آینده پژوهی وضعیت آموزش زنان در منطقه خاورمیانه با تاکید بر ایران

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 2، دوره 2، شماره 4، تیر 1389، صفحه 15-27   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ام البنی پولاب^{* 1}؛ زهرا پیشگاهی فرد²

¹دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه جغرافیا، تهران، ایران

²گروه جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

اعتبار و اهمیتی که زنان یک جامعه در زمینه های مختلف علمی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دریافت میکنند از مهمترین مولفه های توسعه یافتگی یک کشور محسوب می شود. آموزش زنان به عنوان یکی از مولفه های توسعه اجتماعی همواره مورد ارزیابی قرار گرفته و در برنامه ریزی های دورنگرانه کشورها مدنظر قرار می گیرد. توسعه آموزش زنان یکی از زمینه های رقابت میان کشورهای مختلف خاورمیانه است که جمهوری اسلامی ایران آن را در اهداف توسعه افق 1404خود قرار داده است و رشد آموزش زنان را نسبت به سایر کشورهای خاورمیانه مدنظر دارد. مقاله حاضر حاصل تحقیقی در زمینه وضعیت سنجی آموزش زنان در کشورهای خاورمیانه است. در این مقاله تلاش شده تا با ارائه روش و مدل گامی در راستای سنجش وضعیت زنان مدیر در منطقه خاورمیانه بردارد. در این تحقیق از روش توصیفی اعتبار و اهمیتی که زنان یک جامعه در زمینه های مختلف علمی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دریافت می کنند از مهمترین مولفه های توسعه یافتگی یک کشور محسوب می شود. آموزش زنان به عنوان یکی از مولفه های توسعه اجتماعی همواره مورد ارزیابی قرار کرفته و در برنامه ریزی های درونگرایانه کشورها مدنظر قرار می گیرد. توسعه آموزش نان یکی از زمینه های رقابت میان کشورهای مختلف خاورمیانه است که جمهوری اسلامی ایران آن را در اهداف توسعه افق 1401 خود قرار داده است و رشد آموزش زنان را نسبت به سایر کشورهای خاورمیانه مد نظر دارد. مقایسه حاضر حاصل تحقیقی در زمینه وضعیت سنجی آموزش زنان در کشورهای خاورمیانه است. در این مقاله تلاش شده تا با ارائه روش و مدل گامی در راستای سنجش وضعیت زنان مدیر در منطقه خاورمیانه بر دارد. در این تحقیق از روش توصیفی-تحلیلی استفاده شده و با استفاده از شیوه نمونه گیری چندمرحله ای و با تعیین جایگاه کنونی کشورها نسبت به یکدیگر، جایگاه آن ها بر اساس شاخص های توسعه جنسیتی و از طریق تکنیک های تجزیه و تحلیل سری های زمانی برای سال 2025 محاسبه نماید. نتیجه بدست آمده نشان می ده که جمهوری اسلامی ایران از نظر آموزش زنان در سال 2025 خواهد توانست رتبه سیزدهم از میان بیست و دو منطقه خاورمیانه را به خود اختصاص دهد.

کلیدواژه‌ها

توسعه جنسیتی؛ آموزش زنان؛ خاورمیانه

مراجع

بری بوزان، خاورمیانه ساختاری همواره کشمکش زا، ترجمه احمد صادقی، فصلنامه سیاست خارجی، سال شانزدهم، شماره 3، پاییز 1381

دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام ( بهار 83) چشم انداز 20 ساله کشور و متن ابلاغیه سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی.

قانون برنامه دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران.

http://www.maslehat.ir

عزتی، عزت الله. زئوپلیتیک، انتشارات سمت، 1380 ص 92.

 

- Daisy Dwyer and Judith Bruce, eds., A Home Divided: Women and Income in the Third World (Stanford, CA: Stanford University Press, 1988).

- Farzaneh Roudi-Fahimi and Valentine M. Moghadam,  EMPOWERING WOMEN, DEVELOPING SOCIETY: Female Education in the Middle East and North Africa, Population Reference Bureau, October 2003

- http://www.shababinclusion.org

- Stephen P. Heyneman, ‘The Quality of Education in the Middle East and North Africa’, International Journal of Educational Development, Vol.17, N°4, pp.449-466, 1997

- UN, Platform of Action, Fourth World Conference on Women, Beijing, China, 4-15 September 1995 (New York: UN, 1996): para. 69; and UN, The Beijing Declaration (New York: UN, 1996): paras. 13, 14, and 17.

- UN, "Millennium Development Goals: About the Goals," accessed online at www.developmentgoals.org/About_the_goals.htm, on May 15, 2003.

- UNICEF, State of World’s children 2000. New York: UNICEF 2000

- UNESCO, Secretaiat Paris, Higher Education and women: Issues and Perspectives Drafted by, August 1998 Unesdoc.unesco.org

- United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization (UNESCO) Institute for Statistics, financing education – Investments and Return, Analysis of the World education Indicators, 2002 Edition: Executive Summary, accessed online at http://portal.unesco.org/             

- Valentine M. Moghadam, Modernizing Women: Gender and Social Change in the Middle East, 2d ed. (Boulder, CO: Lynne Rienner Publishers, 2003); and

- World Bank, Education in the Middle East and North Africa: A strategy towards learning for development, (Washington, DC: The World Bank ,1999).

- World Bank, Engendering Development — Through Gender Equality in Rights, Resources, and Voice (Washington, DC: World Bank, 2001): 90-91.

- Zibani, N. Le travail des enfants en Egypte et ses rapports avec la scolarisation: esquisse d'évolution. Egypte/Monde Arabe. Cairo: Cedej, 1994.