تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 9,997 |
تعداد مقالات | 83,560 |
تعداد مشاهده مقاله | 77,801,146 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 54,843,811 |
بررسی رابطه بین سبک زندگی (سلامت محور) و سرمایه فرهنگی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد هادیشهر در سال تحصیلی 94-1393 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مطالعات جامعه شناسی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مقاله 5، دوره 7، شماره 24، آبان 1393، صفحه 85-98 اصل مقاله (514.08 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نوع مقاله: علمی پژوهشی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نویسندگان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
داوود حسنزاده یامچی1؛ محمدباقر علیزاده اقدم2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1دانشآموخته کارشناسیارشد جامعهشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز- ایران. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2عضو هیات علمی دانشگاه تبریز، گروه علوم اجتماعی؛ تبریز- ایران. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
چکیده | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
سبک زندگی، از جمله مباحثی است که امروزه در حوزههای متعدد، توسط اندیشمندان اجتماعی مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. سبک زندگی، شیوه زندگی شخص یا گروه است که شامل الگوهایی از روابط اجتماعی، مصرف، اوقات فراغت و همچنین نوع نگرشها و ارزشها استتحقیق حاضر به بررسی رابطه بین سرمایه فرهنگی و سبک زندگی (سلامتمحور) در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد هادیشهر میپردازد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی؛ از نظر ماهیت، توصیفی- همبستگی و از نظر روش، پیمایشی میباشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد مرکز هادیشهر بوده و برابر با آمار 1800 نفر میباشد. نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران، 317 نفر در نظر گرفته شده است. جهت گردآوری دادهها از دو پرسشنامه سبک زندگی LSQ و پرسشنامه سرمایه فرهنگی بهره گرفته شد. در این پژوهش ده فرضیه مطرح شد که یافتههای پژوهش نشان میدهد که بین بعد ورزش و تندرستی، کنترل وزن و تغذیه، پیشگیری از بیماریها، سلامت روانشناختی، سلامت اجتماعی، سلامت معنوی، اجتناب از داروها، مواد مخدر و الکل، پیشگیری از حوادث از ابعاد سبک زندگی سلامت محور و سرمایه فرهنگی رابطه معنیداری وجود دارد ولی بین سلامت جسمانی و سلامت محیطی و سرمایه فرهنگی رابطه معنیداری وجود ندارد. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
کلیدواژهها | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
سبک زندگی سلامتمحور؛ سلامت روانشناختی؛ سلامت اجتماعی؛ سلامت معنوی؛ سلامت جسمانی؛ سلامت محیطی و سرمایه فرهنگی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اصل مقاله | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
بررسیرابطه بینسبک زندگی(سلامت محور)و سرمایهفرهنگیدربین دانشجویاندانشگاه آزاد اسلامیواحدهادیشهردرسالتحصیلی 94-1393 داوود حسنزاده یامچی[1] دکتر محمدباقر علیزاده اقدم[2] تاریخ دریافت مقاله:9/10/1394 تاریخ پذیرش نهایی مقاله:27/1/1395 چکیده سبک زندگی، از جمله مباحثی است که امروزه در حوزههای متعدد، توسط اندیشمندان اجتماعی مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. سبک زندگی، شیوه زندگی شخص یا گروه است که شامل الگوهایی از روابط اجتماعی، مصرف، اوقات فراغت و همچنین نوع نگرشها و ارزشها استتحقیق حاضر به بررسی رابطه بین سرمایه فرهنگی و سبک زندگی (سلامتمحور) در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد هادیشهر میپردازد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی؛ از نظر ماهیت، توصیفی- همبستگی و از نظر روش، پیمایشی میباشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد مرکز هادیشهر بوده و برابر با آمار 1800 نفر میباشد. نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران، 317 نفر در نظر گرفته شده است. جهت گردآوری دادهها از دو پرسشنامه سبک زندگی LSQ و پرسشنامه سرمایه فرهنگی بهره گرفته شد. در این پژوهش ده فرضیه مطرح شد که یافتههای پژوهش نشان میدهد که بین بعد ورزش و تندرستی، کنترل وزن و تغذیه، پیشگیری از بیماریها، سلامت روانشناختی، سلامت اجتماعی، سلامت معنوی، اجتناب از داروها، مواد مخدر و الکل، پیشگیری از حوادث از ابعاد سبک زندگی سلامت محور و سرمایه فرهنگی رابطه معنیداری وجود دارد ولی بین سلامت جسمانی و سلامت محیطی و سرمایه فرهنگی رابطه معنیداری وجود ندارد. واژگان کلیدی: سبک زندگی سلامتمحور، سلامت روانشناختی، سلامت اجتماعی، سلامت معنوی، سلامت جسمانی، سلامت محیطی و سرمایه فرهنگی.
