تحلیلی برتغییر، روند و چرخه های بارش و دبی در غرب استان گیلان(مطالعه موردی: حوضه ناورود)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 5، دوره 5، شماره 13، اسفند 1389، صفحه 60-79   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مهرداد رمضانی پور^{* 1}؛ محمود روشنی²؛ فاطمه ستوده³

¹استادیار گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس

²دانشجوی دکتری اقلیم شناسی دانشگاه عثمانیای هند

³کارشناس ارشد اقلیم شناسی دانشگاه زنجان

چکیده

در این پژوهش تغییرات و چرخه­های حاکم بر پارامترهای بارش و دبی در مقیاس ماهانه، فصلی و سالانه ایستگاه خرجگیل(حوضه ناورود) به مدت 38 سال)1345-1382 (با استفاده از آزمون من-کندال و تحلیل طیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از پردازش داده­ها نشان داد که تغییرات در مقیاس ماهانه محدود به اردیبهشت و شهریور بوده و در مقیاس فصلی هیچ گونه تغییری مشاهده نشده، اما در بارندگی سالانه به میزان 0.26 تغییر رخ داده است. وجود روندهای منقطع در سری­های بارش و دبی در بازه تعریف شده (1.96±) با سطح اطمینان 95 درصد مشاهده شد. در مقیاس فصلی مابین روند بارش و دبی پاییز بیشترین انطباق دیده شد، اما در بقیه فصول در بخشی از دوره، انطباق و در بخش دیگر عدم انطباق اثبات می­گردد. در تحلیل سری­های ماهانه بارش و دبی، هیچ گونه روند قابل ملاحظه­ای در خارج از محدوده بحرانی مشاهده نگردید ولی سری­های ماهانه شهریور حاکی از روند معکوس بارش و دبی از ابتدا تا انتهای دوره می­باشد. همچنین با استفاده از تحلیل طیفی، وجود چرخه­ها با بیشترین واریانس معنی­داری استخراج شده و چرخه­های سینوسی (بدون روند) برای تمامی سری­های ماهانه، فصلی بارش و دبی اثبات گردید. البته چهار چرخه غیر سینوسی(روند) برای دبی ماه­های دی، بهمن و مرداد بدست آمد.

کلیدواژه‌ها

آماره من- کندال؛ تحلیل طیفی؛ روند؛ چرخه؛ ناورود