سنجش مقدار آلودگی فلزات سنگین(آهن، روی، سرب و نیکل)در آب‌های سطحی، خاک و سبزی کشت شده شهرستان پیشوا

پژوهش های علوم و فنون دریایی

مقاله 2، دوره 7، شماره 3، آذر 1391، صفحه 1-12   

نوع مقاله: تحقیقی

نویسندگان

حسن کبیری فرد^{* 1}؛ الهام شیخی نژاد²؛ مریم معصومی¹

¹گروه شیمی، دانشکده شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران

²گروه شیمی دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران

چکیده

در تحقیق حاضر مقدار تراکم عناصر سنگین (آهن، روی، سرب و نیکل) در آب­های سطحی، خاک و اندام­های مختلف اسفناج، تربچه، شاهی و نعناع در دو فصل بهار و تابستان 1390 در منطقه­ی پیشوا (ورامین) اندازه گیری و تعیین شد. سپس میزان انتقال فلزات سنگین به ریشه، ساقه، برگ و در نهایت مقدار جذب آن توسط انسان از طریق مصرف، محاسبه گردید. نمونه­­برداری از انواع سبزی­ در پنج نقطه مختلف مزرعه انجام گردید. بعد از هضم نمونه­ها، به منظور تعیین مقدار آهن، روی، سرب و نیکل، به وسیله دستگاه اسپکتروفتومتر جذب اتمی شعله­ای به ترتیب از طول موج­های 3/248، 9/213، 0/217 و 0/232 نانومتر استفاده گردید. توزیع چهار فلز مورد بررسی در نمونه­های سبزی، آب و خاک برای هر دو فصل با (05/0P>) نرمال و مقادیر میانگین فلزات در فاصله اطمینان 95 درصد به ترتیب 55/37±34/448، 53/15±68/56، 79/2±50/11 و 21/6±20/134 میلی­گرم بر کیلوگرم می‌باشد. با توجه به حد مجاز عناصر فوق بر اساس استانداردهای بین المللی، نتایج حاصل نشان دهنده­ی مجاز بودن آن­ها در نمونه­های آب و خاک مزرعه در هر دو فصل بوده و برای نمونه­های سبزی مقدار فلزات آهن، سرب و نیکل در تمام نمونه­ها در هر دو فصل بیش از حد مجاز و مقدار روی به غیر از گیاه شاهی، ریشه نعناع و برگ اسفناج در فصل تابستان، در حد مجاز می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

فلزات سنگین؛ طیف سنجی جذب اتمی؛ هضم اسیدی؛ سبزی‌ها؛ پیشوا