تکوین نظام اداری در تاریخ ایران و بین النهرین

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 2، دوره 2، شماره 6، اردیبهشت 1386، صفحه 21-48   

نویسنده

ابراهیم حلاجیان

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی قایم شهر

چکیده

زندگی بشر همواره با نوعی سازمان مدیریت و نظام اداری در مفهوم علم اداره کردن جامعه درآمیخته است.ساختار و مشکل نظام اداری با ایجاد خانواده ها،قبایل،اقوام،دولتها و حکومتها هویت پیدا کرده و استقرار و تداوم آن با دو رویکرد تمرکز و عدم تمرکز همراه بوده است.یکی از مسایل مهمی که رشو و پیشرفت یک کشور را معلوم میکند طرز تفکر و رویکرد دانشمندان و بینش اداری دولتمردان آن کشور می باشد
در مقاله حاضر موارد زیر در سرزمین ایران از قدیم الایام تا عصر قاجاریه مورد بررسی قرار گرفته است.
1.افکار و تحولات نظام اداری ها بین عصر هخامنشیان تا انقلاب مشروطیت توام با تغییرات مربوطه در این دوران.
2.نگاهی اجمالی بر افکار ،عقاید و رویکردها و الگوهای نظام اداری عصر هخامنشیان،ساسانیان،سلجوقیان،صفویان و قاجاریان.
برای روان شدن مطالب ،محتوای مقاله به سه دوره تاریخی و سه مقطع متمایز از یکدیگر تقسیم میگردد و برای هر دوره یک یا دو نمونه از افکار اداری که مبین تفکر نظام اداری آن مقطع دولتمردان و اندیشمندان آن عصر باشد ارایه شده است.

کلیدواژه‌ها

ایران زمین؛ افکار اداری؛ نظام و ساختار اداری؛ سازمانهای حکومتی؛ تشکیلات دولتی