بررسی قدرت انتقال افقی و بین نسلی قارچ (Deut., Moniliaceae) Beauveria bassiana در جمعیت سوسک شپشه دندانه‌دار Oryzaephilus surinamensis (Col, Silvanidae)

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

مقاله 7، دوره 4، شماره 3 - شماره پیاپی 15، آذر 1391، صفحه 257-267   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

مسعود لطیفیان^{* 1}؛ ابراهیم سلیمان نژادیان²؛ مهران غزوی³؛ محمد سعید مصدق²؛ جمشید حیاتی²

¹موسسه تحقیقات خرما و میوه های گرمسیری کشور، اهواز

²دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز

³موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران

چکیده

قارچ بیمارگر حشرات Beauveria bassianaBalsamo، یکی از عوامل کنترل بیولوژیک سوسک شپشه دندانه دار .OryzaephilussurinamensisL می­ باشد. این تحقیق به ­منظور بررسی چگونگی انتقال افقی و بین نسلی B. bassiana در جمعیت سوسک شپشه دندانه ­دار در شرایط تغذیه از ارقام خرما انجام شد. در این تحقیق انتقال افقی با ثابت نگه داشتن ناحیه برخورد اندازه­ گیری شده است. آزمایشات مربوط به انتقال بین نسلی نیز با تقسیم جمعیت حشره به دو گروه آلوده و حساس انجام شد. این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی و به ­صورت فاکتوریل انجام گردید. فاکتور اول شامل دو مرحله رشدی حشره بالغ و لارو بوده و فاکتور دوم نیز شامل 5 سطح از تراکم هر مرحله رشدی بود. شاخص رشد قارچ (FDI) با اندازه­ گیری رشد قارچ در بدن حشره به­ عنوان شاخص انتقال بین نسلی محاسبه گردید. نتایج نشان داد که قارچ توانایی انتقال افقی و بین نسلی در جمعیت شپشه دندانه ­دار در شرایط تغذیه از ارقام مختلف خرما را دارد. بالاترین قدرت انتقال افقی در شرایطی بود که جمعیت حشرات آلوده و حساس در مرحله رشدی حشره­ کامل بودند. بالاترین قدرت انتقال بین نسلی نیز در شرایط تغذیه از ارقام خرمای دیری و زاهدی و در نسل اول بود. تعیین قدرت انتقال قارچ B. bassiana در جمعیت شپشه دندانه ­دار یکی از عوامل مهم در تحلیل همه­ گیری بیماری است.

کلیدواژه‌ها

Beauveria bassiana؛ Oryzaephilus surinamensis؛ انتقال افقی و بین نسلی