دیوان رسالت و نقش آن در دیوان سالاری خوارزمشاهیان

پژوهش نامه تاریخ

مقاله 1، دوره 4، شماره 14، دی 1388، صفحه 1-25   

نویسنده

ابراهیم باوفا

استادیار گروه تاریخ دانشگاه آزاد اسلامی رشت

چکیده

دیوان رسالت، تنظیم کننده اسناد و مدارک دولتی و مسئول روابط دیپلماتیک مملکت خوارزم با سایر دول و از جمله دیوان‌های مهم دوره خوارزمشاهیان بود که رؤسای آن از بین دبیران و دانشمندان برجسته انتخاب می‌شدند. نامه‌ها و منشأت دبیران و رؤسای دیوان رسالت شامل: نامه‌های دیوانی، منشور، فتح‌نامه و سوگندنامه بود. از میان رؤسای مهم دیوانی می‌توان به رشید‌الدین وطواط اشاره کرد که علاوه بر انجام وظیفه در این سمت، از آن جا که فردی ادب ‌دوست و فضیلت طلب بود،‌ در رونق علمی و ادبی دربار می‌کوشید. هم‌چنین می‌توان از یعقوب ‌بن شیرین جندی، بهاءالدین بغدادی و نسوی نام برد که از دبیران بزرگ نظام دیوانی خوارزمشاهیان بودند. در این نوشتار، برآنیم تا دیوان رسالت و نقش آن در نظام اداری خوارزمشاهیان را مورد بررسی و تحقیق قرار دهیم. 

کلیدواژه‌ها

دیوان رسالت؛ نامه‌های دیوانی؛ رشیدالدین‌ وطواط؛ بهاءالدین بغدادی؛ محمد نسوی؛ خوارزمشاهیان