تحلیل الگوی پراکنش و ساماندهی مراکز بهداشتی (مطالعه موردی: منطقه 7 شهرداری تهران)

فصل نامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری چشم انداز زاگرس

مقاله 2، دوره 7، شماره 23، فروردین 1394، صفحه 19-34   

نویسندگان

نبی مرادپور^{* 1}؛ محمد ابراهیمی²؛ مرتضی آذری²؛ مهناز حسینی³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران

²دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تربیت مدرس

³دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه مازندران

چکیده

در دهه­­های اخیر شاهد افزیش جمعیت شهرها بالاخص شهر تهران بوده­ایم. این افزایش به خاطر دو عامل رشد جمعیت شهرها و همچنین مهاجرت روستاها و شهرهای کوچک، میانه اندام و بزرگ به شهر تهران بوده است. تمرکز جمعیت در شهرها باعث شده که نیاز به خدمات­ روز به روز بیشتر شود. در خدمات­رسانی شهری تنها افزایش تعداد مراکز خدماتی دلیل بر خدمات­رسانی بهتر نمی­باشد، بلکه آنچه در این زمینه بیشتر حائز اهمیت است، توزیع بهینه این مراکز می­باشد. یکی از خدماتی که به طور مستقیم در ارتباط با سلامت شهروندان بوده کاربری بهداشتی درمانی است. تعادل فضایی در توزیع مراکز شاخص­ بهداشتی- درمانی، زمینه دستیابی به سلامت، آسایش و زیبایی شهری که مقدمات توسعه پایدار شهری هستند را فراهم می­آورد. این پژوهش به دنبال ارزیابی الگوی پراکنش و ساماندهی مراکز درمانی در منطقه 7 شهرداری تهران می­باشد. بدین صورت که ابتدا الگوی پرانکش بر اساس شاخص نزدیکترین همسایگی تعیین شد و سپس با استفاده از کاربرد نرم­افزار Gis  Arcو مدل­ تلفیقی چندمعیاره Ahp-Saw و به کارگیری 9 شاخص، اراضی مطلوب جهت ساماندهی کاربری بهداشتی-درمانی شناسایی گردید. نتایج تحقیق نشان­دهنده آن است که با بکارگیری قابلیت­های Gis در زمینه تحلیل فضایی و امکان مقایسه معیارها در قالب مدل­های تصمیم­گیری چندمعیاره می­تواند در اولویت­بندی اراضی مطلوب جهت ساماندهی کاربری بهداشتی-درمانی مفید واقع گردد.

کلیدواژه‌ها

توزیع فضایی؛ کاربری بهداشتی درمانی؛ منطقه 7 شهرداری تهران؛ AHP - SAW