مقدمه سبک زندگی شیوههای متفاوت زندگی در بین خرده فرهنگها، مذاهب، قومیتها و گروههای نژادی است. مفهوم سرمایه فرهنگی در نیمه دوم قرن بیستم در حوزه جامعهشناسی غرب معمول گشت و به معنی قدرت شناخت و قابلیت استفاده از کالاهای فرهنگی در هر فرد است. سرمایه فرهنگی که توسط بوردیو ارائه شده است، مالکیت سرمایه فرهنگی به فرد اجازه میدهد در حوزه تولید فرهنگی اعمال کنترل نماید (بوردیو، 1380: 35). این سبک شامل اعمالی از قبیل: رژیم غذایی، آشامیدن الکل، استعمال دخانیات، فعالیت فیزیکی، مدیریت استرس، بهداشت شخصی و دیگر اعمال و رفتارهای مرتبط با سلامت است. اگرچه برخی از سبکهای زندگی در جهت تولید سلامت هستند، تمام افراد، گروهها و طبقات اجتماعی سبک زندگی خاص خود را دارند که الگوی مصرفشان را نشان میدهند(چانی، 2002). بوردیو سبک زندگی را نتیجه قابل رؤیت یا ابراز عادت میداند از نظر او همه چیزهایی که انسان را احاطه کرده است مثل مسکن، اسباب و اثاثیه، کتابها، سیگارها، عطرها، لباسها و غیره بخشی از سبک زندگی او میباشند(پالومتس، 1998). طبق نظریه صاحبنظران توسعه، سرمایه فرهنگی شاخصی از توسعه فرهنگی به شمار میرود لذا با توجه به اهمیت تامین سرمایه فرهنگی، لازم است که کارگزاران فرهنگی شناخت کاملی از این سرمایه و برآوردی از رشد آن در اختیار داشته و چگونگی تحولات آن را بدانند و منابعی را برای تامین این نیاز به گونهای مناسب تخصیص دهند مضاف بر اینکه سرمایه میتواند دارای اشکال مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی باشد یعنی این امکان وجود دارد که موقعیت افراد از لحاظ سرمایه فرهنگی آنها مورد بررسی قرار گیرد. چنین به نظر میرسد که این نظریه میتواند برای لایههای تصمیمساز و تصمیمگیر حوزه توسعه و اقتدار ملی که تاکید بر ابعاد وحدت و عدالت دارند مفید باشد. در طرف دیگر، بشر امروزی معنای خود را در سبک زندگی جستجو میکند، به این معنا که انسانها خود را در شکل زندگی معنا میکنند، از شکل زندگی تاثیر میپذیرند و در همان مسیری قدم میگذارند که شکل زندگی آنها را به آن مسیر راهنمایی میکند. در صورتی که قبلاً چون بشر معنای خود را در نسبتاش با حقایق عالم و سنن پیدا کرده بود، سبک و شکل زندگی چندان برایش مهم نبود هر چند در آن دوران هم سعی میکرد زندگی خود را طوری شکل دهد که بتواند به بهترین شکل ممکن با حقایق عالم مأنوس باشد.بررسی تحقیقات انجام شده در زمینه سبک زندگی نشان میدهد که هر کدام از تحقیقات انجام شده به یک بعد خاص از سبک زندگی توجه کردهاند و جای خالی یک تحقیق که به ابعاد گوناگون سبک زندگی توجه کرده و سنخبندی خود را بر اساس ترکیب ابعاد چندگانه آن ارائه نماید ما را بر آن داشت که به بررسی رابطه بین سبک زندگی و سرمایه فرهنگی بپردازیم. سبک زندگی به فراخور نوع و میزان سرمایه فرهنگی سامان مییابد. سبک زندگی همچنین نقشی اساسی در برساختن هویتها، معناها، نگرشها، انتخابها، ذائقهها و رفتارها دارد.
پیشینه خارجی آپوف[3] و همکاران(2013) در پژوهشی با عنوان بررسی منظم رابطه بین سرمایه اجتماعی و نابرابریهای اقتصادی و اجتماعی با تاکید بر سرمایه فرهنگی به این نتیجه رسیدند که نتایج بسیاری از تحقیقات انجام شده حاکی از آن است که این تحقیقات وجود رابطه بین سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی و نابرابریهای اجتماعی- اقتصادی را در حوزه سلامت تایید میکنند. کراسلی[4] (2005) در تحقیقی با عنوان تکنیکهای بازتابی بدن، به این نتیجه رسیده است که در اکثر مولفههای معرفهای مدیریت بدن، زنان به صورت چشمگیری بیشتر از مردان به فعالیتهای نظارتی بر بدن خود میپردازند که ناشی از فرهنگ زنانه است که یافتههای پژوهش حاضر را تایید میکند. همچنین، ابراهیمی و ضیاءپور در پژوهشی با عنوان بررسی جامعهشناختی تاثیر سرمایه فرهنگی بر مدیریت بدن (مطالعه تجربی جوانان شهر گیلان غرب) به این نتیجه رسیدند که سرمایه فرهنگی عینیت یافته و تجسم یافته رابطه معنیداری با مدیریت بدن در دختران دارد. پالومتس(1998) در تحقیق خود در مورد سبک زندگ در استونی، بر اساس ترکیب سرمایههای فرهنگی و اقتصادی مورد نظر پیر بوردیو، سه گروه تشخیص میدهد که هرکدام سبک زندگی خاصی دارند. گروه اول کسانی که سرمایه اقتصادی و سرمایه تحصیلی بالایی دارند و در مورد سبک زندگی این گروه، میتوان به گذراندن اوقات فراغت با تجهیزات ورزشی، کوهنوردی و تکنولوژی عکاسی و مصرف بالای فرهنگی، کارهای هنری و کلکسیون هنری و کتابخانه، کلبه تابستانی و مصرف مکملهای غذایی اشاره کرد. گروه