ندای حق طلبی در منظومۀ غنایی خسرو و شیرین نظامی

فصل نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی

مقاله 2، دوره 5، شماره 17، مهر 1392، صفحه 29-48   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مسعود پاکدل^{* 1}؛ مهدی ماحوزی²

¹دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن - ایران

²دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن - ایران

چکیده

نظامی نه تنها روح داستانی را که موضوع شعر اوست درک کرده، بلکه چنان در آن غرق شده و احساس، تخیل و اندیشۀ وی با تار و پود داستان درآمیخته است که صداقت و اصالتی بارز از شعرش می­تراود. گویی خود همۀ احوال اشخاص داستان و فراز و نشیب حیات آنان، برخوردها و حوادث ناشی از آن را لمس و تجربه کرده و به قلم آورده است. در این منظومه که سرگذشتی عاشقانه در محیطی اشرافی و به تعبیری دیگر عشقی همایونی است، هر کنشی واکنش مناسب یافته و هر شخصیّتی به حق و حقوق خود دست یافته است. دو قهرمان اصلی داستان یعنی خسرو و شیرین که باید برای یک دیگر همسری مناسب باشند، ویژگی‌هایی یکسان دارند. در این جستار ویژگی‌های یکسان شخصیّت‌های اصلی و کنش و واکنش‌های شخصیّت‌های دیگر که به نظر می‌رسد با حق و عدالت متناسب است، نمایانده می­شود.

کلیدواژه‌ها

نظامی؛ خسرو؛ شیرین؛ حق