روابط آل بویه و مصر

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 7، دوره 3، شماره 8، مهر 1386، صفحه 146-180   

نویسنده

رجبعلی وثوقی مطلق

استاد یار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد

چکیده

روابط آل بویه با مصر، از زمان تثبیت سلطه فاطمیان بر مصر شروع شد. با وجود اشتراکات مذهبی، انتظار می‌رفت دو دولت شیعی با یکدیگر روابط دوستانه و تعامل داشته باشند. اما منافع و مصالح سیاسی مانع تحقق این امر شد. به نظر می‌رسد توسعه طلبی طرفین واختلافات مذهبی در پاره‌ای از اصول اعتقادی، در ایجاد دشمنی و تخاصم بین آن‌ها نقش عمده داشته است. در این ایام ما شاهد تحریکات سیاسی و جبهه‌بندی، نظامی طرفین علیه یکدیگر هستیم. اما باید توجه داشت که هر یک از این دو دولت، طرف مقابل را بر سایر دولت‌ها که از نظر مذهبی با آنها در اختلاف بودند ترجیح می‌دادند. به همین دلیل است که علیرغم دشمنی سیاسی، در پاره‌ای از موارد شاهد برقراری صلح و دوستی و تبادل نامه و سفیر می‌توان بود. به همین علت بود که دشمنی طرفین هیچ وقت به برخورد نظامی آنها به صورت مستقیم و جدی منتهی نگردید.
پناهنده شدن برخی از شاهزادگان آل بویه به مصر در گریز از رقبای خویش، سندی متقن بر این مدعا می‌باشد. 

کلیدواژه‌ها

آل بویه؛ فاطمیان؛ سیاست خارجی؛ اختلافات مذهبی؛ مصر؛ بغداد؛ تبادل سفیر؛ قرامطه