بررسی سروده های تمثیلی مهدی اخوان ثالث (م. امید) دردو مجموعه شعر«زمستان» و «آخر شاهنامه»

تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)

مقاله 2، دوره 7، شماره 24، شهریور 1394، صفحه 29-37   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سید احمد حسینی کازرونی¹؛ یعقوب کیانی شاهوندی²

¹استاد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر، ایران

²دانش‌آموخته‌ی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر،ایران

چکیده

نویسندگان در این مقاله، سروده‌های تمثیلی مهدی اخوان ثالث، در دو مجموعۀ «زمستان» و «آخرِشاهنامه» را بازخوانی و بررسی کرده‌اند. بدین منظور، درونمایه و محتوای تمثیل‌های به کار رفته در سروده‌های دو مجموعه شعر یادشده را با تکیه بر منابع معتبر، مطالعه و بررسی نموده و دریافته‌اند که شاعر در این دو مجموعه، به روشی تازه دست یافته و اغلب شعرهای خویش را به شیوه‌ی تمثیلی و روایی سروده است. این تمثیل‌ها به‌ویژه در مجموعه‌ی زمستان، بیشتر از طبیعت و عناصر و پدیده‌های طبیعی محیط زندگی شاعر، مایه می‌گیرند. در این سروده‌ها، شاعر برای ترسیم مسائل اجتماعی و مفاهیم انسانی روزگار خود و برای بیان عواطف و احساسات درونی خویش، از تمثیل­‌های گوناگون بهره گرفته است. تمثیل‌های به کار رفته در این سروده‌ها، اغلب بیانگر احساس یأس و شکست شاعر دربارۀ مسائل اجتماعی و انسانی روزگار اوست.

کلیدواژه‌ها

اخوان ثالث؛ زمستان؛ آخر شاهنامه؛ تمثیل؛ سمبل

مراجع

1. اخوان­ثالث، مهدی،(1378)، آخرشاهنامه، چ چهاردهم، تهران: مروارید.
2. ــــــــــــــــــ،(1386)، زمستان، تهران: زمستان.
3. پورنامداریان، تقی،(1375)، رمز و داستان‌های رمزی در ادب فارسی، تهران: علمی و فرهنگی.
4. حلبی، علی‌اصغر،(1375)، تأثیر قرآن و حدیث در ادبیّات فارسی، چ. چهاردهم، تهران: فردوس.
5. حقوقی، محمّد،(1370)، شعر زمان ما2، چ هفتم، تهران: نگاه.
6. دستغیب، عبدالعلی،(1373)، نگاهی به مهدی اخوان ثالث، تهران: مروارید.
7. شفیعی‌کدکنی، محمّدرضا،صور خیال در شعر فارسی، چ. سیزدهم، تهران: آگاه.
8. ــــــــــــــــــ،(1390)، حالات و مقامات م. امید، تهران: سخن.
9. شمیسا، سیروس، (1383)، انواع ادبی،چ. دهم، تهران: فردوس.
10. ظفری، ولی‌الله،(1380)، حبسیه در ادب فارسی، ج2، تهران: امیرکبیر.
11. غلامرضایی، محمّد،(1377)، سبک‌شناسی شعر فارسی از رودکی تا شاملو، تهران: جامی.
12. محمّدی­آملی، محمّدرضا،(1377)، آواز چگور، تهران: ثالث.
13. همایی، جلال‌الدّین(1377)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، چ چهاردهم، تهران: هما.
14. یوسفی، غلامحسین،(1371)، چشمه‌ی روشن، چ چهاردهم، تهران: علمی.