بررسی کلید غنایی واژة «شب» در اشعار سهراب سپهری*

فصل نامه تحقیقات تمثیلی در زبان و ادب فارسی

مقاله 6، دوره 4، شماره 12، شهریور 1391، صفحه 107-123   

نویسندگان

محمد کاظم حق شناس^{* 1}؛ عمر صفر²

¹دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ملی تاجیکستان

²هیات علمی دانشگاه ملی تاجیکستان

چکیده

چکیده
در این پژوهش در پی آنیم که جایگاه، اهمیت و نحوه‌ی کاربرد واژه ی «شب» را از نگاه سهراب سپهری این شاعر انزواطلب و نقاش گوشه گیر، بررسی کنیم.
نگارنده پس از مطالعه و بررسی زندگی و شرح احوال و آثار این شاعر نقاش به این نتیجه رسید که عوامل مختلفی اعم از روحی و روانی در دوران کودکی و سیاسی ـ اجتماعی در دوراه جوانی و دانشجویی که مصادف با سال‌های استبداد و خفقان رضاخانی و 28 مرداد 1332 بود، در شکل‌گیری شخصیت و اندیشه‌ی سهراب و برداشت‌ها و تعبیرهایش به خصوص در بیان تعلیمی و غنایی واژه‌ی «شب» نقش به سزایی داشته است. ترس از لولوی دوران کودکی و ترس از سیاهی شب که خود برایش لولوی سرگردان می‌شود و در اشعارش حضور پیدا می‌کند. یا فضای تاریک و سیاه ظلم و خفقان جامه‌ی عصر او که سپهری آن را با تعبیر «شب» و با زبانی نمادین و رمزی به تصویر می‌کشد.
 

کلیدواژه‌ها

شعر؛ سپهری؛ شب؛ تاریکی؛ استبداد

مراجع

- ثروتیان بهروز، 1384، صدای پای آب، تهران، نگاه

2- چدویک چارلز، 1375، سمبولیسم، ترجمه مهدی سحابی، تهران: نشر مرکز.

3- حافظ خواجه شمس الدین محمد، 1359، دیوان حافظ شیرازی، تهران: چ دوم، اقبال

4- حقوقی محمد، 1375، سهراب سپهری، تهران: چ ششم، نگاه

5- روزبه محمد رضا، 1381، ادبیات معاصر ایران (شعر)، تهران: روزگار

6- سپهری سهراب، 1370، هشت کتاب، تهران: چ دهم، طهوری

7- شمیسا سیروس، 1370، نقد شعر سهراب سپهری، تهران: چ دوم، مروارید

8- عابدی کامیار، 1386، زندگی و شعر سهراب سپهری، تهران: چ پنجم، نشر ثالث

9- فرخزاد پوران، 1383، زن شبانه ی موعود، تهران: نگاه

10- لنگرودی شمس، 1387، تاریخ تحلیلی شعر نو، ج 1، تهران: نشر مرکز

11- مسیح هیوا، 20/11/1389، شب در شعر نیما

12- یوسفی غلامحسین، 1370، چشمه روشن، تهران: علمی

Http://www.ariaeyah.com/thread21271.html