بررسی زادگاه شیرین

فصل نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی

مقاله 6، دوره 6، شماره 19، فروردین 1393، صفحه 97-116   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مسعود پاکدل^{* 1}؛ سید احمد حسینی کازرونی²

¹استادیار زبان و ادبیات فارسی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی- واحد رامهرمز- ایران

²استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد بوشهر- ایران

چکیده

اگرچه در باب زادگاه شیرین نظریات مختلفی وجود دارد، اما تأمل در متون تاریخی و تحقیقات پژوهشگران معاصر، نشان می‌دهد که در میان سرایندگان خسرو و شیرین، نخستین شاعری که از شیرین به عنوان شاه­زاده­ای ارمنی یاد می‌کند، نظامی گنجوی است. با توجه به جایگاه بلندی که نظامی در گسترة شعر، ادب و تاریخ دارد و این که بیهقی‌وار در آنچه می‌نویسد برای خود مسؤولیتی عظیم قایل است و راست­گویی را مایة حشمت و کژگویی را سبب بی‌قدری سخن می‌داند؛ به سادگی نمی‌توان به نادرستی سروده‌هایش حکم داد. در این جستار، با استناد به روابط دیرینة ایران و ارمنستان، متون تاریخی، یافته های پژوهشگران و روایت نظامی از خسرو و شیرین، به نظر می‌رسد که نه تنها ارمنی بودن شیرین بی پایه و بی اساس نمی‌نماید، بلکه شواهد و قراینی این نظریه را تقویت می‌بخشد.

کلیدواژه‌ها

شیرین؛ نظامی؛ ایران؛ ارمنستان