ارتباط میان سوگیری توجه و خودکارآمدی عمومی با اضطراب اجتماعی در دانشجویان زن

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 5، دوره 3، شماره 10، دی 1390، صفحه 71-85   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سعید پوربختیار¹؛ عیرضا حیدرئی²؛ شهلا عی پور^{* 3}

¹دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز، گروه روانشناسی،اهواز، ایران.

²دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز،گروه روانشناسی،اهواز، ایران.

³دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اهواز، گروه روانشناسی عمومی، اهواز، ایران

چکیده

هدف از انجام این پژوهش بررسی ارتباط میان سوگیری توجه و خودکارآمدی عمومی با اضطراب اجتماعی در دانشجویان زن دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز می باشد. نمونه تحقیق شامل 145 دانشجوی زن می باشد که به بطور تصادفی چندمرحله ای از بین دانشجویان زن انتخاب گردیدند. در این پژوهش از 3 پرسشنامه شامل اضطراب اجتماعی FNE-SAD ، کانون توجه FAQ و خودکارآمدی عمومی GSE-10 جهت جمع آوری داده ها استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی ساده و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که سوگیری توجه (کانون توجه متمرکز بر خود) رابطه مثبت معنادار، خودکارآمدی عمومی رابطه منفی معنادار با اضطراب اجتماعی دارند و سوگیری توجه (کانون توجه بیرونی) با اضطراب اجتماعی رابطه معناداری ندارد. همچنین نتایج رگرسیون چندگانه نشان از رابطه معنادار چندگانه بین متغیرهای پژوهش دارد و از میان متغیرهای پیش بین خودکارآمدی عمومی و سوگیری توجه (کانون توجه متمرکز بر خود) به ترتیب پیش بینی کننده برای اضطراب اجتماعی می باشند.

کلیدواژه‌ها

واژگان:سوگیری توجه؛ خودکارآمدی عمومی و اضطراب اجتماعی

مراجع

 استوار، صغری. (1386). تبین نقش واسطه ای توجه متمرکز بر خود، خودکارآمدی اجتماعی بر ارتباط بین اضطراب اجتماعی و سوگیرهای شناختی در نوجوانان. پایان نامه دوره دکتری روانشناسی تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شیراز .

بهارلویی، رویا، مهرابی زاده هنرمند، مهناز. (1377). رابطه کمال گرایی، هماهنگی مولفه های خودپنداشت جایگاه مهار با اضطراب اجتماعی در دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز با توجه به نقش تعدیل کننده حمایت اجتماعی. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشکده روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز .

خیر، محمد.، استوار، صغری.، لطیفیان، مرتضی.، تقوی، سیدمحمدرضا. و سامانی، سیامک. (1387). اثر واسطه گی توجه متمرکز بر خود و خودکارآمدی اجتماعی بر ارتباط میان اضطراب اجتماعی و سوگیرهای داوری. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، سال چهاردهم، شماره 1، صفحات24-32.

رجبی، غلامرضا. (1385). بررسی پایایی و روایی مقیاس باورهای خودکارآمدی عمومی. مجله اندیشه های نوین تربیتی، دوره دوم، شماره 1و2،  صفحات122-111 .

زرگر شیرازی، فریبا؛ سراج خرمی، ناصر، (1390) ،رابطه خود اثربخشی و مقبولیت اجتماعی با اضطراب اجتماعی در دانشجویان دختر، فصلنامه علمی پژوهشی زن و فرهنگ، سال دوم، شماره هفتم،  صفحات77-63.

سرافراز، مهدی رضا.، تقوی، محمدرضا.، گودرزی، محمدعلی. و کفایتی، محمدحسن. (1387). مبانی نظری و نحوه ساخت آزمایه رایانه ای سوگیری توجه پروب دات با استفاده از تصاویر هیجانی واقعی برای بیماران مبتلا به اضطراب اجتماعی. فصلنامه پژوهش در سلامت روانشناختی، دوره دوم، شماره 1،  صفحات 71-83 .

شرقی، حمید. (1382). بررسی تاثیر آموزش ابراز وجود بر عملکرد تحصیلی، اضطراب اجتماعی، پرخاشگری، افسردگی و ابراز وجود دانشجویان با ابراز وجود پایین مراکز تربیت معلم استان خوزستان. طرح پژوهشی، سازمان آموزش و پرورش استان خوزستان.

طاهری فر، زهرا.، فتی، لادن. و غرایی، بنفشه. (1389). الگوی پیش بینی هراس اجتماعی در دانشجویان بر پایه مولفه های شناختی- رفتاری . مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، سال شانزدهم، شماره 1، صفحات 34-45 .

غلامی رنانی، فاطمه.، کجباف، محمدباقر.، نشاط دوست، حمیدطاهر. و مرادی، اعظم. (1386). اثربخشی آموزش گروهی خودکارآمدی بر کاهش هراس اجتماعی. مجله روانشناسی، دوره یازدهم، شماره 2،  صفحات 216-232.

مسعودنیا، ابراهیم. (1387). خودکارآمدی عمومی و فوبی اجتماعی: ارزیابی مدل شناختی اجتماعی بندورا. مجله مطالعات روانشناختی، دوره چهارم، شماره 3،  صفحات 115-127 .

ممبینی، سیروس. (1372). بررسی نقش کانون توجه در سوگیری حافظه بیماران افسرده. مجله پژوهشهای روانشناختی، دوره دوم، شماره 1و2،  صفحات 11-25 .

