نقش سبک رهبری تحولی مدیران در پیش‌بینی کارآفرینی اجتماعی کارکنان: مطالعه تطبیقی دانشگاه‌های دولتی با دانشگاه‌های غیردولتی مشهد

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 4، دوره 3، شماره 2، آذر 1392، صفحه 64-102   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

عباس عرب^{* 1}؛ محمدرضا آهنچیان²؛ حسین کارشکی²

¹نویسنده مسئول

²نویسنده

چکیده

 
زمینه: نیاز به کارآفرینی اجتماعی در کاهش تبعات بحران بر اقشار آسیب پذیر، امری ضروری است. با توجه به آنکه بسیاری از مقوله­های اجتماعی و محیطی حساس به زمان هستند، کوتاهی در تشخیص اهمیت کارآفرینی اجتماعی و عدم حمایت کافی از آن در این برهه زمانی اشتباه بسیار بزرگی است.
هدف: هدف این تحقیق بررسی نقش سبک رهبری تحولی مدیران در پیش­بینی کارآفرینی اجتماعی کارکنان و همچنین تطبیق و مقایسهدانشگاه­های دولتی با دانشگاه­های غیردولتی شهر مشهد از این حیث بود.
روش: روش پژوهش توصیفی-پیمایشی بود.پژوهش دارای دو جامعه آماری بود، شامل کلیه کارکنان رسمی و قرارداد مشخص شاغل در واحدهای ستادی دانشگاه­های دولتی و غیردولتی شهر مشهد که در سال تحصیلی 1389-1390 دارای حداقل 3 سال سابقه کاری و 6 ماه سابقه کار با مدیر مافوق خود بودند. نمونه دانشگاه­های دولتی دانشگاه­ فردوسی و نمونه دانشگاه­های غیردولتی دانشگاه‌های خیام و سجاد بود که هدفمند انتخاب شدند. تعداد آزمودنی­های آنها به ترتیب برابر با 145، 25 و 19 نفر بودند. ابزار پژوهش، دو پرسشنامه سنجش رهبری تحولی بس و اولیو (1985) و پرسشنامه محقق ساخته کارآفرینی اجتماعی براساس نظریه دیز (1998) بودکه ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه‌ها به ترتیب 98/0 و 94/0 به دست آمد و روایی تحلیل عاملی آنها نیز به تأیید رسید.
یافته‌ها: در هر دو جامعه پژوهش: 1) میزان انطباق رفتاری مدیران با سبک رهبری تحولی و همچنین میزان کارآفرینی اجتماعی کارکنان در سطح بالایی وجود دارد. 2) بین سبک رهبری تحولی و کارآفرینی اجتماعی رابطه معنی­داری هست وسبک رهبری تحولی مدیران قابلیت پیش­بینی­ کارآفرینی اجتماعی کارکنان را دارا است. 3) بین رفتار منطبق مدیران با سبک رهبری تحولی بر حسب جنسیت کارکنان تفاوت معنی­داری وجود ندارد. 4) بین رفتار منطبق مدیران با سبک رهبری تحولی و سن کارکنان رابطه معنی­داری وجود ندارد.
نتیجه­گیری: نظر به اهمیتی که سبک رهبری تحولی و شاخص­های آن دارد، و از طرفی قرابتی که اهداف کارآفرینی اجتماعی با اهداف سازمان‌های آموزشی دارد، سازمان­های گوناگون به ویژه سازمان­های آموزشی می‌توانند در پیشبرد اهداف خود نتایج این پژوهش  را به کار گیرند و زمینه­های تحقیق و توسعه آنها را مهیا سازند.
 

کلیدواژه‌ها

رهبری تحولی؛ کارآفرینی اجتماعی؛ دانشگاه­های دولتی و غیردولتی