اثربخشی آموزش نمایش خلاق بر خلاقیت دانش‌آموزان پیش‌دبستانی شهر همدان

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 2، دوره 3، شماره 4، خرداد 1393، صفحه 35-54   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

محمد عسگری^{* 1}؛ محسن احمدی طهور سلطانی²؛ ناهید یلفانی³

¹دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه ملایر (نویسنده مسئول)[e-mail]

²استادیار گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله العظم (عج) [e-mail]

³کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان [e-mail]

چکیده

 
زمینه: پیشرفت‌های انسان حاصل خلاقیت ونوآوری است. دنیا به‌سرعت در حال تغیر است وتفکر خلاق کلید رویارویی با مشکلات، سازگاری و پیروزمندی انسان است.
هدف: هدف تحقق حاضر، تعیین تأثیر آموزش به روش نمایش خلاق بر خلاقیت نوآموزان دوره پیش‌دبستانی شهر همدان در سال تحصیلی 91-1390 بود.
روش پژوهش: برای این منظور، نمونه‌ای به حجم 60 نفر (28 دختر و 32 پسر) و در قالب 4 کلاس، به روش تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب و به‌تصادف در گروه‌های آزمایش و کنترل جایگزین شدند.روش این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی بود. ابتدا از تمامی نوآموزان (دختر و پسر) آزمون تفکر خلاق در عمل و حرکت تورنس به عمل آمد. پس‌ازآن، گروه‌های آزمایش به مدت ده جلسه یک‌ساعتی، آموزش به روش نمایش خلاق دریافت کردند، درصورتی‌که گروه‌های کنترل به روال معمول ادامه داده و آموزشی دریافت نکردند. پس از اتمام آموزش گروه‌های آزمایش، دوباره همه آزمودنی‌ها به آزمون مذکور پاسخ دادند.
یافته‌ها: تحلیل داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیره برای نمرات افتراقی و تحلیل واریانس یک متغیره نشان داد که: آموزش نمایش خلاق بر خلاقیت و خرده مقیاس‌های آن (سیالی، ابتکار و تخیل) تأثیر معنی‌دار دارد. به‌علاوه، تعامل آموزش نمایش خلاق و جنسیت، خلاقیت و خرده مقیاس ابتکار کودکان پیش‌دبستانی را افزایش داده بود، ولی بر خرده مقیاس‌های سیالی و تخیل تأثیر معنی‌دار نداشت.در کل تأثیر همزمان نمایش خلاق و جنسیت بر خلاقیت و ابتکار نوآموزان معنی‌دار بود، اما سیالی و تخیل نوآموزان فقط تحت تأثیر نمایش خلاق بود.
نتیجه‌گیری: خلاقیت را می‌توان با استفاده از آموزش به روش نمایش خلاق آموزش داد.
 

کلیدواژه‌ها

خلاقیت؛ نمایش خلاق؛ ابتکار؛ تخیل؛ سیالی