بررسی عناصر روایت داستانی «24 ساعت خواب و بیداری» صمد بهرنگی

فصل نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی

مقاله 5، دوره 7، شماره 23، خرداد 1394، صفحه 79-106   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علی دهقان^{* 1}؛ وحید امیری²

¹دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تبریز- ایران

²مدرس دانشگاه آزاد اسلامی- واحد ملکان- ایران

چکیده

امروزه داستان کوتاه بعد از شعر، مهم‌ترین نوع ادبی شمرده می­شود که به طور گسترده در میان مردم رواج پیدا کرده است. داستان کوتاه به عنوان یک داستان فنّی، دارای عناصری مانند طرح و پیرنگ، شخصیّت، جدال، زمان و مکان، زاویه دید، و... می‌باشد که همه آنها به صورت هماهنگ و سازمان یافته، پیرامون عنصر درون­مایه و در خدمت آن در حال حرکت هستند. پژوهش حاضر به بررسی عناصر داستانی در داستان 24 ساعت خواب و بیداری صمد بهرنگی پرداخته است. بیشتر داستان­های بهرنگی سبک رئالیستی دارد. او به یاری شگرد داستان­نویسی و به شیوة واقع‌گرایانه، مسائل عینی و زندگی فقرزده و مشکلات طبقات فرودست جامعه را به تصویر کشیده است. در این مقاله، پس از شرح مختصر عناصر فنّی موجود در داستان 24 ساعت خواب و بیداری، نمونه­های مربوط به آن عناصر ارائه می­شود. نتایج این مطالعه حکایت از این دارد که  داستان 24 ساعت در خواب و بیداری، به عنوان یکی از تأثیرگذارترین و برجسته‌ترین داستان‌های بهرنگی توانسته است با بهره‌گیری مناسب از عناصر داستانی، به خلق تصویری تحسر برانگیز از نحوة زندگی و امرار معاش کودکان خیابانی و بی‌سرپناه موفق شود.

کلیدواژه‌ها

عناصر داستان؛ صمد بهرنگی؛ داستان 24 ساعت در خواب و بیداری؛ ادبیات کودکان