دوم کسانیکه سرمایه اقتصادی بالایی دارند و در مورد سبک زندگی آنان میتوان به مشخصه- هایی همچون داشتن اتومبیل شخصی، سنگها و فلزات گرانبها، ملاقاتهای اجتماعی در رستورانها و کافهها، رفتن به کنسرتها، تئاترها، نمایشگاهها و فعالیتهای سیاسی اشاره کرد. گروه سوم کسانی که سرمایه تحصیلی بالایی دارند که سبک زندگی آنان با ویژگیهای داشتن آلات موسیقی، کم اهمیت دادن به دیدن تلویزیون و گوشدادن به رادیو، خواندن روزنامه، اهمیت دادن به پیشرفت ذهنی و یادگیری زبانهای خارجی از دو گروه قبل متمایز میشوند. برگ با پرسش از 47 فعالیت در بین رانندگان جوان سوئدی و با تحلیل عاملی دادهها، ده الگوی سبک زندگی به دست آورده است که شامل سبکهای ورزشی، الکلی، عشق راندن، فرهنگی، رفتار زنانه، مشارکت اجتماعی، بلاتکلیف، دوستدار فیلم، حساس به لباس و عشق به اتومبیل بود.حیدرخانی و همکاران(1392) در پژوهشی با عنوان رابطه ابعاد سرمایه فرهنگی و مدریت بدن در زنان به این نتیجه رسیدند که رابطه معنیداری بین ابعاد مختلف سرمایه فرهنگی و تلاش جهت پیشگیری از ابتلا به بیماری وجود دارد.
پیشینه داخلی دالوندی و همکاران(1391) در پژوهشی با عنوان تبیین سبک زندگی سلامتمحور مبتنی بر فرهنگ اسلامی به این نتیجه رسیدند که انحراف از اعتدال فکری، اعتقادی و رفتاری به عنوان متغیر مرکزی یا مشکل اساسی روانی- اجتماعی پدیده سبک زندگی سلامتمحور بر مبنای فرهنگ اسلامی محسوب میشود. بر اساس تجزیه و تحلیل دادهها، هفت طبقه اصلی شامل «تعلیم و تربیت اسلامی»، «ساختار سیاستگذار در نظام سلامت»، «جریان معارف اسلامی در زندگی خانواده محور»، «روابط، معاشرت و مشارکت»، «شهروند اخلاق و قانون محور»، «تحرک و اوقات فراغت» و «کار، تلاش و معاش» مشخص گردید.
روش تحقیق در پژوهش حاضر از آنجا که این تحقیق بیشتر به سنجش نگرش افراد و ذهنیت آنها نسبت به سرمایه فرهنگی و سبک زندگی میپردازد، از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از نظر ماهیت، توصیفی- همبستگی میباشد و از نظر روش پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان دانشگاه آزاد هادیشهر شهرستان مرند تشکیل میدهد که بنا به گزارش دانشگاه، تعداد دانشجویان برابر با 1800 نفر میباشد که از این تعداد 1100 دانشجوی پسر و 700 دانشجوی دختر در سال تحصیلی 94-1393 مشغول به تحصیل میباشند. نمونه آماری پژوهش حاضر متشکل از 317 نفر از دانشجویان میباشد که با استفاده از جدول مورگان به دست آمده و افراد بر اساس روش نمونهگیری طبقهای انتخاب شدهاند. به منظور گردآوری دادههای پژوهش از دو پرسشنامه سبک زندگی LSQ و پرسشنامه سرمایه فرهنگی محقق ساخته بهره گرفته شده است. پرسشنامه سبک زندگی (LSQ)، ابزاری چند بعدی و دارای ۱۰ بعد است که به ترتیبِ درصد واریانس و ارزش ویژه، عبارتند از: سلامت جسمانی، ورزش و تندرستی، کنترل وزن و تغذیه، پیشگیری از بیماریها، سلامت روانشناختی، سلامت معنوی، سلامت اجتماعی، اجتناب از داروها، مواد مخدر و الکل، پیشگیری از حوادث و سلامت محیطی. پرسشنامه سرمایه فرهنگی در دو بعد ذهنی و عینی و نهادی تنظیم شده است. پرسشنامه سبک زندگی سلامتمحور LSQ پرسشنامهای استاندارد می-باشد و روایی آن توسط محققان احراز شده است، در رابطه با پرسشنامه سرمایه فرهنگی و به منظور احراز روایی این پرسشنامه، نظر استادان مجرب دانشگاهی اخذ شده و روایی پرسشنامه توسط آنان تایید شده است. به منظور تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش در سطح آمار توصیفی از جدول فراوانی، درصد فراوانی، و نمودار ستونی استفاده شده است و به منظور تجزیه و تحلیل فرضیههای پژوهش از آمار استنباطی از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده است. تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها سبک زندگی تعریف مفهومی: بیانگر نظم سلسله مراتبی یا مجموعهای از ترجیحات بین افراد هستند. سبک زندگی به صورت شیوه زندگی یا سبک زیستن که منعکسکننده گرایشها و ارزشهای یک فرد یا گروه است، عادات، نگرشها، سلیقهها، معیارهای اخلاقی، سطح اقتصادی که با هم طرز زندگیکردن فرد یا گروهی را میسازد، تعریف شده است(پارنل و همکاران، 2006). تعریف عملیاتی: در پژوهش حاضر منظور از سبک زندگی که دارای نه بعد سلامت جسمانی، ورزش و تندرستی، کنترل وزن و تغذیه، پیشگیری از بیماریها، سلامت معنوی، سلامت اجتماعی، پیشگیری از حوادث، اجتناب از داروها، مواد مخدر و الکل و سلامت محیطی میباشد، نمرهای است که افرد در اجرای پرسشنامه سبک زندگی LSQ به دست میآورند.
