آموزش خلاقیت به دانش آموزان و تأثیر آن بر افزایش سطحِ مؤلفه‌های سیالی، ابتکار، انعطاف، بسط

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 1، دوره 3، شماره 1، شهریور 1392، صفحه 1-18   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

مریم احدی^{* 1}؛ نورمحمد رضایی²؛ علی دلاور²؛ نادر پادروند²

¹نویسنده مسئول

²نویسنده

چکیده

 
زمینه: یکی از ویژگی‌های اساسی و سازنده انسان، خلاقیت است که در رشد و تکامل فرد و تمدن بشری نقش مؤثری دارد.  پژوهشگران معتقدند آموزش خلاقیت بر افزایش آن مؤثر است.
هدف:  هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر آموزش مؤلفه‌های فراشناختی خلاقیت بر افزایش سطح سیالی، انعطاف پذیری، ابتکار و بسط در بین دانش آموزان بود.
 روش: تعداد 100 دانش‌آموز به تصادف انتخاب و باز به صورت تصادفی، به دو گروه 50 نفری (50 نفر گروه آزمایش و 50 نفر گروه کنترل) تقسیم شدند.
در این پژوهش از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. از گروه‌های آزمایش و کنترل خواسته شد تا به آزمون خلاقیت تصویری تورنس (فرم ب) پیش از اجرای متغیر مستقل (آموزش خلاقیت) پاسخ دهند. بعد از 10 جلسه یک ساعته آموزش مؤلفه‌های فراشناختی خلاقیت با استفاده از چهار دسته فعالیت‌های پیش‌بینی شده بر مبنای مفاهیم تصویرسازی، داستان پردازی، ایده پردازی و بازی که برای گروه آزمایش اجرا شده بود از گروه‌های آزمایش و کنترل خواسته شد بار دیگر به آزمون خلاقیت تصویری تورنس (فرم ب) پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده‏ها از تحلیل کوواریانس چند متغیری (مانکووا) استفاده شد.
یافته‌ها: بین گروه‌های آزمایش و کنترل پس از کنترل اثر متغیرهای پیش آزمون، تفاوت معنی داری وجود دارد
نتیجه‌گیری: نتایج آزمون آنکووا نشان داد بین نمره پس آزمون مؤلفه‌های سیالی، ابتکار و بسط تفاوت معنی داری وجود دارد اما بین نمره پس آزمون مؤلفه انعطاف پذیری تفاوت معنی داری نیست.
 

کلیدواژه‌ها

خلاقیت؛ سیالی؛ انعطاف پذیری؛ ابتکار؛ بسط؛ دانش­آموزان