛ محبی، سیامک (1388). «بررسی رابطه­ی رضایت جنسی و تعهد زناشویی زوجین شهرستان شهرضا». مجله­ی علمی پژوهشی اصول بهداشت روانی، ش 43. ص 238-233.

-   صیدی، محمدسجاد؛ تقی­پور، ابراهیم؛ باقریان، فاطمه؛ منصور، لادن (1390)، «رابطه بین معنویت خانواده با تاب­آوری آن با واسطه­گری کیفیت ارتباط در خانواده». فصلنامه روش­ها و مدل­های روانشناختی، ش 5.

-   عسگری، پرویز، پاشا، غلامرضا، آذرکیش، مریم (1390)، «مقایسه­ی تعهدزناشویی، رضایت­جنسی و رضایت از زندگی زنان شاغل و خانه دار». مجله اندیشه و رفتار، ش 1، ص 60-55.

-   کرمی، جهانگیر؛ زکی­یی، علی؛ علیخانی، مصطفی (1391)، «رابطه جهت گیری مذهبی با میزان تاب­آوری و امیدواری در دانشجویان دانشگاه رازی. مجله فرهنگ در دانشگاه اسلامی3، ش 2. ص 256-223.

-   کریمیان، نادر؛ کریمی، یوسف؛ بهمنی، بهمن (1390)، «بررسی رابطه ابعاد سلامت روان و احساس گناه با تعهد زناشویی افراد متاهل». فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، ش 2.

-   منجزی، فرزانه؛ شفیع­آبادی، عبدالله؛ سودانی، منصور (1391)، «اثربخشی آموزش مهارت­های ارتباطی با رویکرد اسلامی بر رضایت­مندی زناشویی زوج­ها». مجله دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، ش 1. ص 10-3.

-   موسوی، سیدرضا؛ موحدی­نیا، عطاءالله (1390)، «مطالعه رابطه بین انجام فریضه نماز و سلامت عمومی در بین دانشجویان دانشگاه­های شهر کرمان». روان شناسی و دین، ش1. ص 120-105.

-   مومنی، خدامراد؛ شهبازی­راد، افسانه (1391)، «رابطه معنویت، تاب­آوری و راهبردهای مقابله­ای با کیفیت زندگی دانشجویان». مجله علوم رفتاری، دوره 2، ش2. ص 103-97.

-   میکائیلی، نیلوفر؛ گنجی، مسعود؛ طالبی­جویباری، مسعود (1391)، «مقایسه تاب­آوری، رضایت­زناشویی و سلامت­روان در والدین با کودکان دارای ناتوانی یادگیری و عادی». مجله­ ناتوانی­های یادگیری، دوره2، ش1. ص 137-120.

-   ناصر، زهرا (1391)، «مقایسه تعهد و رضایت­زناشویی در سطوح مختلف تقید­مذهبی دانشجویان متاهل». پایان­نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم­تربیتی-دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد مرودشت.

-   نجمه، حمید؛ کیخسروانی، مولود؛ بابامیری، محمد؛ دهقانی، مصطفی (1391)، «بررسی رابطه سلامت­روان و هوش­معنوی با تاب­آوری دانشجویان دانشگاه علوم­پزشکی کرمانشاه». فصلنامه­ جنتاشاپیر، دوره­ 3. ش 2.

-   نسیمی، محمدحسن؛ دن، عبدالله (1390)، «ابعاد معنوی نماز و تاثیر آن در زندگی انسان»، مجموعه مقالات همایش رسالت دانشگاهیان در ترویج و توسعه فرهنگ نماز دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان.

-   نوابخش، مهرداد؛ پوریوسفی، حمید (1385)، «نقش دین و باورهای مذهبی بر سلامت روان»، مجله پژوهش دینی. دوره 4، ش 14. ص 94-71.

-   هاشمی, لادن؛ جوکار، بهرام (1390)، «بررسی رابطه بین تعالی معنوی و تاب آوری در دانشجویان دانشگاه»، مطالعات روانشناسی تربیتی. دوره 8، ش 13. ص 123-142.

-   هومن، حیدرعلی(1384)، مدل­یابی معادلات ساختاری با کمک نرم­افزار لیزرل، انتشارات سمت، تهران.

-   یزدانی، امین (1391)،«بررسی رابطه ویژگی­های شخصیتی سرسختی و تاب­آوری با موفقیت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم­پزشکی ارتش». پایان­نامه دکترای پزشکی، دانشگاه علوم­پزشکی ارتش.

 

-     Arriaga, X.B. & Agnew, C.R. (2001), Being committed: affective, cognitive and conative components of relationship commitment. Personality and social psychology bulletin, 27, 1190-1203

-     Mosko, J. (2009), Commitment and attachment dimensions. In partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy: Purdue University.

-     Furnham, A. & Chamoro-Premuzic, T. (2008), Personality and intelligence as predictors of statistics examination grades. Personality and Individual Differences. 37: 943-955.