بررسی همدید بارش‌های شدید در نواحی جنوبی استان بوشهر

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 7، دوره 5، شماره 10، خرداد 1389، صفحه 143-157   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

امیر گندمکار^*

استادیار گروه جغرافیا دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد

چکیده

وقوع بارش‌های رگباری و شدید از جمله ویژگی‌های آب و هوایی نواحی خشک و نیمه‌خشک است که موجب بروز سیل می‌شود. وقوع چنین بارش‌هایی حاصل ترکیب شرایط سینوپتیکی و محیطی است. عبور سیکلون‌های مدیترانه‌ای مهمترین عامل بروز بارش‌های سیل‌آسا در ایران است اما در برخی مناطق ایران از جمله نواحی جنوبی و جنوب غربی، تحت تاثیر سیکلون‌های مدیترانه‌ای قرار نمی گیرد.
در این پژوهش با بررسی رابطه وقوع بارش‌های شدید در نواحی جنوبی استان بوشهر با سامانه‌های جوی حاکم بر کشور ایران و نواحی اطراف آن،  سعی شد تا علت سینوپتیکی وقوع بارش‌های سنگین در این منطقه مشخص شود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که عامل اصلی بروز بارش‌های شدید و سیل‌زا در نواحی جنوبی استان بوشهر ورود سامانه کم‌فشار سودانی از جنوب و جنوب غرب کشور به این منطقه است که البته اگر شرایط صعود محلی مانند گرمای زمین هم فراهم باشد، شدیدترین بارش‌ها رخ می‌دهد و به واقع بروز بارش‌های شدید در نواحی جنوبی استان بوشهر منشأ سودانی دارند و اگر با ورود سیستم‌های مدیترانه‌ای همراه باشند، بارش‌های شدیدتری رخ می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

سیل؛ سامانه‌ها جوی؛ تحلیل سینوپتیکی؛ ارتفاع ژئوپتانسیل؛ کم‌فشار سودانی