هرمزی نژاد، معصومه. (1380). رابطه ساده و چندگانه متغیرهای عزت نفس و کمال گرایی و اضطراب اجتماعی با ابراز وجود در دانشجویان شهید چمران اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز .

 

- Bandura, A. (1997). Self-efficacy:The exercise of control. New York: W. H. Freemam.

- Bandura, A. (1977). Social learning theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.

- Beidel, D. C., Turner, S. M., & Morris, T. L. (1999). Psychopathology of childhood social phobia. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 38, 643-650.

- Bogels, S. M., & Mansell, W. (2004). Attention processes in the maintenance and treatment of social phobia: Hyper vigilance, avoidance and self- focused attention. Clinical Psychology Review, 24, 827-856.

- Bogels, S. M., & Lamers, C. T. J. (2002). The causal role of self-awareness in blushing-anxious, socially-anxious and social phobics individuals. Behaviour Research and Therapy, 40, 1367–1384

- Caprara, G. V., Barbaranelli, C., Postorellic, C., & Cervone, D. (2004). The contribution of self-efficacy beliefs to psychosocial outcomes in adolescence: Predicting beyond global dispositional tendencies. Personality and Individual Difference, 37, 751-763.

- Clark, D. M., & Wells, A. (1995). A cognitive model of social phobia. In R. G. Heimberg, M. R. Liebowitz, D. A. Hope, & F. R. Schneier (Eds.), Social Phobia: Diagnosis, assessment, and treatment, (69–93). New York: Guilford Press.

- Gaudiano, B. A., & Herbert, J. D. (2003). Preliminary psychometric evaluation of new self-efficacy scale and its relationship to treatment outcome in social anxiety disorder. Cognitive Therapy and Research, 27(5), 537-555.

- Heinrichs, N., & Hofmann, S. G. (2001). Information processing in social phobia: Critical review. Clinical Psychology Review, 21, 751-770.

- Hertel, P. T., Brozovich, F., Joormann, J., & Gotlib, I. H. (2008). Biases in interpretation and memory in generalized social phobia. Journal of Abnormal Psychology, 117, 278-288.

- Hofmann, S. G., & Barlow, D. H. (2002). Social phobia (social anxiety disorder). In D. H. Barlow (Ed.), Anxiety and its disorders: The Nature and Teatment of Anxiety and Panic (2nd. ed., 454-477). New York: The Guilford Press.

- Hofmann, S. G. (2000). Self-focused attention before and after treatment of social Phobia. Behaviour Research and Therapy, 38, 717-725.

- Mansell, W. (2002). Social  anxiety, self-focused attention, and the discrimination of negative, neutral and positive audience members by their  non-verbal behaviours. Behavioural and Cognitive Psychotherapy, 30, 11–23

- Mellings, T. M. B., & Alden, L. E. (2000). Cognitive process in social anxiety: the effect of self-focus, ruminatin and anticipatory processing. Behaviour Research and Therapy, 38, 243-257.

- Muris, P., Bogie, N., & Hoogsteader, A. (2001). Effects of an early intervention group program for anxious and depressed adolescents: a pilot study. Psychological Report, 88(2), 481–482.

- Muris, P., Bogie, N., & Hoogsteader, A. (2002). Protective and vulnerability factors of depression in normal adolescents. Behavioral Research and Therapy, 39(5),     555–565.

- Pajares, F., & Schunk, D. H. (2002). Self and self-belif in psychology and Education: An historical perspective. Psychology of Education, Newyork: Academic perss.

- Rapee, R. M., & Lim, L. (1992). Discrepancy between self and observer rating of  performance in social phobics. Journal of Abnormal Psychology, 101, 728-731.

-  Rodebaugh, T. L. (2006). Self-efficacy and social behaviour. Journal of  Behaviour Research and Therapy, 44, 1831-1838.

- Schultz, L. T., & Heimberg, R. G. (2008). Attentional focus in social anxiety disorder: Potential for interactive processes. Clinical Psychology Review, 28, 1206-1221.

- Schwarzer, R., & Jerusalem, M. (1995). Generalized self-efficacy scale. In S. Wright, & M. Johnston, & J. Weinman, (Eds.), Measures in Health Psychology: A User’s Portfolio. Causal and Control Beliefs (35–37). Windsor, UK: nferNelson.

- Taylor, C. T., Bomyea, J., & Amir, N. (2010). Attention bias away from positive social information mediates: The link between social anxiety and anxiety vulnerability to a social stressor. Journal of Anxiety Disorders, 24(4), 403-408.

- Viar, M. A. (2009). Threat or challenge? Self-focused attention and evaluation on perceived performance in social anxiety. Distinguished Majors Thesis, University of Virginia.  

- Watson, D., & Friend, R. (1969). Measurment of social-evaluative anxiety. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 33(4), 448-457.

- Wells, A., & Mathews, G. (1994). Attention and emotion: A clinical perspective. Hove: Lawrence Erlbaum. In K. Mogg, B. P. Bradley(1998). A cognitive-motivational analysis of anxiety. Behaviour Research and Therapy, 36, 809-848.

- Woody, S. R. (1996). Effects of focus of attention on anxiety levels and social performance of individuals with social phobia. Journal of Abnormal Psychology, 105, 61-69.

- Zue, J. B., Hudson, J. L., & Rapee, R. M. (2007). The effect of attentional focus on social anxiety. Behaviour Research and Therapy, 45, 2326-2333.