مطالعه اثر تیمارهای مختلف شکستن خواب بر جوانه زنی بذر گیاه هندوانه ابوجهل

اکوفیزیولوژی و فیتوشیمی گیاهان دارویی و معطر

مقاله 8، دوره 3، شماره 3، مهر 1390، صفحه 271-279   

نوع مقاله: مقاله تحقیقاتی

چکیده

به منظور یکنواخت سبز شدن و موفقیت در کشت هندوانه ابوجهل به عنوان یک گیاه دارویی، شکستن خواب بذور ضروری می باشد. در این راستا و با توجه به ارزش دارویی این گیاه، آزمایشی با 20 تیمار بر روی یک اکوتیپ هندوانه ابوجهل از خورو بیابانک اصفهان در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در سال1388 در آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان انجام گردید. تیمارها شامل تیمار شاهد، خراش دهی، شستشو در آب به مدت 24، 48 و 72 ساعت و سرمادهی 2هفته، 4 هفته، 6 هفته، 8 هفته و 10 هفته بود. همچنین از نیترات پتاسیم در شش سطح از 0.1، 0.2، 0.4، 0.6، 0.8 و 1 درصد و اسید سولفوریک نرمال در زمان های مختلف 2 دقیقه، 5 دقیقه، 8 دقیقه و 11 دقیقه استفاده شد. صفاتی که مورد ارزیابی و اندازه گیری قرار گرفته شد عبارت بودند از درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، میانگین طول ریشه چه، میانگین طول ساقه چه، وزن ترریشه چه، وزن ترساقه چه، وزن خشک ریشه چه، وزن خشک ساقه چه و نسبت طول ساقه چه به طول ریشه چه (ضریب نسبت وزن ریشه به ساقه). نتایج نشان داد تیمارهای به کاررفته در این آزمایش به غیر از تیمار با اسیدسولفوریک به مدت 11 دقیقه اثر مثبتی بر شکستن خواب بذر داشتند و تیمار خیساندن بذر در اسید سولفوریک به مدت 5 دقیقه بالاترین میزان درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی را موجب گردید. نتایج نشان داد درصد جوانه زنی با تیمار اسیدسولفوریک به مدت 5 دقیقه، نیترات پتاسیم 0.4 درصد و خراش دهی فاقد تفاوت معنی دار بوده و در یک گروه آماری قرار گرفتند. به نظر می رسد پوشش سخت دانه ها در این گیاه عامل اصلی عدم جوانه زنی بوده و خواب آن به نظراز نوع خواب القایی است.

کلیدواژه‌ها

هنداونه ابوجهل؛ شکستن خواب؛ جوانه زنی؛ خواب القایی