پیشگامان مکتب جمال در عرفان و فلسفه اسلامی

مطالعات فقهی و فلسفی

مقاله 4، دوره 3، شماره 11، مهر 1391، صفحه 57-95   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمدحسین ایراندوست^{* 1}؛ ملیحه آدینه فرد²

¹عضو هیات علمی

²دانشجوی دکتری ادیان و عرفان

چکیده

هر انسانی ، راهی را برای رسیدن به خدا برمی‏گزیند، یکی راه دین، یکی راه اخلاق، یکی از راه عبادت، یکی از راه تعقل؛ اما به شهادت دل، کوتاهترین راه برای رسیدن به خدا، راه عشق است. و این راه مکتب جمال است. مکتب جمال، از قرن سوم هجری به طور رسمی در عرفان اسلامی ظهور یافته و شخصیت‏های بزرگی نیز بدان معتقد و پایبند بوده‏اند این مکتب، عالم را زیبا می‏داند، فلسفه و هدف خلقت را در زیبایی می‏جوید و انسان را به زیبایی‏ها فرا می‏خواند. پیام اصلی این مکتب پیوند عاشقانه با خداوند و جهان هستی است. مکتب جمال که از فطرات و سرشت انسان سرچشمه گرفته ،به همه حقایق وجودی انسان توجه داشته و از همه توانایی های او برای رسیدن به مقام قرب الهی استفاده نموده،به دوره ای خاص و مقطعی کوتاه از تاریخ عرفان اسلامی و ایران محدود نمی شود ،چنانکه بزرگان و شخصیت های این مکتب نیز به افراد معدود و شناخته،محدود نمی گردند . ردّ پای این مکتب را می توان در تمدن های مختلف بشری جست و جو کرد.
این مقاله بر آن است تا با روش توصیفی، ضمن معرفی مکتب جمال، عناصرشکل دهنده آن را از دید فلاسفه و عرفای اسلامی تبیین نموده، و نتیجه بگیرد که عناصری از این مکتب در آثار و نوشته های عارفان و فیلسوفان الهی تجلی یافته است.

کلیدواژه‌ها

مکتب جمال؛ فلسفه؛ عرفان اسلامی؛ زیبایی