مقایسه تطبیقی و تحلیلی جغرافیای جمعیت ناحیه شهری زابل

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

مقاله 6، دوره 7، شماره 24، تیر 1394، صفحه 89-109   

نویسندگان

ژیلا سجادی¹؛ محمدصادق افراسیابی²؛ امیر اشنویی^{* 3}

¹عضو هیئت علمی گروه جغرافیای دانشگاه شهید بهشتی

²دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی

³دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی کاشان

چکیده

از اساسی­ ترین متغیرهای بنیادی در برنامه ­ریزی­ های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در هر مکانی جمعیت می­باشد. جمعیت و تحلیل ویژگی­های آن رکن اصلی تمامی برنامه ­ریزی­ها در سطوح مختلف منطقه ­ای، ملی، ناحیه ­ای و محلی است. آگاهی از کم وکیف وضعیت ویژگی های جمعیت شناختی کشور در تدوین برنامه های توسعه ای یکی از فاکتورهای لازم و ضروری محسوب می شود. بر این اساس آگاهی و شناخت وضعیت جمعیت و ویژگی­های جمعیت شناختی مناطق شهری کشور نیز به منظور تدوین برنامه­های توسعه همه جانبۀ نواحی شهری بویژه نواحی غیر برخوردار و مرزی ضرورتی اجتناب­ناپذیر است. امروزه در همۀ کشور­ها و جوامع جهت برنامه­ریزی بهتر و اجرای سیاست­های خود، به آگاهی از جمعیت و ویژگی­های آن به عنوان یک اصل مهم به آن می­پردازند که سرشماری و آمارگیری لازمۀ این امر مهم می­باشد به همین منظور تقریباً همه جوامع و کشور­ها طی یک زمان­بندی مشخص اقدام به سرشماری از جمعیت خود می­نمایند. کشور ایران نیز بنا به ضرورت از این قاعده مستثنی نیست. سرشماری نفوس و مسکن در کشور ایران هر ده سال یک بار در گذشته و هر پنج سال در حال حاضر صورت می­گیرد. قاعدتاً در طی هر دوره شاخص­ها و ویژگی­های کمی و کیفی جمعیت کل کشور و همچنین مناطق شهری و هم مناطق روستایی دچار تغییرات خواهد شد که لازم است روندهای کمی وکیفی این تغییرات مورد بررسی و تحلیل آماری قرار بگیرد. این مقاله با درک اهمیت این موضوع به بررسی و تحلیل آماری مهمترین ویژگی­های جمعیت­شناختی در ناحیه شهری زابل طی دورۀ ده سالۀ 1375- 85 می­پردازد. انتظار می­رود نتایج این تحلیل آماری، اطلاعات لازم را جهت تصمیم ­سازی­های واقعی­تر جهت رشد و توسعۀ مناطق مرزی بویژه ناحیه شهری زابل را فراهم آورد.

کلیدواژه‌ها

تحلیل جمعیت؛ برنامه ریزی؛ متغیرهای جمعیتی؛ تحول جمعیت؛ ناحیه شهری زابل