سرمایه فرهنگی تعریف مفهومی: سرمایه فرهنگی، در بر گیرنده تمایلات فرد است که در خلال اجتماعی شدن در وی انباشته میشود(احمدی و همکاران، 1391). تعریف عملیاتی: در این پژوهش منظور از سرمایه فرهنگی؛ نمرهای است که افراد در اجرای پرسشنامه سرمایه فرهنگی به دست میآورند.
یافتههای توصیفی
جدول شماره (1): توصیف ویژگیهای جمعیتشناختی پاسخگویان
جدول شماره (2): آماره توصیفی مربوط به سبک زندگی
جدول شماره (3): آماره توصیفی مربوط به سرمایه فرهنگی
یافتههای استنباطی فرضیه اول: بین سبک زندگی در بعد سلامت جسمانی و سرمایه فرهنگی رابطه معناداری وجود دارد.
جدول شماره (4): بررسی رابطه بین سلامت جسمانی و سرمایه فرهنگی
با توجه به اطلاعات مربوط به جدول فوق در بررسی ارتباط بین سلامت جسمانی و سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد هادیشهر از همبستگی پیرسون استفاده شد و مقدار همبستگی برابر 011/0=r محاسبه گردید، که با توجه به سطح معنیداری 01/0=p فرض صفر تایید میشود؛ بنابراین بین سلامت جسمانی و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود ندارد. فرضیه دوم: بین سبک زندگی در بعد ورزش و تندرستی و سرمایه فرهنگی رابطه معناداری وجود دارد.
جدول شماره (5): بررسی رابطه بین ورزش و تندرستی و سرمایه فرهنگی
با توجه به اطلاعات مربوط به جدول فوق در بررسی ارتباط بین ورزش و تندرستی و سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد هادیشهر از همبستگی پیرسون استفاده شد و مقدار همبستگی برابر 126/0 = r محاسبه گردیدکه با توجه به سطح معنیداری 01/0=p فرض صفر رد میشود؛ بنابراین بین ورزش و تندرستی و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد. و با توجه به مقدار همبستگی به دست آمده جهت رابطه مستقیم ولی شدت آن ضعیف است. فرضیه سوم: بین سبک زندگی در بعد کنترل وزن و تغذیه و سرمایه فرهنگی رابطه معنیداری وجود دارد.
جدول شماره (6): بررسی رابطه بین کنترل وزن و تغذیه و سرمایه فرهنگی
با توجه به اطلاعات مربوط به جدول فوق در بررسی ارتباط بین بعد کنترل وزن و تغذیه و سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد هادیشهر از همبستگی پیرسون استفاده شد و مقدار همبستگی برابر 552/0= r محاسبه گردید، که با توجه به سطح معنیداری 01/0=p فرض صفر رد میشود؛ بنابراین بین کنترل وزن و تغذیه و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد و با توجه به مقدار همبستگی به دست آمده جهت این رابطه مستقیم و شدت آن متوسط است. فرضیه چهارم: بین سبک زندگی در بعد پیشگیری از بیماریها و سرمایه فرهنگی رابطه معنیداری وجود دارد.
جدول شماره (7): بررسی رابطه بین پیشگیری از بیماریها و سرمایه فرهنگی
با توجه به اطلاعات مربوط به جدول فوق در بررسی ارتباط بین پیشگیری از بیماریها و سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد هادیشهر از همبستگی پیرسون استفاده شد و مقدار همبستگی برابر 668/0=r محاسبه گردید، که با توجه به سطح معنیداری 01/0=p فرض صفر رد میشود؛ بنابراین بین بعد پیشگیری از بیماریها و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد، و جهت رابطه مستقیم و شدت آن قوی است. فرضیه پنجم: بین سبک زندگی در بعد سلامت روانشناختی و سرمایه فرهنگی رابطه معنیداری وجود دارد.
جدول شماره (8): بررسی رابطه بین سلامت روانشناختی و سرمایه فرهنگی
با توجه به اطلاعات مربوط به جدول فوق در بررسی ارتباط بین سلامت روانشناختی و سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد هادیشهر از همبستگی پیرسون استفاده شد و مقدار همبستگی برابر 659/0=r محاسبه گردید که با توجه به سطح معنیداری 01/0=p فرض صفر رد میشود؛ بنابراین بین سلامت روانشناختی و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد و جهت این رابطه مستقیم و شدت آن قوی است. فرضیه ششم: بین سبک زندگی در بعد سلامت اجتماعی و سرمایه فرهنگی رابطه معنیداری وجود دارد.
