روند بارش برف در جلگه مرکزی گیلان و پیامدهای ناشی از آن

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 4، دوره 5، شماره 11، شهریور 1389، صفحه 47-60   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

پرویز رضائی^{* 1}؛ غلامرضا جانبازی قبادی²؛ علیرضا جعفرزاده³

¹استاد‌یار گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

²استاد‌یار گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور

³دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی دانشگاه اکادمی علوم آذربایجان

چکیده

نزول برف سنگین در مناطق پست و جلگه‎ای عرض‎های میانه غیرمنتظره و تا حدودی غافلگیرانه بوده و تداوم چند روزه آن در این مناطق، عملاً تأثیرات منفی را در تمام سطوح زندگی ساکنین این مناطق به همراه خواهد داشت. بر این اساس بررسی این پدیده از دیدگاه­های مختلف دارای ارزش است. محدوده مورد مطالعه در این تحقیق، جلگه­ی مرکزی گیلان است. در این گستره، بدلیل شرایط مناسب طبیعی شهرها و سکونتگاه‌های زیادی استقرار یافته‏اند.
داده‎های مورد استفاده در تحقیق شامل نزولات جوی و ویژگی‎های آن شامل: میزان بارش، میزان برف و روزهای همراه برف است که از 4 ایستگاه سینوپتیک مستقر در سطح جلگه استخراج شده است. دوره آماری در ایستگاه رشت و انزلی بیش از 50 سال و در سایر ایستگاه­ها براساس آزمون آماری ماکوس کفایت لازم را جهت مطالعه دارد. روش تحلیل داده‎ها بر اساس روش‎های آماری و بررسی روند تغییرات برف از طریق آزمون گرافیکی       من-کندال صورت گرفته است. نتایج حاصل از آزمون گرافیکی من-کندال، بیانگر روند مثبت و افزایشی در ایستگاه رشت و روند منفی و کاهش برف در سایر ایستگاه‎ها است. این ویژگی در دهه اخیر بیشتر مشهود است. همچنین بر اساس نتایج، ریزش برف در استان گیلان یک ویژگی طبیعی است که هر چند سال یکبار با حجم زیاد نزول می‌نماید و با خسارت‌های مالی و گاه جانی نیز همراه است.

کلیدواژه‌ها

دریای خزر؛ جلگه گیلان؛ برف؛ نزولات جوی؛ آزمون من-کندال