نقد رمان «لم نعد جواری لکم » سحر خلیفه بر اساس نظریه ی سیمون دو بوآر

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 1، دوره 7، شماره 24، تیر 1394، صفحه 7-21   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

روح الله صیادی نژاد^{* 1}؛ زهرا مرتضایی²

¹دانشگاه کاشان، گروه زبان و ادبیات عربی، کاشان، ایرن.

²دانشگاه ایلام، گروه زبان و ادبیات عربی، ایلام، ایرن.

چکیده

نقد زن محور)فمینیستی( یکی از شاخ ههای نقد ادبی است که به بررسی رابط هی متن ادبی با اندیش هها و دیدگا ههای فمینیستی م یپردازد و نشان م یدهد که تصویر ارائه شده از زنان تا چه حد به تصویر واقعی آنان نزدیک است .سحرخلیفه نویسند هی معاصر فلسطینی در رمان «لم نعد جواری لکم » دیدگا ههای فمنیستی خویش را منعکس نموده و از نظری هی نظری هپردازان فمنیسم تأثیر پذیرفته است. اوج این تأثیرپذیری را در نظری هی فمنیستی- اگزیستانسالیستی سیمو ندوبوآر ناقد و نظری هپرداز فرانسوی مشاهده م یکنیم. سحر خلیفه در این رمان با تأثیرپذیری از عقاید فمنیستی بوآر در خصوص فرهنگ جوامع و ظلم آن نسبت به زنان به بررسی شخصی تهای رمانش پرداخته است؛ لذا در این جستار به شیوه ی توصیفی- تحلیلی با تکیه به نظری هی فمنیستی- اگزیستانسیالیستی بوآر به ارائ هی نقدی زنانه محور از این رمان م یپرداخته شد. دستاورد پژوهش بیانگر آن است که نویسنده، زنان رمانش را گاه زنانی منفعل، مقهور، تسلیم، احساسی، ترسو و سن تگرا به تصویر کشیده و گاه تحت تأثیر عقاید آزاد یخواهان هی بوآر آنان را به سن تشکنی و هنجارگریزی سوق داده است.

کلیدواژه‌ها

سحرخلیفه؛ سیمون دوبوآر. نقد رمان

مراجع

- ابویسانی، حسین، کاری، فاطمه (1391). تحلیل رمان «زینب» براساس نقد فمینیستی، پژوهشنامه نقد ادب عربی، شماره 4(6/62)، ص 28-7.

- أسطة، عادل (1998). قضایا و ظواهر نقدیة فی الروایة الفلسطینیة، فلسطین: موسسة الأسوار.

- الرویلی البازغی، سعد (2002). دلیل الناقد الادبی، المغرب: دارالبیضاء، الطبعة الثالثة،

- القاسم، نبیه (2003). رؤیة لسحر خلیفة التی تجاهلها النقاد، بیروت: مؤسسة الدراسات الفلسطینیة.

- برسلر، چارلز. درآمدی بر نظریه ها و روش های نقد ادبی، ترجمه ی مصطفی عابدینی فرد(1386). تهران: نشر نیلوفر.

- حسینی، مریم، جهان بهش، فرانک (1389). سیمای زن در رمان های برگزیده ی محمد محمد علی با تاکید بر نقد ادبی فمینیستی، مجله زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان)، سال اول، شماره 3، ص 98-79.

- خلیفة، سحر (1974). لم نعد جواری لکم، بیروت: دارالآداب.

- دراج، فیصل (2004). أفق التحولات فی الروایة العربیة، بیروت: المرکز الثقافی العربی.

- دوبوآر، سیمون. جنس دوم، ترجمه ی قاسم صنعوی(1380). تهران: توس.

- راغب، نبیل (2003). موسوعه النظریات الأدبیه، الشرکه المصریه للنشر-لونجمان، بیروت، لبنان.

- روزبه، محمدرضا، طالبی، مریم (1389). نقد فمینیستی مجموعه داستان های شیوا ارسطویی، دوفصلنامه تخصصی علوم ادبی، ص 123-89.

- زیبایی نژاد، محمدرضا (1382). درآمدی بر فمینیسم، ترجمه، تحلیل و نقد مجموعه دایره المعارف روتلیج، قم: دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، چاپ اول.

- زیدان، جوزیف (1999). مصادر الادب النسائی العالم العربی فی الحدیث، بیروت:الموسسة العربیةللدراسات والنشر.

- شرابی، هشام (1987). البنیة البطریکیة (بحث فی المجتمع العربی المعاصر)، بیروت:دارالطلیعة(ط1).

- عسگری، محمدصالح شریف (1390). مفهوم الوطن وتجلیات الوطنیة والوحدةعند سحرخلیفة من خلال ثنائیتها: الصبارو عباد الشمس، مجلة بحوث فی اللغة العربیة وآدابها بجامعة اصفهان، العدد:4.

- فیاض، نبیل (1992). حوارات فی قضایا المرأة و التراث و الحرّیّة، دمشق. دار اسامة.

- قاسم، امین (بی تا). الاعمال الکاملة،تحقیق محمد عماره، مصر: دارالشرق.

- کرامتی، معصومه و همکاران. (1390). تبیین ملاحظات جنسی و جنسیتی در ارزش شناسی فمنیسم. مجله مطالعات راهبردی زنان. سال سیزدهم. شماره:52.

- محمدی، اویس و همکاران (1392). نقدفمینیستی داستان کوتاه- مردی در کوچه- از کتاب- چشمانت سرنوشت من اند- از غاده السمان. مجله زبان و ادبیات عربی. شماره8.

- مرادخانی، صفیه، طالبی، مریم (1389). نقد فمنیستی مجموعه داستان «دختر خاله ونگوک» اثر فریده خرمی، مجله زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان)، سال اول، شماره 4، ص 24-5.

- میرزایی، فرامرز و همکاران (2011). الخصائص السردیة وجمالیاتها فی الروایة «الصبار» لسحرخلیفة، مجلة جامعةإبن رشد فی هولندا، العددالثانی، أبریل نیسان.

- وبستر، راجر. پیش درآمدی بر مطالعه‌ی نظریه ی ادبی؛ مترجم: الهه دهنوی (1382). چاپ اول؛ تهران: نشر روزنگار.

- یزدخواستی، بهجت (1384). مروری بر افکار سیمون دوبوآر. مجله مطالعات راهبردی زنان. سال هشتم. شماره:29.