مفاهیم معطوف به انتظار در شعر کهن فارسی (با رویکرد روایی تمثیلی)

فصل نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی

مقاله 7، دوره 7، شماره 23، خرداد 1394، صفحه 129-146   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سعیده ساکی انتظامی^{* 1}؛ سکینه آذری²؛ محمد رسول یوسفوند³

¹مربی زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد خرم آباد- ایران

²مربی ، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد خرم آباد- ایران

³مدرس، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد خرم آباد- ایران

چکیده

 شاعران فارسی زبان با دلبستگی به دین اسلام تمدنی اسلامی– ایرانی را پایه­گذاری کردند که آموزه­های دینی معطوف به انتظار در شعر کهن فارسی توسط این شاعران متجلی شده است. در این پژوهش با استخراج اشعار با مضامینی پیرامون مفاهیم آخرالزمانی شامل مقولاتی چون: دجال، رجعت، امامت و ... در محدوده زمانی قرن پنجم الی دهم هجری قمری، یک طبقه­بندی از اشعار ارائه شد و سپس با توجه به تفسیرهای ادبی، سیمای موعود، نشانه­های ظهور و ویژگی­های عصر ظهور با تطبیق بر آیات و روایات در شعر فارسی به شیوه توصیفی - تحلیلی ارائه گردید. نتایج حاکی از آن است که اشارات شاعران در اشعار به مسأله موعود ریشه روایی دارد، دیدگاه شاعران جنبه عقلانی داشته و مبتنی بر احادیث و آیات قرآنی است که مورد تأیید علمای شیعه و سنی نیز می­باشد، شعر شاعران با موضوع مهدویت در گذشت قرن­ها، فرهنگی با عنوان شعر مهدوی را به وجود آورده است و تمدنی عظیم و اسلامی را بنیاد گذاشته است.

کلیدواژه‌ها

ظهور مهدی؛ شعر فارسی؛ امامت؛ روایی تمثیلی