اثر پیش‌تیمار بذر با جیبرلیک و آبسیزیک اسید بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه گلرنگ تحت تنش شوری

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 1، دوره 11، شماره 4 - شماره پیاپی 42، اسفند 1394، صفحه 11-1   

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/aej.2016.521052

نویسندگان

نسرین سادات عیسی‌نژاد^{* 1}؛ حشمت امیدی²؛ آرزو پراور¹

¹دانش‌آموخته کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد تهران، ایران

²استادیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد تهران، ایران

چکیده

این پژوهش به منظور تعیین اثر پیش­تیمار هورمونی بر بهبود جوانه‌زنی بذور گلرنگ در شرایط تنش شوری به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد انجام شد. بذور گلرنگ با غلظت­های 0 و 3% آبسیزیک اسید و 0، 150 و 500 قسمت در میلیون جبرلیک اسید پیش­تیمار شده و سپس تحت تنش 0، 3، 6، 9 و 12 دسی­زیمنس بر متر شوری تحت شرایط نمک طبیعی دریاچه قم قرار گرفته و شاخص­های جوانه­زنی اندازه­گیری شدند. تیمار بذرها با جیبرلیک و آبسیزیک اسید اثرات ناشی از تنش شوری بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه را نسبتاً کاهش داده و سبب بهبود جوانه‌زنی و رشد اولیه آن در پتانسیل آبی پایین شدند و جیبرلیک اسید مؤثرتر از آبسیزیک اسید بود. پیش تیمار ترکیبی جیبرلیک اسید با غلظت 500 قسمت در میلیون و آبسیزیک اسید 3% بیش‌ترین تأثیر را بر درصد جوانه‌زنی، طول گیاهچه و وزن خشک گیاهچه نشان داد ولی میانگین مدت زمان جوانه زنی را کاهش داد. پیش تیمارهای ترکیبی جیبرلیک اسید 500 قسمت در میلیون و آبسیزیک اسید 3% تحت شرایط تنش شوری همراه با افزایش جذب آب در گیاه از اثرات منفی تنش شوری کاسته، در نتیجه موجب بهبود درصد جوانه‌زنی، طول و وزن خشک گیاهچه و بنیه طولی و وزنی گیاهچه می‌گردد. در مجموع، پرایمینگ بذور با پیش تیمار ترکیبی، مقاومت بذرها را به تنش آبی افزایش می‌دهد، بنابراین گیاهچه‌هایی با بنیه قوی و درصد جوانه‌زنی بالا تولید می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

 تنش آبی؛  پتانسیل آبی؛  پرایمینگ؛  پیش تیمار هورمونی؛  پیش تیمار ترکیبی

مراجع