ترکیب و تنوع فیتوپلانکتونی در رژیم غذایی کپور نقره‌ای (Hypophthalmichthys molitrix) و آب‌بندان‌های منطقه‌ی مرکزی مازندران

پژوهش های علوم و فنون دریایی

مقاله 6، دوره 8، شماره 4، اسفند 1392، صفحه 63-74   

نوع مقاله: تحقیقی

نویسندگان

میر روح‌اله اکبری لله مرزی^{* 1}؛ بابک مقدسی¹؛ سید محمد وحید فارابی²؛ ابوالقاسم روحی²؛ مریم شاپوری¹

¹گروه منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سوادکوه، ایران

²پژوهشکده اکولوژی دریای خزر، ساری، ایران

چکیده

بررسی فیتوپلانکتون و رژیم غذایی ماهی کپور نقره ای (molitrixHypophthalmichthys) در سه آب‌بندان اسفندان، محمدآباد و عرب محله واقع در محدوده مرکزی استان مازندران به منظور شناسایی گونه‌های مختلف فیتوپلانکتونی‌آن با بطری روتنـر به حجم 2 لیتر و به‌صورت ترکیبی (شامل سطح، میانی و عمق) از هر ایستگاه با عمق آب بندان‌های اسفندان 4 متر، محمد آباد 3 متر و عرب محله 4 متر و یک بار در پانزدهم هر ماه صورت گرفت. نمونه های فیتوپلانکتون با فرمالین (4 درصد) تثبیت و به ازمایشگاه منتقل گردیدند. برای بررسی محتویات دستگاه گوارش، 45 قطعه ماهی کپور نقره ای در هر آب بندان طی ماه‌های خرداد، تیر و مرداد سال 1391 صید شد. در بررسی فیتوپلانکتون‌جمعاً 50 گونه شامل سیانوباکتریا (11 گونه)، کلروفیتا (18 گونه)، باسیلاریوفیتا (19 گونه ) و ائوگلنوفیتا (2 گونه) شناسائی گردید. ترکیب گونه‌ای فیتوپلانکتون‌در اسفندان، محمد آباد و عرب محله طی مدت مطالعه شامل 44، 47 و 41 گونه بود. بیشترین درصد حضور فیتوپلانکتون‌در آب بندان اسفندان به ترتیب مربوط به باسیلاریوفیتا (39 درصد)، کلروفیتا (37 درصد)، سیانوباکتریا (19 درصد) و اوگلنوفیتا (5 درصد) و کمترین درصد حضور در آب بندان محمدآباد مربوط به اوگلنوفیتا (4 درصد)، کلروفیتا (36 درصد)، سیانوباکتریا (21 درصد) و باسیلاریوفیتا (39 درصد) بود. میانگین تراکم و زیتوده فیتوپلانکتونی در سه آب‌بندان مورد بررسی به ترتیب 106×3/0±4/2 عدد در لیتر و 3/0±8/3 میلی گرم در لیتر بود. در سه آب بندان مورد بررسی تراکم فیتوپلانکتونی اختلاف معنی داری نداشتند (05/0<P). اما در ماه‌های مختلف بین تراکم فیتوپلانکتون سه آبندان اختلاف معنی داری مشاهده شد (05/0> P). میانگین درصد گروه‌های فیتوپلانکتونی در ابتدا و انتهای محتویات روده ماهی کپور نقره‌ای (فیتوفاگ) به ترتیب شامل: کلروفیتا (11/43 و 33/38)، باسیلاریوفیتا (78/28 و 67/26)، سیانوباکتریا (67/21 و 11/28)‌و اوگلنوفیتا (44/6 و 7) درصد بود. بیشترین تراکم فیتوپلانکتون تغذیه شده در ابتدا و انتهای روده ماهیان مورد بررسی، مربوط به گروه کلروفیتا به ترتیب با 77 درصد و 66 درصد بود. بر اساس نتایج تحقیق حاضر، ماهی کپور نقره‌ای بیشتر از گروه کلروفیتا و باسیلاریوفیتا در مقایسه با گروه سیانوفیتا و اوگلنوفیتا تغذیه می کند.

کلیدواژه‌ها

کپور نقره ای؛ فیتوپلانکتون؛ تراکم؛ رژیم غذائی؛ آب‌بندان؛ مازندران