جدول شماره (9): بررسی رابطه بین سلامت اجتماعی و سرمایه فرهنگی
با توجه به اطلاعات مربوط به جدول فوق در بررسی ارتباط بین سلامت اجتماعی و سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد هادیشهر از همبستگی پیرسون استفاده شد و مقدار همبستگی برابر 859/0=r محاسبه گردید، که با توجه به سطح معنیداری 01/0=p فرض صفر رد میشود؛ بنابراین بین سلامت روانشناختی و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد و جهت این رابطه مستقیم و شدت آن قوی است. فرضیه هفتم: بین سبک زندگی در بعد سلامت معنوی و سرمایه فرهنگی رابطه معنیداری وجود دارد.
جدول شماره (10): بررسی رابطه بین سلامت معنوی و سرمایه فرهنگی
باتوجه به اطلاعات مربوط به جدول فوق دربررسی ارتباط بین سلامت معنوی و سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد هادیشهر از همبستگی پیرسون استفاده شد و مقدار همبستگی برابر 320/0=r محاسبه گردید، که با توجه به سطح معنیداری 01/0=p فرض صفر رد میشود؛ بنابراین بین سلامت معنوی و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد و جهت این رابطه مستقیم و شدت آن ضعیف است. فرضیه هشتم: بین سبک زندگی در بعد اجتناب از داروها، مواد مخدر و الکل و سرمایهفرهنگی رابطه معنیداری وجود دارد.
جدول شماره (11): بررسی رابطه بین اجتناب از داروها، مواد مخدر و الکل و سرمایه فرهنگی
با توجه به اطلاعات مربوط به جدول فوق در بررسی ارتباط بین اجتناب از داروها، مواد مخدر و الکل و سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد هادیشهر از همبستگی پیرسون استفاده شد و مقدار همبستگی برابر 371/0=r محاسبه گردید، که با توجه به سطح معنیداری 01/0=p فرض صفر رد میشود؛ بنابراین بین اجتناب از داروها، مواد مخدر و الکل و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد و جهت این رابطه مستقیم و شدت آن ضعیف است. فرضیه نهم: بین سبک زندگی در بعد پیشگیری از حوادث و سرمایه فرهنگی رابطه معنیداری وجود دارد.
جدول شماره (12): بررسی رابطه بین پیشگیری از حوادث و سرمایه فرهنگی
با توجه به اطلاعات مربوط به جدول فوق در بررسی ارتباط بین پیشگیری از حوادث و سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد هادیشهر از همبستگی پیرسون استفاده شد و مقدار همبستگی برابر 712/0=r محاسبه گردید، که با توجه به سطح معنیداری 01/0=p فرض صفر رد میشود؛ بنابراین بین پیشگیری از حوادث و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد و جهت این رابطه مستقیم و شدت آن قوی است. فرضیه دهم: بین سبک زندگی در بعد سلامت محیطی و سرمایه فرهنگی رابطه معنیداری وجود دارد.
جدول شماره (13): بررسی رابطه بین سلامت محیطی و سرمایه فرهنگی
با توجه به اطلاعات مربوط به جدول فوق در بررسی ارتباط بین سلامت محیطی و سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد هادیشهر از همبستگی پیرسون استفاده شد و مقدار همبستگی برابر 083/0-=r محاسبه گردید، که با توجه به سطح معنیداری 01/0=p فرض صفر تایید میشود؛ بنابراین بین سلامت محیطی و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود ندارد.
بحث و نتیجهگیری فرضیه اول: بین سلامت جسمانی و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد. در این فرضیه، رابطه بین بعد سلامت جسمانی و سبک زندگی سلامتمحور مورد بررسی قرار گرفت که نتایج نشان میدهد که رابطه بین آنها معنیدار نیست. عباسزاده و همکاران(1391) در پژوهشی با عنوان بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر سبک زندگی خودمراقبتی شهروندان به این نتیجه رسیدند که خودمراقبتی شهروندان بر حسب وضعیت تاهل و طبقه اجتماعی آنها متفاوت است و با متغیرهایی نظیر سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی، سرمایه اقتصادی، شاخص حجم بدن، سلامت جسمانی، جذابیت بدنی، ارزش سلامتی، احساس بیقدرتی و مدیریت بدن، رابطه معنیداری دارد، که یافتههای این پژوهش نتایج پژوهش حاضر را رد میکند. فرضیه دوم: بین ورزش و تندرستی و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد. در این فرضیه، رابطه بین ورزش و تندرستی و سرمایه فرهنگی مورد بررسی قرار گرفت که نتایج حاکی از آن است که رابطه بین آنها معنیدار است. عباسزاده و همکاران(1391) در پژوهشی با عنوان بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر سبک زندگی خودمراقبتی شهروندان به این نتیجه رسیدند که سرمایه فرهنگی با احساس بیقدرتی، مدیریت بدن و احساس تندرستی رابطه معنیداری دارد که یافتههای این پژوهش را تایید میکند. فرضیه سوم: بین کنترل وزن و تغذیه و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد. در این فرضیه، رابطه بین کنترل وزن و تغذیه و سرمایه فرهنگی مورد بررسی قرار گرفت که نتایج نشاندهنده آن است که رابطه بین آنها معنیدار است. سلطانی بهرام و همکاران(1391) در پژوهشی با عنوان ارتباط سرمایه فرهنگی با مدیریت بدن در میان دانشجویان دانشگاه تبریز به این نتیجه رسیدند که بین مدیریت بدن و سرمایه فرهنگی رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد که نتایج پژوهش حاضر را تایید میکند. فرضیه چهارم: بین بعد پیشگیری از بیماریها و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد. در این فرضیه، رابطه بین پیشگیری از بیماریها و سرمایه فرهنگی بررسی شد که نتایج نشان میدهد که بین آنها رابطه معنیداری وجود دارد. حیدرخانی و همکاران(1392) در پژوهشی با عنوان رابطه ابعاد سرمایه فرهنگی و مدریت بدن در زنان به این نتیجه رسیدند که رابطه معنیداری بین ابعاد مختلف سرمایه فرهنگی و تلاش جهت پیشگیری از ابتلا به بیماری وجود دارد که یافتههای پژوهش حاضر را تایید میکند. فرضیه پنجم: بین سلامت روانشناختی و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد. فرضیه پنجم به بررسی رابطه بین سلامت روانشناختی و سرمایه فرهنگی اختصاص دارد که نتایج حاکی از وجود رابطه معنیدار بین آنها است. احمدی و همکاران(1389) در پژوهشی با عنوان بررسی عوامل اجتماعی- فرهنگی مرتبط با سلامتروانی دانشجویان دانشگاه شیراز به این نتیجه رسیدندکه بین سلامت روانی و میزان دینداری و مشارکتپذیری (از مولفههای عوامل فرهنگی) رابطه معنیداری وجود دارد که یافتههای پژوهش حاضر را تایید میکند. فرضیه ششم: بین سلامت اجتماعی و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد. این فرضیه به بررسی رابطه بین سلامت اجتماعی و سرمایه فرهنگی پرداخته است که یافتههای تحقیق نشان میدهد که رابطه بین آنها معنیدار است. حسینزاده(1387) در پژوهشی با عنوان بررسی رابطه بین سرمایه فرهنگی و سلامت اجتماعی در بین دانشجویان تبریز به این نتیجه رسیدند که بین سرمایه فرهنگی و ابعاد سلامت اجتماعی همبستگی مثبت وجود دارد که نتایج پژوهش حاضر را تایید میکند. فرضیه هفتم: بین سلامت معنوی و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد. در این فرضیه، رابطه بین سلامت معنوی و سرمایه فرهنگی مورد بررسی قرار گرفت که یافتهها نشان میدهد که رابطه بین آنها معنیدار است. دالوندی و همکاران(1391) در پژوهشی با عنوان تبیین سبک زندگی سلامتمحور مبتنی بر فرهنگ اسلامی به این نتیجه رسیدند که انحراف از اعتدال فکری، اعتقادی و رفتاری به عنوان متغیر مرکزی پدیده سبک زندگی سلامت محور برمبنای فرهنگ اسلامی محسوب میشود که یافتههای پژوهش را رد نمیکند. فرضیه هشتم: بین اجتناب از داروها، موادمخدر و الکل و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد. در این فرضیه، رابطه بین اجتناب از داروها، مواد مخدر و الکل و سرمایه فرهنگی مورد بررسی قرار گرفتکه نتایج نشاندهنده وجود رابطه معنیدار بین آنها است. عزیزی(1387) در پژوهشی تحت عنوان فقر اقتصادی و سوء مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی در بین جوانان شهر تهران و شمیرانات به این نتیجه رسیدکه یافتههای تحقیق نشان داد بین دومتغیر فقر اقتصادی و سوءمصرف موادمخدر و مشروبات الکلی رابطه مستقیم خطی وجود ندارد، اما فقر اقتصادی میتواند با تاثیر بر متغیرهای واسط، زمینهساز سوء مصرف موادمخدر و مشروبات الکلی باشد. همچنین نتایج نشان داد متغیرهای فرهنگ بزهکاری، سرمایه اجتماعی و احساس ناامیدی دارای بیشترین تاثیر بر سوء مصرف موادمخدر و مشروبات الکلی هستند، که یافتههای پژوهش حاضر را تایید میکند. فرضیه نهم: بین پیشگیری از حوادث و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود دارد. دراین فرضیه، رابطه بین بعد پیشگیری از حوادث و سرمایه فرهنگی مورد بررسی قرار گرفتکه یافتهها نشان دادکه رابطه معنیداری بینآنها وجود دارد. اللهیاری و همکاران(1393) درپژوهشی باعنوان بررسی رابطه بین فرهنگ مدیریتخطا و پیامدهای ایمنی دربین کارکنان صنعت پتروشیمی به این نتیجه رسیدند که بین فرهنگ مدیریت خطا با حوادث جزئی و خسارت به تجهیزات روابط معنیدار وجود دارد که نتایج پژوهش حاضر را تایید میکند. فرضیه دهم: بین سلامت محیطی و سرمایه فرهنگی همبستگی معنیداری وجود ندارد. در فرضیه دهم و آخر پژوهش، رابطه بین سلامت محیطی و سرمایه فرهنگی بررسی شد که نتایج نشان داد که رابطه معنیداری بین آنها وجود ندارد. رستگارخالد و همکاران(1392) در پژوهشی با عنوان بررسی رابطه بین سرمایه فرهنگی و کیفیت زندگی جوانان شهر تهران به این نتیجه رسیدند که بین هر یک از مولفههای کیفیت زندگی با سرمایه فرهنگی رابطه معنیداری وجود دارد، به این ترتیب که سرمایه فرهنگیبالا، کیفیت جسمانی، شناختی، محیطی و روابط اجتماعیرا افزایش میدهدکه یافتههای پژوهش حاضر را رد میکند.
