روش تلفیق عدم قطعیت و متغیر زبانی در نحوه پاسخ‌گویی و نمره‌دهی پرسش‌نامه‌‌های روان‌شناسی (مطالعه موردی: پرسش‌نامه‌ خلاقیت عابدی)

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 4، دوره 4، شماره 1، مرداد 1393، صفحه 83-94   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسنده

شهره قربان شیرودی^*

گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تنکابن، تنکابن، ایران [e-mail]

چکیده

 
زمینه: روان‌شناسان‌ همواره به دنبال افزایش دقت پرسش‌نامه‌‌های روان‌شناسی بوده‌اند. خلاقیت نیز از موضوع‌های روان‌شناسی است که اندازه‌گیری درست آن بسیار مهم است.
هدف: این تحقیق به‌منظور بررسی میزان درستی پاسخ‌گویی و نمره‌دهی مرسوم پرسش‌نامه‌‌های روان‌شناسی انجام شده است. روش پیشنهادی این تحقیق، تلفیق عدم قطعیت و متغیر زبانی نظریه فازی در نحوه پاسخ‌گویی و نمره دهی پرسش‌نامه‌‌های روان‌شناسی است.
روش: نمونه مطالعه، پرسش‌نامه‌ خلاقیت عابدی است که 60 سؤال دارد. به‌منظور مقایسه بهتر نتایج، از یک پرسش‌نامه‌ ی پاسخ‌داده‌شده ی فرضی استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل پرسش‌نامه‌ به روش مرسوم فاصله ی معناداری با نتایج تحلیلی روش پیشنهادی داشت. به‌طوری‌که نتیجه حاصل از روش پاسخ‌گویی و نمره دهی مرسوم، فرد را در ردیف افراد دارای خلاقیت بسیار کم قرار می‌دهد اما با تلفیق عدم قطعیت و متغیر زبانی نظریه فازی در نحوه پاسخ‌گویی و نمره دهی، فرد در ردیف افراد دارای خلاقیت زیاد قرار گرفت.
بحث و نتیجه‌گیری: بر این اساس می‌توان نتیجه‌گیری کرد که تلفیق عدم قطعیت و متغیر زبانی نظریه فازی در نحوه پاسخ‌گویی و نمره‌دهی پرسش‌نامه‌‌های روان‌شناسی ضروری است و باعث افزایش دقت اندازه‌گیری می‌شود. همچنین مشخص شد این روش برای تمامی پرسش‌نامه‌‌های روان‌شناسی به‌خصوص پرسش‌نامه‌‌هایی که سؤالات زیادی دارند، قابل‌استفاده است.
 
 

کلیدواژه‌ها

نظریه فازی؛ عدم قطعیت؛ متغیر زبانی؛ پرسش‌نامه‌ خلاقیت عابدی