ارزیابی نحوه‌ی ارائه خدمات مرجع چاپی و الکترونیکی از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه الزهرا(س)

دانش شناسی

مقاله 6، دوره 8، شماره 31، اسفند 1394، صفحه 73-80   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

فاطمه فاتحی^{* 1}؛ فریده رفیعی مقدم²

¹کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

²عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال،

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی نقاط قوت و ضعف امکانات موجود و ملزومات مورد نیاز در ارائه خدمات در کتابخانه مرکزی دانشگاه الزهرا(س) از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه الزهرا (س) است.

روش پژوهش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی-تحلیلی انجام شده است و جامعه آماری این پژوهش دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه الزهرا(س) بوده است. حجم نمونه از طریق جدول مورگان 327 نفر به روش نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای به دست آمد. جهت گردآوری اطلاعات، پرسش‌نامه­ای محقق ساخته با طیف لیکرت طراحی شده، که پایایی آن با آلفای کرونباخ 85/0 تأیید شد و تجزیه و تحلیل داده­ها از طریق آزمون­های آمار استنباطی شامل آزمون کروسکال و الیس و کای اسکوئر و با استفاده از نرم افزار آماری اس‌پی‌اس‌اس انجام گرفته است.
یافته­ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که مهم‌ترین شاخص‌های مورد بررسی، ارائه خدمات مرجع الکترونیکی، چاپی و وضعیت نیروی انسانی به ترتیب 65/82 ، 46/76 و 38/67 درصد است. پاسخ‌گویی به سؤالات مرجع از طریق پایگاه‌های الکترونیکی 3/92 درصد، درک و تشخیص نیاز مراجعه کننده 9/88 درصد، آموزش شیوه بهره‌گیری دسترسی به اطلاعات الکترونیکی7/85 درصد، از مهم‌ترین شاخص‌ها هستند.  در پاسخ به فرضیات پژوهش، یافته‌ها حاکی از آن هستند که بیش از 70 درصد از دانشجویان اهمیت 22 از 26 شاخص را زیاد و بسیار زیاد می‌دانند، یعنی اکثر شاخص های مذکور در پژوهش از دیدگاه‌آن‌ها قابل تأیید است.
نتیجه­گیری: یافته­های پژوهش حاضر اذعان کرد بین نحوه ارائه خدمات مرجع چاپی، خدمات مرجع الکترونیکی و تسهیلات و امکانات رابطه معناداری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

خدمات مرجع الکترونیکی؛ خدمات مرجع چاپی؛ ارزیابی؛ دانشگاه الزهراء(س)؛ دانشجویان کارشناسی ارشد

مراجع

اکرمی ابرقویی، ص. (1387). نیازسنجی و امکان سنجی ارائه خدمات مرجع الکترونیکی در کتابخانه مرکزی دانشگاه یزد. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا (س)، تهران.

حسن زاده، م.(1382). خدمات مرجع الکترونیکی: شیوه های نوین پاسخ گویی به پرسش های مرجع. فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی، 6 (24)، 107-97.

داوودی، ف. (1386). امکان سنجی ارائه خدمات مرجع الکترونیکی در کتابخانه های دانشگاهی شهر یزد. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران.

زبردست، ب.(1389). خدمات مرجع دیجیتالی: نگاهی به سامانه "پرسش از کتابدار" سازمان کتابخانه­ها، موزه­ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی. نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه‌ها موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، 2(6)،50-70.

سلطانی، پ.(1379). دانشنامه کتابداری و اطلاع رسانی، تهران. فرهنگ معاصر.(1379).

عسکریان کاخ، ا.؛ فتاحی، ر. (1390). امکان سنجی جایگزینی منابع مرجع الکترونیکی رایگان به جای منابع مرجع چاپی در کتابخانه­های دانشگاهی. پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران،.4(26)، 845-868

کرمی، ا. (1385). امکان سنجی خدمات مرجع الکترونیکی در کتابخانه‌های سازمان انرژی اتمی. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، تهران.

Barry, E., Kelli Bedoya, J., Groom, C., & Patterson, L. (2010). Virtual reference in UK academic libraries: The virtual enquiry project 2008-2009. Library Review, 59(1), 40-55. Retrieved December5, 2011, from http://www.library.camden.nsw.gov.au/attachments/documents/acess1t.pdf

Dollah, W. A. K. W. (2006). Digital reference services in selected public   academic libraries in malaysia, A case study. In C. Khoo, D. Singh & A. S. Chaudhry (Eds.), Proceeding of the Asia-Pacific Conference on Library & Information Education & Practice 2006 (A-LIEP 2006), April 3-6 2006 (pp. 122-135). Singapore: School of Communication & Information, Nanyang Technological University.Retrieved11November, 2011, from http://hdl.handle.net/10150/106202  

http://www.emeraldinsight.com/journals.htm?issn=00907324&volume=38&issue=2&PHPSESSID=hkkdh7d6cml01t412a5ggplgi7

Luo, L., & Bell, L. (2010). Text 4 answers: a collaborative service model. Reference Service Review, 38 (2),  274-283. Retrieved January 22, 2012 from

Maharand. B & Chandra Panda, K (2005). Reference service in academic libraries: a case study of the libraries of IIM and IIT in India virtual. Retrieved from E-Lis.

Tu, F. (2007). Knowledge and skills required to provide health information related virtuareference services: evidence from a survey. Journal of the Medical Library Association, 95 (4). RetrievedNovember1, 2011, fromhttp://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/pmc2000781/pdf/i1536-5050-095-04-0458.pdf