نتیجهگیری سبک زندگی سلامت محور به عنوان یک پدیده چند علتی، چند بعدی، و چند دلالتی به الگوهای جمعی رفتار که میتوانند برای جلوگیری از مشکلات مربوط به سلامت و تضمینکننده سلامت برای فرد باشد، مربوط میشود و از ابعاد متنوعی چون، ورزش، تغذیه مناسب و نامناسب، خودکنترلی، رفتارهای پیشگیرانه و ... تشکیل شده است. محدود شدن تحقیق به دانشجویان دانشگاه آزاد هادیشهر و قابلیت تعمیم آن و کم بودن موارد تحقیقاتی مشابه از جمله محدودیتهای پژوهش میباشند. با توجه به نتایج پژوهش، پیشنهاد میشود در جهت غنیسازی سرمایه فرهنگی به عنوان عامل موثر بر سبک زندگی با گنجاندن آموزش مهارتهای فرهنگی در زمینههای مختلف سلامت خصوصاً در رابطه با نتایج پژوهش در مورد سلامت جسمانی و سلامت محیطی در کتابهای درسی آموزش و پرورش و برنامههای رسانههای جمعی به ویژه تلویزیون تمهیدات لازم انجام شود و همچنین، ارائه تصویری درست از چگونگی پر کردن اوقات فراغت به عنوان یکی از عوامل موثر بر سبک زندگی توسط خانوادهها، نظام آموزشی و رسانهها میتواند مطرح باشد.
پیشنهادهای پژوهشی 1. پیشنهاد میشود که پژوهشی با همین عنوان با تمرکز بر ابعاد سرمایه فرهنگی انجام شود. 2. پیشنهاد میشود که پژوهشی با همین عنوان به تفکیک جنسیتی انجام شود.
پیشنهادهای کاربردی 1. تلاش در جهت غنیسازی سرمایه فرهنگی به عنوان عامل موثر بر سبک زندگی با گنجاندن آموزش مهارتهای فرهنگی در زمینههای مختلف سلامت خصوصاً در رابطه با نتایج پژوهش در مورد سلامت جسمانی و سلامت محیطی در کتابهای درسی آموزش و پرورش و برنامههای رسانهجمعی به ویژه تلویزیون. 2. ارائه تصویری درست از چگونگی پرکردن اوقات فراغت به عنوان یکی از عوامل موثر بر سبک زندگی توسط خانوادهها، نظام آموزشی و رسانهها.
منابع اباذری؛ و دیگری. (1381). از طبقه اجتماعی تا سبک زندگی، رویکردهای نوین در تحلیل جامعهشناختی هویت اجتماعی. نامه علوم اجتماعی. شماره 20، صص 27-3. ابراهیمی، ق؛ و دیگری. (1391). بررسی جامعهشناختی سرمایه فرهنگی بر مدیریت بدن، (مطالعه تجربی جوانان شهر گیلان غرب). جامعهشناسی کاربردی. سال بیست و سوم، شماره پیاپی (45)، شماره اول. ابراهیمی، ق؛ و دیگری. (1389). سرمایه فرهنگی، مدیرت ظاهر و جوانان (مطالعهی دختران و پسران شهر بابلسر). زن در توسعه و سیاست. شماره 30. احمدی، ح؛ و دیگران. (1389). بررسی عوامل اجتماعی- فرهنگی مرتبط با سلامت روانی دانشجویان دانشگاه شیراز. مجله تخصصی جامعهشناسی. سال اول، شماره اول. احمدی، ع؛ و دیگری. (1390). «کاربرد مفهوم سرمایه فرهنگی در گستره تحقیقات تجربی با تاکید بر جامعهشناسی آموزش و پرورش». نامه فرهنگ و ارتباطات. شماره 3، صص 84-55. احمدی، ف. (1389). تناسب پیش فرضهای رویکرد کیفی با مفاهیم کیفیت زندگی. سمینار کشوری کیفیت زندگی و ارتقاءسلامت. 17 و 19 اسفند 1389، چابهار. ادگار، ا؛ و دیگری. (1388). مفاهیم کلیدی در نظریه فرهنگی. ترجمه: ن، علیتقویان. تهران: دفتر برنامهریزی اجتماعی و مطالعات فرهنگی و پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. چاپ اول، ص540. آزاد ارمکی؛ و دیگری. (1384). جهان ایرانی: مسجد و کافیشاپ. فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات. سال ۱، شماره ۴. اسمیت، ف. (1383). درآمدی بر نظریهی فرهنگی. ترجمه: ح، پویان. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. ص 224. اللهیاری، ت؛ و دیگران. (1393). بررسی رابطه بین فرهنگ مدیریت خطا و پیامدهای ایمنی در بین کارکنان صنعت پتروشیمی. مجله ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیتها. دوره 2، شماره 2. دالوندی، ا؛ و دیگران. (1391). مجله تحقیقات کیفی در علوم سلامت. 1 (4)، صص343-332. Abel, T. (1991). Measuring health lifestyles in a comparative analysis: theoretical issues and empirical findings. SocSci Med. 32(8), P.p: 899-908. Abel, T. (2003). Cultural Capital in Health Promotion. Schwabenheim: Peter Sabo. P.p: 128-131. Abel, T. (2007). Cultural capital and social inequality in health. J Epidemiol Community Health. Becker, P. (1982). Psychologie der seelischen Gesundheit.Göttingen: Hogrefe. Bourdieu, P. (1984). Distinction: A social critique of the judgment of taste. London: Routledge. Bourdieu, P. (1984). Distinction.NewYork: Routledge & Kegan paul. Chaney, D. (2002). Cosmopolitan art and cultural citizenship. Theory, Culture and Society. 