بازنمایی تمثیل و نماد در چند اثر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

فصل نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی

مقاله 2، دوره 7، شماره 23، خرداد 1394، صفحه 25-40   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ماندانا علیمی^{* 1}؛ ملیحه حفظ الصحه²

¹استادیار گروه ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد آزاد شهر- ایران

²دانشجو کارشناسی ارشد ادبیات فارسی، دانشگاه غیرانتفاعی- گرگان- ایران

چکیده

داستان پردازی در ادبیات امروز به دو صورت حقیقی و مجازی صورت می­گیرد. حقیقی یعنی کاربرد کلمه در فضای حقیقی و دقیق خود است و مجازی به معنای کاربرد کلمه در معنی غیر حقیقی آن است. در این مقاله با روش تحقیق موردی و گزینش چند داستان، پس از بیان کلیات، به بررسی دو عنصر مهم تمثیل و نماد در داستان­های کودکان و نوجوانان پرداخته است. تحقیقات انجام شده، نشانگر این حقیقت است:که با توجه به دنیای عاطفی و پر احساس کودکان در عنصر تمثیل و نماد، جایگاه ویژه و گسترده­ای در ادبیات کودکان به دست می­آورد. کاربرد انواع نمادها و تمثیل­ها، به ویژه نویسندگان عرصه­ی ادبیات داستانی کودکان، در گنجاندن اهداف آموزشی و پرورشی غیر­مستقیم خود در داستان­ها کمک شایانی می­کند. استفاده از کاراکترها (یا      شخصیت­های) متعلق به دنیای حیوانات، اشیاء، مکان و زمان برای بازتاب مناسبت­ها، انسان­ها و انتقال پیام­های اخلاقی، به شکل عمده­ی ادبیات کودکان در ایران تبدیل شده است. و بخش عمده­ی از کتاب­های منتشره یا ترجمه شده توسط کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به ویژه کتاب­های گروه سنی کودکان، از نوع داستان حیوانات است.

کلیدواژه‌ها

تمثیل؛ نماد؛ داستان حیوانات؛ ادبیات کودکان؛ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان