بررسی  افسردگی و وسواس به عنوان پیشایند احساس گناه و اضطراب به عنوان پیامد آن در دانشجویان دختر

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 2، دوره 2، شماره 6، دی 1389، صفحه 25-36   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فرنگیس دمهری^{* 1}؛ مهناز مهرابی زاده هنرمند²؛ امیر حسین یاوری³

¹گروه روان شناسی بالینی، دانشگاه شهید چمران اهواز

²گروه روان شناسی، گروه روان شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

³کارشناس روان شناسی بالینی

چکیده

 هدف از تحقیق حاضر بررسی  افسردگی و وسواس به عنوان پیشایند احساس گناه و اضطراب به عنوان پیامد آن دردانشجویان دختر دانشگاه شهید چمران اهواز بود. نمونه مورد مطالعه شامل 100 دانشجو دختر بود که با استفاده از روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از:1) پرسشنامه افسردگی بک، 2) پرسشنامه احساس گناه کوگلر و جونز، 3) خرده مقیاس وسواسSCL-90 و 4) پرسشنامه اضطراب بک. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی ساده و چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد که افسردگی و وسواس با احساس گناه رابطه مثبت معنی داری (p<0/01) دارد. به علاوه، بین احساس گناه و اضطراب رابطه مثبت معنی داری (p<0/01) به دست آمد. نتیجه تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که وسواس و افسردگی 17 درصد واریانس احساس گناه را پیش بینی می کنند و نتیجه تحلیل رگرسیون به روش گام به گام نشان داد که 16 درصد واریانس احساس گناه به وسیله وسواس، به تنهائی قابل پیش بینی است. به طور کلی نتیجه این تحقیق نشان داد که افسردگی و وسواس می توانند پیش بین احساس گناه واضطراب پیامدآن باشد.

کلیدواژه‌ها

احساس گناه؛ افسردگی؛ وسواس؛ اضطراب

مراجع

بساک نژاد، سودابه و غفاری، مجید (1386). رابطه بین ترس از بدریختی بدنی و اختلالات روانشناختی در دانشجویان. مجله علوم رفتاری، دوره 1، شماره 2، 187-179.

پورافکاری، نصرت اله (1373). فرهنگ جامع روانشناسی و روانپزشکی (جلد اول). تهران: انتشارات فرهنگ معاصر.

حیدری، مراد (1384). بررسی رابطه حمایت اجتماعی و افسردگی در دانش اموزان دختر شاهد و غیر شاهد مقطع متوسطه دبیرستان شهرستان اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

دادستان، پریرخ و منصور، محمود (1369). بیماری های روانی. تهران: انتشارات رشد.

دلاور، علی (1375). روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی. تهران: نشر ویرایش.

رجبی، غلام رضا، عطاری، یوسف علی و حقیقی، جمال (1380). تحلیل عاملی سؤال های پرسشنامه بک (BDI-21) بر روی دانشجویان پسر دانشگاه شهید چمران اهواز. مجله علوم تربیتی و روانشناسی، 8 (3-4)، 66-49.

رضاپور، محمد (1376). هنجاریابی SCL90-R بر روی دانشجویان دانشگاههای شهید چمران و آزاد اسلامی واحد اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد سنجش و اندازه گیری، دانشگاه علامه طباطیائی تهران.

روزنهان، دیوید ال. و سلیگمن، مارتین ای. پی. (1989). آسیب شناسی روانی. ترجمه یحیی سید محمدی (1375). تهران: نشر ارسباران.

ساعتجی، محمود، کامکاری، کامبیز وعسگریان، مهناز (1389). آزمونهای روانشناختی. تهران: نشر ویرایش.

غرایی، بنفشه (1372). بررسی پاره ای از الگوهای شناختی در بیماران مبتلا به اضطراب و افسردگی. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، انیستیو روان پزشکی تهران.

غفاری، مجید (1388). مقایسه تکانشگری بیماران مبتلا به اختلال وسواسی – اجباری پاسخ دهنده و مقاوم به درمان با داروهای مهار کننده باز جذب سروتونین. پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه شهید چمران اهواز.

فتحی آشتیانی، علی (1388). آزمون های روان شناختی: ارزشیابی شخصیت و سلامت روان. تهران: انتشارات بهمن.

قاضی مرادی، حسن (1383). در ستایش شرم. جامعه شناسی شرم درایران. تهران: نشر اختران.

کاویانی، حسین و  موسوی، اشرف سادات (1387). ویژگی های روان سنجی پرسشنامه اضطراب  بک در طبقات سنی و جنسی جمعیت ایرانی. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، 66(2) 140-136.

گراث- مارنات، گری (2003). راهنمای سنجش روانی. ترجمه حسن پاشا شریفی و محمد رضا نیکخو (1384). تهران: انتشارات سخن.

عطری فرد، مهدیه، آزاذ فلاح، پرویز و  واژه ای،جواد (1385). فعالیت دستگاههای مغزی/رفتاری و مستعد بودن به نشانه های مرتبط به شرم و گناه. مجله ی روانشناسی، دوره ی 37،  سال دهم،  ‏شماره1، 21-3.

مهرابی زاده هنرمند، مهناز (1375). بررسی تأثیر شناخت درمان گری در کاهش افسردگی و افزایش هماهنگی مؤلفه های خود پنداشت. رساله دکترای رشته روانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس تهران.

نظیری، قاسم (1374). نقش احساس گناه در فرایند پردازش اطلاعات بیماران وسواسی- اجباری و بررسی ریشه های آن در شیوه های فرزند پروری کمال گرا. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته رواانشناسی بالینی. انستیتو روانپزشکی تهران.

نوربالا، احمد علی و شاددل، ف. (1373). تعیین شیوع افسردگی و ارتباط آن با شاخص های دموگرافیک دانش آموزان دبیرستانی تهرانی. طرح تحقیقاتی، دانشگاه علوم پزشکی تهران.

 

Beck, A. (1967). Depression: Clinical, experimental and theoretical aspect. NY: Harper & Row.

Bruno, S., Lutwak, N., & Agin, M. (2009). Conceptualization of guilt and the corresponding relationship to emotional ambivalence, self-disclosure, loneliness and alienation. Personality and Individual Differences , 47,  487-491.

Day, L., & Maltby, J. (2005). Forgiveness and social loneliness. Journal of Psychology, 139, 553-555.

Derogatis, L. R., Lipman, R. S., & Covey, A. A. (1973). SCL90: An outpatient psychiatricrating scale. Preliminary report. Psychopharmacology Bulletin, 9(1),  13-27.

Eisenberg, N. (2000). Emotion, regulation, and moral development. Annu. Rev. Psychol,  51,  665-697.

Franken, R. E. (1998). Human  motivation. USA:  Brook/ Cole Publishing Company.

Gangemi, A., Mancini, F., & Van den Hout, M. (2007). Feeling guilty as a source of information about threat and performance. Behaviour Research and Therapy, 45,  2387-2396.

Ghatavi, K., Nicolson, R., Mac Donld, G., Osher, S., & Levitt, A. (2002). Defining guilt in depression: A comparison of subjects with major depression chronic medical illness and healthy controls. Journal of Affective Disorder, 68, 307-315.

Mancini, F., & Gangemi, A. (2004). Fear of guilt of behaving irresponsibly in obsessive-compulsive disorder. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychology, 35, 109-120.

O'Conner, L. E., Berry, J. W., Weiss, J., & Gilbert, P. (2002). Guilt, fear, submission, and empathy in depression. Journal of Affective Disorders, 71, 19-27.

Seligman, M. E. P. (1990). Learned optimism. NY: Alfred A. Knopf.