برآورد میزان تبخیر و تعرق پتانسیل درایستگاه‌های استان اصفهان

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 9، دوره 5، شماره 12، آذر 1389، صفحه 153-167   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

حسین محمدی¹؛ علی حنفی^{* 2}؛ محسن سلطانی³

¹استاد دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

²کارشناس ارشد اقلیم شناسی و مدرس دانشگاه امام(ع)

³کارشناس ارشد اقلیم شناسی دانشگاه تهران

چکیده

تبخیر از سطوح مرطوب خاک و گیاه که آن را تبخیر و تعرق می­نامند، یکی از پیچیده ترین فرآیندها در چرخۀ هیدرولوژی است که در محاسبات هیدرولوژی از دو جهت حائز اهمیت است. یکی محاسبه تلفات آب در      حوضه­های آبریز و دیگری برآورد نیاز آبی در طرح­هایی که آب مهار شده در سازه­های هیدرولیک مورد استفاده قرار خواهد گرفت. در این تحقیق از داده­های هواشناسی ایستگاه­های مورد مطالعه (اصفهان، کاشان، شهرضا، خور و بیابانک، گلپایگان و نائین) استفاده شده و سپس جهت تعیین مناسب ترین روش تبخیر وتعرق پتانسیل در سطح منطقه، اقدام به تحلیل نمودارهای مقایسه­ای بین روش­های تورنث وایت، بلینی کریدل و معادلۀ لاری جانسون که در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفته­اند، گردیده است. نتایج این تحقیق نشان داد که از بین روش­های مذکور، روش بلینی کریدل نسبت به دیگر روش­ها، بسیار نزدیک به تشت تبخیر بوده به طوری که در ماه­های مختلف سال همبستگی خوبی با  تشت تبخیر را داشته است. همچنین نتایج حاصل از پهنه بندی میزان تبخیر و تعرق در سطح استان اصفهان نشان داد که از غرب به شرق و از جنوب به شمال، بر میزان تبخیر و تعرق افزوده می­شود، به طوری که در نواحی شمال شرقی استان (ایستگاه خور و بیابانک)، این پدیده به دلایلی همچون نزدیکی به کویر، افزایش گرمای سطح زمین و کم شدن نزولات جوی، به اوج خود می­رسد.

کلیدواژه‌ها

تبخیر و تعرق پتانسیل؛ تورنث وایت؛ بلینی کریدل؛ معادله لاری جانسون؛ اصفهان