تأثیر جغرافیای سیاسی دریایی بر حاکمیت دولت ها (با تأکید بر حاکمیت جمهوری اسلامی ایران)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 7، دوره 1، شماره 2، شهریور 1385، صفحه 79-89

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

یوسف زین العابدین^*

استادیار گروه جغرافیای انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

چکیده

هدف از ارائه مقاله حاضر بررسی نقش تحول یافته ی دریاها در جغرافیای سیاسی است. اکنون دریاها نقش مهمی در حاکمیت و سیاست دولت ها ایفا می کنند. از این رو، بحث جدید مرزهای دریایی پس از فروپاشی شوروی سابق و در پی آن تجزیه ی فدراسیون یوگسلاوی آغاز شده است. به طوری که، نمی توان در هر منطقه ساحلی، نواحی مرز سیاسی ترسیم کرد؛ از طرفی، موقعیت دریایی به عنوان عامل تأثیرگذار مهمی بر حاکمیت دولت ها محسوب می شود. در این راستا، اکنون، دولت ها بیش از پیش به ترسیم، کنترل و حفاظت مرزهای دریایی توجه دارند و از این طریق ابعاد مختلف حاکمیت خود را (سیاسی، امنیتی، اقتصادی، نظامی، و...) توسعه می دهند. از این لحاظ، جغرافیای سیاسی دریایی حوزه جغرافیای سیاسی دریایی خلیج فارس و دریای عمان نیز، به عنوان عامل تأثیرگذار مهم بر حاکمیت ایران می باشد.

کلیدواژه‌ها

جغرافیای سیاسی دریایی؛ حاکمیت؛ مرز دریایی؛ دولت؛ خلیج فارس