19(1-2), P.p: 74-157. Cockerham, WC. (2005). Health lifestyle theoryand theconvergence of agency and structure. J Health SocBehav. 46(1), P.p: 51-67. Compos, G. T. (2002). Quality of life differences between first-year undergraduate financial aid and non-aid recipients. Virginia Polytechnic Institute and State University Blacksburg, Virginia [On-line]. Available: www.scholar.lib.vt.edu/ Westgate, C. E. (1996). spiritual wellness and depression in journal of counseling anddevelopment. no. 130.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مراجع | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اباذری؛ و دیگری. (1381). از طبقه اجتماعی تا سبک زندگی، رویکردهای نوین در تحلیل جامعهشناختی هویت اجتماعی. نامه علوم اجتماعی. شماره 20، صص 27-3. ابراهیمی، ق؛ و دیگری. (1391). بررسی جامعهشناختی سرمایه فرهنگی بر مدیریت بدن، (مطالعه تجربی جوانان شهر گیلان غرب). جامعهشناسی کاربردی. سال بیست و سوم، شماره پیاپی (45)، شماره اول. ابراهیمی، ق؛ و دیگری. (1389). سرمایه فرهنگی، مدیرت ظاهر و جوانان (مطالعهی دختران و پسران شهر بابلسر). زن در توسعه و سیاست. شماره 30. احمدی، ح؛ و دیگران. (1389). بررسی عوامل اجتماعی- فرهنگی مرتبط با سلامت روانی دانشجویان دانشگاه شیراز. مجله تخصصی جامعهشناسی. سال اول، شماره اول. احمدی، ع؛ و دیگری. (1390). «کاربرد مفهوم سرمایه فرهنگی در گستره تحقیقات تجربی با تاکید بر جامعهشناسی آموزش و پرورش». نامه فرهنگ و ارتباطات. شماره 3، صص 84-55. احمدی، ف. (1389). تناسب پیش فرضهای رویکرد کیفی با مفاهیم کیفیت زندگی. سمینار کشوری کیفیت زندگی و ارتقاءسلامت. 17 و 19 اسفند 1389، چابهار. ادگار، ا؛ و دیگری. (1388). مفاهیم کلیدی در نظریه فرهنگی. ترجمه: ن، علیتقویان. تهران: دفتر برنامهریزی اجتماعی و مطالعات فرهنگی و پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی. چاپ اول، ص540. آزاد ارمکی؛ و دیگری. (1384). جهان ایرانی: مسجد و کافیشاپ. فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات. سال ۱، شماره ۴. اسمیت، ف. (1383). درآمدی بر نظریهی فرهنگی. ترجمه: ح، پویان. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی. ص 224. اللهیاری، ت؛ و دیگران. (1393). بررسی رابطه بین فرهنگ مدیریت خطا و پیامدهای ایمنی در بین کارکنان صنعت پتروشیمی. مجله ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیتها. دوره 2، شماره 2. دالوندی، ا؛ و دیگران. (1391). مجله تحقیقات کیفی در علوم سلامت. 1 (4)، صص343-332. Abel, T. (1991). Measuring health lifestyles in a comparative analysis: theoretical issues and empirical findings. SocSci Med. 32(8), P.p: 899-908.
Abel, T. (2003). Cultural Capital in Health Promotion. Schwabenheim: Peter Sabo. P.p: 128-131.
Abel, T. (2007). Cultural capital and social inequality in health. J Epidemiol Community Health.
Becker, P. (1982). Psychologie der seelischen Gesundheit.Göttingen: Hogrefe.
Bourdieu, P. (1984). Distinction: A social critique of the judgment of taste. London: Routledge.
Bourdieu, P. (1984). Distinction.NewYork: Routledge & Kegan paul.
Chaney, D. (2002). Cosmopolitan art and cultural citizenship. Theory, Culture and Society. 19(1-2), P.p: 74-157.
Cockerham, WC. (2005). Health lifestyle theoryand theconvergence of agency and structure. J Health SocBehav. 46(1), P.p: 51-67.
Compos, G. T. (2002). Quality of life differences between first-year undergraduate financial aid and non-aid recipients. Virginia Polytechnic Institute and State University Blacksburg, Virginia [On-line]. Available: www.scholar.lib.vt.edu/
Westgate, C. E. (1996). spiritual wellness and depression in journal of counseling anddevelopment. no. 130. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,200 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,010 |